# … manbalari va taqdim etilish shaklidan qat‘iy nazar shaxslar, predmetlar, faktlar, voqealar

---

# … - manbalari va taqdim etilish shaklidan qat‘iy nazar shaxslar, predmetlar, faktlar, voqealar, 
hodisalar va jarayonlar to’g’risidagi ma‘lumotlar 
+axborot 
-ommaviy axborot 
-hujjatlashtirilgan axborot 
-maxfiy axborot 
# … - cheklanmagan doiradagi shaxslar uchun mo’ljallangan hujjatlashtirilgan axborot, bosma, 
audio, audiovizual hamda boshqa xabarlar va materiallar 
-axborot 
+ommaviy axborot 
-hujjatlashtirilgan axborot 
-maxfiy axborot 
#
 
… -
 
identifikatsiya qilish imkonini beruvchi rekvizitlari qo’yilgan holda moddiy jismda qayd 
etilgan axborot;
-axborot 
-ommaviy axborot 
+hujjatlashtirilgan axborot 
-maxfiy axborot 
# … - foydalanilishi qonun hujjatlariga muvofiq cheklab qo’yiladigan hujjatlashtirilgan axborot. 
O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq foydalanish cheklangan, davlat sirlariga 
mansub axborot mavjud bo’lmagan hujjatlashtirilgan axborot.
-axborot 
-ommaviy axborot 
-hujjatlashtirilgan axborot 
+maxfiy axborot 
# … - hujjatlashtirilgan axborot, undan foydalanish qonun hujjatlariga muvofiq chegaralanadi.
+konfedensial axborot 
-axborot 
-ommaviy axborot 
-hujjatlashtirilgan axborot 
# Bugungi kunda axborot xavfsizligini ta’minlaydigan nechta asosiy tamoyil mavjud? 
+3 
-2 
-4 
-5 
# Axborotdan foydalnishni ta’minlash bu … 
+
maqbul vaqt mobaynida axborot xizmatini olish hamda axborotni olishda ruxsatsiz taqiqlashni 
bartaraf etish; 
-
axborotning ruxsatsiz modifikatsiyalanishini yoki buzilishini bartaraf etish; 
-
axborotdan ruxsatsiz tanishishni bartaraf etish; 
- t.j.y 

---

# Axborot yaxlitliligini ta'minlash bu … 
-maqbul vaqt mobaynida axborot xizmatini olish hamda axborotni olishda ruxsatsiz taqiqlashni 
bartaraf etish; 
+
axborotning ruxsatsiz modifikatsiyalanishini yoki buzilishini bartaraf etish; 
-
axborotdan ruxsatsiz tanishishni bartaraf etish; 
- t.j.y 
# Axborot konfidensialligini ta 'minlash bu … 
-
maqbul vaqt mobaynida axborot xizmatini olish hamda axborotni olishda ruxsatsiz taqiqlashni 
bartaraf etish; 
-
axborotning ruxsatsiz modifikatsiyalanishini yoki buzilishini bartaraf etish; 
+
axborotdan ruxsatsiz tanishishni bartaraf etish; 
- t.j.y 
#Axborot xavfsizligiga tahdidlar necha turga bo’linadi? 
+ 2 
-3 
-4 
-5 
# Shifr ... 
+ Kalitdan foydalangan holda almashtirish uchun amalga oshiriladigan qayta almashtirishlar 
majmui
- Kalitdan foydalanmasdan almashtirish uchun amalga oshiriladigan qayta almashtirishlar majmui
- Axborotni uzatish tizimi 
- Axborotni saqlash tizimi 
# Quyidagilardan qaysi biri shifrlanish jarayonini ifodalaydi? 
+Kalitdan foydalanib, ochiq matn deb ataluvchi dastlabki ma’lumotni shifrlangan ma’lumot 
(kriptogramma) holatiga o’tkazish 
-Kalitdan foydalanib, shifrmatndan ochiq matnni hosil qilish 
-Kalitdan foydalanmasdan, ochiq matn deb ataluvchi dastlabki ma’lumotni shifrlangan ma’lumot 
(kriptogramma) holatiga o’tkazish 
-Ochiq matnni kodlash 
# … dastlabki matnga o’girish deyiladi. 
+Kalitdan foydalanib, shifrmatndan ochiq matnni hosil qilish 
-Kalitdan foydalanmasdan, shifrmatndan ochiq matnni hosil qilish 
-Kalitdan foydalanib, ochiq matnni shifrlangan ma’lumot (kriptogramma) holatiga o’tkazish 
-Ochiq matnni kodlash 
# Qanday kriptografik tizimlar simmetrik kriptotizimlar deb nomlanadi? 
+Shifrlashda va dastlabki matnga o’girishda bir xil kalitdan foydalanadigan kriptografik tizimlar
-Shifrlashda va dastlabki matnga o’girishda turli xil kalitdan foydalanadigan kriptografik tizimlar 
-Tub sonlardan foydalanuvchi kriptografik tizimlar 
-Psevdotasodifiy sonlardan foydalanuvchi kriptografik tizimlar 
# Qanday kriptografik tizimlar asimmetrik kriptotizimlar deb nomlanadi? 

---

+Shifrlashda va dastlabki matnga o’girishda turl xil kalitdan foydalanadigan kriptografik tizimlar
-Shifrlashda va dastlabki matnga o’girishda bir xil kalitdan foydalanadigan kriptografik tizimlar 
-Tub sonlardan foydalanuvchi kriptografik tizimlar 
-Psevdotasodifiy sonlardan foydalanuvchi kriptografik tizimlar 
#Zamonaviy kriptologoya qanday yo’nalishlardan tashkil topgan? 
+Kriptografiya va kriptotahlildan 
-Kriptografiya va xesh funksiyadan 
-Kriptotahlil va elektron raqamli imzodan 
-Elektron raqamli imzo va xesh funksiyadan 
#Zamonaviy kriptologoya qanday yo’nalishlardan tashkil topgan? 
+Simmetrik va asimmetrik kriptotizimlar, elektron raqamli imzo, kalitlarni boshqarish
-Simmetrik va asimmetrik kriptotizimlar, elektron raqamli imzo, kriptografik ptotokollar 
-Simmetrik va asimmetrik kriptotizimlar, elektron raqamli imzo, xesh funksiyalar 
-Kriptografik ptotokollar, kalitlarni boshqarish, xesh funksiyalar 
#Zamonaviy simmetrik shifrlash algoritmlari qanday turlari mavjud? 
+Blokli va oqimli 
-Elliptic egri chiziqlardan foydalanishga va sonlarni tublikka tekshirishning murakkabligiga 
asoslangan 
-Psevdotasodifiy sonlardan foydalanishga va sonlarni tublikka tekshirishning murakkabligiga 
asoslangan 
-Elektron raqamli imzo va xesh funksiyalar foydalanishga asoslangan 
#Zamonaviy simmetrik shifrlash algoritmlarida qanday primitiv amallar qo’llaniladi? 
+Xor amali, 2
n
moduli bo’yicha qo’shish va ayirish, chapga siklik surish, bloklarni birlashtirish 
(konkatenasiya)
-Xor amali, 2
n
moduli bo’yicha qo’shish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya) 
-Chapga siklik surish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya), 
-2
n
moduli bo’yicha qo’shish va ayirish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya) 
# ... ochiq ma`lumotni shifrlash va deshifrlash jarayonini tashkil etuvchi amallar majmui bo`lib, 
alifbo belgilarini almashtirish ketma-ketligidan iborat 
+Kriptografik tizim 
-Shifrlash 
-Deshifrlash 
-Kriptobardoshlilik 
# Axborotni aslidan o`zgartirilgan holatga akslantirish uslublarini topish va takomillashtirish 
bilan shug'ullanadigan fan nima deb ataladi? 
+Kriptografiya 
-Kriptotizimlar 
-Kriptotahlil 
-Ochiq kalitlar infratuzilmasi 
# Kalit sifatida jadvalning o’lchami berilishi eng qanday shifrlash hisoblanadi? 
+jadvalli 

---

-sehrli kvadrat 
-sezar usuli 
-RSA 
# Jadvalli shifrlash usulida kalit bu
+ jadval o’lchami 
-ichi sonlar bilan to’ldirilgan kvadrat 
-kalit alifbo belgilari sonidan oshmagan natural son 
-kalit ikkita katta tub son ko’paytmasiga teng 
# Sehrli kvadrat usuli bilan shifrlashda kalit bu
-jadval o’lchami 
+ichi sonlar bilan to’ldirilgan kvadrat 
-kalit alifbo belgilari sonidan oshmagan natural son 
-kalit ikkita katta tub son ko’paytmasiga teng 
# Sezar shifrlash usulida kalit bu
-jadval o’lchami 
-ichi sonlar bilan to’ldirilgan kvadrat 
+kalit alifbo belgilari sonidan oshmagan natural son 
-kalit ikkita katta tub son ko’paytmasiga teng 
# … shifrlash usuli oddiy almashtirish shifrining xususiy holidir. Bu usulda alfavitning har bir 
harfi K songa surilgan harfga almashtirilgan. Surilish alfavit oxiriga yetganda, uning boshidan 
boshlangan. 
+Sezar 
-Jadvalli 
-Sehrli kvadrat 
-RSA 
# … bitta alfavitli almashtirish tizimi hisoblanadi. Bu usulda kalit so’zi orqali harflarning 
surishda va tartibini o’zgartirishda foydalanadi.
+Sezarning kalit so’zli shifrlash usuli 
-Sezar 
-Jadvalli 
-Sehrli kvadrat 
#Sezarning kalit so’zli shifrlash tizimida kalit bu … 
+ biron so’z va kalit alifbo belgilari sonidan oshmagan natural son 
-jadval o’lchami 
-ichi sonlar bilan to’ldirilgan kvadrat 
-kalit alifbo belgilari sonidan oshmagan natural son 
# 0
⨁
0= 
+0 
-1 
-00 
-01 

---

# 0
⨁
1= 
-0 
+1 
-00 
-01 
# 1
⨁
0= 
-0 
+1 
-10 
-01 
# 1
⨁
1= 
+0 
-1 
-00 
-11 
#Kriptologiya maqsadlariga ko’ra nechta yo‘nalishga ega 
+2 
-3 
-7 
-5 
#Kriptologiya maqsadlariga ko’ra qaysi yo‘nalishga ega 
+kriptografiya va kriptoanaliz. 
-shifrlash va deshifrlash 
-simmetrik va assimmetrik 
-t,j,y 
#... - axborotlarni aslidan o‘zgartirilgan holatga akslantirish uslublarini topish va 
takomillashtirish bilan shug‘illanadi. 
+ kriptografiya 
- kriptoanaliz 
- simmetrik 
- assimmetrik 
#... - shifirlash uslubini (kalitini yoki algoritmini) bilmagan holda shifrlangan ma’lumotni asli 
holatini (mos keluvchi ochiq ma’lumotni) topish masalalarini yechish bilan shug‘illanadi. 
- kriptografiya 
+kriptoanaliz 
- simmetrik 
- assimmetrik 
#Hozirgi zamon kriptografiyasi quyidagi nechta bo‘limni o‘z ichiga oladi
+4 
-1 

---

-3 
-5 
# … - shifrlash uchun ham va deshifrlash uchun ham bir hil kalitdan foydalaniladi. 
+Simmetrik kriptotizimlar.
-Ochiq kalit algoritmiga asoslangan kriptotizimlar.
-Elektron raqamli imzo kriptotizimlari.
-Kalitlarni boshqarish 
# … - – o‘zaro matematik bog‘liq bo‘lgan ochiq va yopiq kalitlardan. Bunda ma’lumotlar 
hammaga ma’lum bo‘lgan ma’lumot yuborilayotgan shaxsning ochiq kaliti bilan shifrlanadi va 
faqat ma’lumot yuborilayotgan shaxsning o‘zigagina ma’lum bo‘lgan yopiq kalit bilan 
deshifrlanadi. 
-Simmetrik kriptotizimlar.
+Ochiq kalit algoritmiga asoslangan kriptotizimlar.
-Elektron raqamli imzo kriptotizimlari.
-Kalitlarni boshqarish 
# … - – kriptobardoshli kalitlarni ishlab chiqish (yoki yaratish), ularni muhofazali saqlash, 
hamda kalitlarni foydalanuvchilar orasida muhofazalangan holda taqsimlash jarayonlarini o‘z 
ichiga oladi.
-Simmetrik kriptotizimlar.
-Ochiq kalit algoritmiga asoslangan kriptotizimlar.
-Elektron raqamli imzo kriptotizimlari.
+Kalitlarni boshqarish 
# … - elektron matnga ilova qilinadigan kriptografik almashtirishdan iborat bo‘lib, shu elektron 
matn jo‘natilgan shaxsga qabul qilingan elektron matnning va matinni raqamli imzolovchining 
haqiqiy yoki nohaqiqiy ekanligini aniqlash imkonini beradi. 
-Simmetrik kriptotizimlar.
-Ochiq kalit algoritmiga asoslangan kriptotizimlar.
+Elektron raqamli imzo kriptotizimlari.
-Kalitlarni boshqarish 
#Zamonaviy simmetrik kriptotizimlarni qurish nimaga asoslangan? 
+Feystel va SP tarmoqlariga 
-Feystel tarmog’iga 
-SP tarmog’iga 
-Elliptic egri chiziqlardan foydalanishga 
#Zamonaviy asimmetrik kriptotizimlarni yaratish nimaga asoslangan? 
+Faktorlash va diskret logarifmlash masalalarini yechishning murakkabligiga 
-Elliptic egri chiziqlardan foydalanishga 
-Sonlarni tublikka tekshirishning murakkabligiga 
-Aralashtirish va yoyilish xususiyatlarini ta’minlashga 
#Zamonaviy simmetrik shifrlash algoritmlari qanday turlari mavjud? 
+Blokli va oqimli 

---

-Elliptic egri chiziqlardan foydalanishga va sonlarni tublikka tekshirishning murakkabligiga 
asoslangan 
-Psevdotasodifiy sonlardan foydalanishga va sonlarni tublikka tekshirishning murakkabligiga 
asoslangan 
-Elektron raqamli imzo va xesh funksiyalar foydalanishga asoslangan 
#Zamonaviy simmetrik shifrlash algoritmlarida qanday primitiv amallar qo’llaniladi? 
+Xor amali, 2
n
moduli bo’yicha qo’shish va ayirish, chapga siklik surish, bloklarni birlashtirish 
(konkatenasiya)
-Xor amali, 2
n
moduli bo’yicha qo’shish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya) 
-Chapga siklik surish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya), 
-2
n
moduli bo’yicha qo’shish va ayirish, bloklarni birlashtirish (konkatenasiya) 
#Kriptotizim – bu … 
+shifrlash jarayonini tashkil etuvchi barcha amallar majmui 
-oddiy boshqaruv tizimi 
-yashirin tizim 
-xabarni uzatish tizimi 
#Shifrlashda ishlatiladigan kalitlar qanday bo’ladi? 
+simmetrik va asimmetrik 
-Uzun 
-Murakkab va oson 
-Uzun va qisqa 
#XOR amali qanday amal? 
+2 modul bo`yicha qo`shish 
-2
64
modul bo`yicha qo`shish 
-2
32
modul bo`yicha qo`shish 
-2
48
modul bo`yicha qo`shish 
#Sezar shifrlash usulini ko’rsating. 
+(m+k)mod26 m-harf tartib raqami, k-kalit
-(m-k)mod25 m-ixtiyoriy son, k-kalit 
-(m-k+26)mod2 m-ixtiyoriy son, k-kalit 
-(m*k)mod26 m-ixtiyoriy son, k-kalit 
#Shifrlash so’zining ma`nosi nima? 
+Shifrlash – almashtirish jarayoni bo`lib, berilgan matn shifrlangan matn bilan almashtiriladi. 
-Shifrlash – almashtirish jarayoni bo`lib, berilgan matn jadval bilan almashtiriladi. 
-Shifrlash – almashtirish jarayoni bo`lib, berilgan matn lotincha matn bilan almashtiriladi. 
-Shifrlash – almashtirish jarayoni bo`lib, berilgan matn inglizcha matn bilan almashtiriladi. 
#Kalit – … 
+matnlarni shifrlash va deshifrlash uchun kerak bo`lgan axborot 
-matnlarni o`zgartirish uchun uchun kerak bo`lgan ma`lumot 
-matnlarni kodlash uchun uchun kerak bo`lgan amal 
-matnlarni shifrlash va deshifrlash uchun kerak bo`lgan fayl 

---

#Simmetrik kriptotizimlarda shifrlash va deshifrlashda qanday kalit ishlatiladi? 
+Bir xil kalit 
-Alohida kalitlar 
-Har xil kalitlar 
-Ixtiyoriy kalitlar 
#Ochiq kalitli tizimda shifrlash va deshifrlash uchun qanday kalit ishlatiladi? 
+ochiq va yopiq 
-ochiq 
-yopiq
-bir xil 
#Axborotni himoyalashda shifrlashning samaradorligi … bog'liq? 
+shifrni kriptomustahkamligi va kalitning sirini saqlashga 
-shifrni kriptomustahkamligiga 
-kodning sirini saqlashga 
-idetifikatorlarning sirini saqlashga 
#Shifrlangan ma`lumot o`qilishi mumkin, agarda
+Kaliti berilgan bo`lsa 
-Kodi berilgan bo`lsa 
-Identifikatori berilgan bo`lsa 
-Shifrlash algoritmi berilgan bo`lsa 
#Shifrlangan matnning uzunligi … shart. 
+ochiq matnning uzunligiga teng bo`lishi
-ixtiyoriy bo`lishi
-ochiq matnning uzunligiga teng bo`lmasligi
-qisqa bo`lishi
#Ma’lumotni qonuniy manbadan olingaligini kafolatlovchi va oluvchining haqiqiyligini 
tasdiqlovchi xizmat qanday nomlanadi? 
+aytentifikatsiyalash 
-butunlik 
-maxfiylik 
-verifikasiyalash 
#RSA algoritmi qanday maqsadda ishlatiliadi? 
+ochiq kalitli kriptotizimlarda ma’lumotlarni shifrlashning mustaqil vositasi sifatida, ERI 
tizimida foydalanuvchilarni autenfikatsiyalash vositasi sifatida, asosiy tizimlarda kalitlarni 
taqsimlash vositasi sifatida 
-ochiq kalitli kriptotizimlarda ma’lumotlarni shifrlashning mustaqil vositasi sifatida 
-ERI tizimida foydalanuvchilarni autenfikatsiyalash vositasi sifatida 
-asosiy tizimlarda kalitlarni taqsimlash vositasi sifatida 
#Ochiq kalitli kriptotizimlarning mohiyati nimadan iborat? 
+Ochiq kalitli kriptotizimlarda bir-biri bilan matematik bog’langan 2 ta – ochiq va yopiq 
kalitlardan foydalaniladi 

---

-Ochiq kalitli kriptotizimlarda shifrlash va deshifrlashda 1 ta –kalitdan foydalaniladi 
-Ochiq kalitli kriptotizimlarda ma’lumotlarni faqat shifrlash mumkin 
-Ochiq kalitli kriptotizimlarda ma’lumotlarni faqat deshifrlash mumkin 
#Asimmetrik kriptotizimlar qanday maqsadlarda ishlatiladi? 
+shifrlash, deshifrlash, ERI yaratish va tekshirish, kalitlar almashish uchun 
-shifrlash, deshifrlash, ERI yaratish uchun 
-ERI yaratish va tekshirish, kalitlar almashish uchun
-shifrlash,deshifrlash, kalitlar almashish uchun 
#RSA kriptotizimida m xabarni shifrlash qanday amalga oshiriladi? 
+C
i
(m)=m
e
(modn), bu yerda e-ochiq kalit 
-C
i
(m)=m(moden), bu yerda e-ochiq kalit 
-C
i
(m)=m(modn
e
), bu yerda e-ochiq kalit 
-C
i
(m)=me(modn), bu yerda e-ochiq kalit 
#RSA kriptotizimida c shifrmatnni dastlabki matnga o’girish qanday amalga oshiriladi? 
+M(c)=c
d
modn, bu yerda d-yopiq kalit 
-M(c)=cdmodn, bu yerda d-yopiq kalit 
-M(c)=cmod(dn), bu yerda d-yopiq kalit 
-M(c)=c(modn
d
), bu yerda d-yopiq kalit 
#Gibrid kriptotizimlar deyilganda nima tushuniladi? 
+Simmetrik shifrlash kalitini qabul qiluvchiga uzatishda asimmenrik kriptotizimlardan, 
simmetrik shifrlash kalitini o’zidan xabarni shifrlasda foydalanadigan kriptotizimlar 
-Elektron raqamli imzoda foydalanuvchi kriptotizimlar 
-Yuqori kriptobardoshlikka ega bo’lgan kriptotizimlar 
-Elliptik egri chiziqlarga asoslangan kriptotizimlar 
# … - foydalanuvchini uning nomi bo‘yicha aniqlash jarayoni 
+