# Yоsh davrlar psixologiyasi nimani o‘rganadi
Yüklə 175,02 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
# Yоsh davrlar psixologiyasi nimani o‘rganadi + Inson psixikasining rivojlanish qonuniyatlari va xususiyatlari hamda shu rivojlanishning bosqichlarini. - Turli yoshdagi odamlarning psixik rivojlanish jarayonini shaxsning shakllanishi hamda o‘zaro munosabati qonuniyatlarini o‘rganishdir. - Insonda turli psixik jarayonlar rivojlanishining hziga xos ususiyatlarini uning turli xil faoliyatlarini va shaxsni tarkib topishini. - Inson ruhiyatining rivojlanish davrlarini aniqlash, shu sohadagi ma’lumotlarni to‘plash. # Maktabgacha tarbiya yoshida yuzaga keladigan inqirozning xarakterli belgilari nimalardan iborat. + Bolada “Men” tushunchasining shakillanishida yuzaga keluvchi inqiroz. - Bir yosh davridan boshqa davrga o‘tishdagi qiyinchilik-dan. - Bolaning hoxish-istaklarining qondirilmasligi. - Kattalar ta’siridan qutilish. # Bola shaxsini ta’limga psixologik tayyorgarligi deganda nimalar nazarda tutiladi. + Bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga tayyorligi. - Bolaning idrokining o‘tkirligi, ravshanligi diqqat xususiyat-larini rivojlanishi. - Muayyan reja asosida tartibli ko‘p qirrali maqsadga yo‘naltirilgan o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik. - Maktabda o‘qish hohishi, intilishi, katta yoshdagi odamlar bilan muloqotga kirishishi. # Yoshlik davrida yigit-qizlar kamolotida qanday psixologik mexanizmlar ta’sir khrsatadi. + Mehnat jamoasi, oila mikro muhit va norasmiy ulfatlar. - Tashqi muhit, shaxslararo munosabatlar. - Mehnat jamoasidagi iqlim, oila. - Mexnat jamoasi va norasmiy ulfatlar # Yоshlik davrida uchraydigan qiyinchiliklarni toping. + Ijtimoiy, bilim va bilishga oid, mutaxassislik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, kasbiy, mutaxassis-lik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik, bilimga oid. - Mehnat jamoalari, shaxslararo munosabat-lari to‘siqlar. # Talaba tushunchasiga ta’rif qaysi qatorda to’g‘ri berilgan. + Moddiy va ma’naviy ishlab chiqarishda ijtimoiy hayotga va mutaxassis-likka oid rollarni muayyan qoida va maxsus dastur asosida tayyorlanadigan ijtimoiy guruh. - Ijtimoiy etuklikning jadal sur’atlar bilan ro‘yobga chiqishidir. - Bilimga ishtiyoqli, qiziquvchan. - Ijtimoiy ishlab chiqarishda faollik ko‘rsatayotgan ishga tayyorlanayot-gan, bilimli, kasbiy ko‘nikmalar-ni egallayotgan ijtimoiy guruh. # Ilk o‘spirinning psixologik rivojlanishini harakatga keltiruvchi kuchlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan. + Jamoat tashkilotlari, maktab jamoasi ta’lim jarayoni qo‘yadigan talablar darajasining oshishi bilan u erishgan psixik kamolot o‘rtasidagi ziddiyatdan iborat. - Ijtimoiy hayotda maktab jamoasida tengqurlari bilan munosabat-larda egallagan mutlaqo yangicha mavqei ta’sirida. - Turli qarama-qarshiliklar ziddiyatlar, shuningdek ahloqiy, aqliy, nafosat jihatdan tez o‘sishi. - Hayotda o‘z hrnini topishga intilish, kasb-hunar egallash ixtisoslikni tanlash, istiqbol rejasini tuzish # Ta’lim psixik rivojlanishning orqasidan boradi va unga moslashadi degan fikrni ilgari surgan olimni toping. + L.S.Vigotskiy - V.SHtern - J.Piaje - D.Bruner # An’anaviy jihatdan olganda bolaning maktabga tayyorgarligi qaysi aspektlarda ko‘riladi + Intellektual, emotsional, ijtimoiy - Intellektual etuklik, biologik etuklik. - Emotsional etuklik, ijtimoiy etuklik. - Intellek-tual, biologik, ijtimoiy. # ............ yoshdagi bola idrokning o‘tkirligi, ishonuvchanligi, xotiraning kuchliligi, tafakkurning yaqqolligi bilan boshqa yoshdagi bolalardan ajralib turadi + Kichik maktab yoshi. - O‘spirinlik. - O‘smirlik. - CHaqaloqlik. # “Mazkur yosh davrida o‘zini boshqarishning tarkibiy qismlari ijodiy tafakkur, muayyan hayotiy tajriba, o‘zlashtirilgan bilimlarni tartibga solish asosida his-tuyg‘ular qarashlar, ahloqiy qadriyatlar, o‘zligini anglash va barqaror e’tiqod shakllanadi.” Ushbu fikrlar qaysi yosh davri uchun xos + Ilk o‘spirinlik davri. - O‘smirlik davri. - Ilk o‘spirinlik davri. - Etuklik davri. # YOshlik davrida uchraydigan qiyinchiliklarni toping + Ijtimoiy, bilim va bilishga oid, mutaxassislik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, kasbiy, mutaxassis-lik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik, bilimga oid. - Mehnat jamoalari, shaxslararo munosabat-lari to‘siqlar. # O‘spirinlk davridagi asosiy faoliyat bu…. + Mehnat va ta’lim. - Mehnat - Ta’lim - Mehnat va muloqot # Etuklik davrining muhim psixologik xususiyatlaridan biri qaysi qatorda ko‘rsatilgan + O‘z o‘ziga hisob berish - Organizmdagi o‘zgarishlar - Umrning o‘tishi - Ijtimoiy faoliyatda ishtirok etish # Quyidagi xususiyatlaridan qaysi biri kichik maktab yoshiga xos Quyidagi xususiyatlaridan qaysi biri kichik maktab yoshiga xos + Taqlidchanlik - Bilimga qiziquvchan-lik - Ishonuvchanlik - Tanglik # Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya sohalaridagi tadqiqotlarda o‘quvchining guruhdagi ijtimoiy mavqeini o‘rganishda ko‘pincha qaysi metod qo‘llanadi. + Sotsiometriya - So‘rov - Faoliyat mahsulini o‘rganish - Test # Predmetli-manipulyativ faoliyat qaysi yosh davrida etakchi faoliyat bo‘lib hisoblanadi + Ilk bolalik davri - Go‘daklik davri - Maktabgacha yosh davri - Kichik maktab yoshi. # Qaysi davrdan boshlab odatda bolalar narsa buyumlarni o‘z vazifasiga muvofiq qo‘llay boshlaydi + Ilk bolalik davri - CHaqaloqlik davri - Go‘daklik davri - Kichik maktab davri # Ikki yoshga etgan bolaning faol so‘zlardan iborat lug‘at boyligi nechta so‘zni o‘z ichiga oladi + 200-300 ta - 10-20 ta - 50-100 ta - 500-1000 ta. # O‘smirlik davrida etakchi faoliyat sifatida gavdalanadigan faoliyat turi qaysi + Intim-shaxsiy muloqot. - Bevosita emotsional muloqot - Predmetli-manipulyativ faoliyat - O‘quv faoliyati # Pubertat davri qaysi yosh davriga thg‘ri keladi va bu davr qanday hodisa bilan tavsiflanadi + O‘smirlik davri, jinsiy etilishning ro‘y berishi - Kichik maktab yoshi, o‘quv faoliyatida baho olish motivining ustunligi - O‘smirlik davri, mustaqillikka intilishning kuchayishi - Ilk o‘spirinlik, kasb tanlash muammosining hal qiluvchi bosqichga etishi. # Tarbiyaga berilgan quyidagi ta’riflarning qaysi biri uning mohiyatini aniq aks ettiradi + Tarbiya – shaxsda ijtimoiy ahamiyatli ehtiyojlarni shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsni jamiyat hayotining turli sohalariga oid ilmiy ma’lumotlar bilan qurollan-tirish jarayoni - Tarbiya – atrof olamdagi voqea hodisalarni ratsional tushuntirish qobiliyatini shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsning ilmiy dunyoqarashini shakllash-tirish uchun tashkil etiladigan tizimli jarayon # Inson ruhiyatining rivojlanish davrlarini aniqlash shu sohadagi ma’lumotlarni to’plash va ilmiy tadqiq etishni psixologiyaning qaysi sohasi o’rganadi + YOsh psixologiyasi - Ijtimoiy psixologiya - Umumiy psixologiya - Tibbiyot psixologi-yasi # Ta’lim jarayonida o’qituvchi o’quvchining avvalo o’qituvchining qanday faolligini boshqarishi ko’zda tutiladi + Bilish sohasidagi faollik - SHaxslararo munosabatlardagi faollik - Ijtimoiy foydali faoliyatdagi faollik - Jismoniy faollik. # Tarbiyaga berilgan quyidagi ta’riflarning qaysi biri uning mohiyatini aniq aks ettiradi + Tarbiya – shaxsda ijtimoiy ahamiyatli ehtiyojlarni shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsni jamiyat hayotining turli sohalariga oid ilmiy ma’lumotlar bilan qurollantirish jarayoni - Tarbiya – atrof olamdagi voqea hodisalarni ratsional tushuntirish qobiliyatini shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsning ilmiy dunyoqara-shini shakllash-tirish uchun tashkil etiladigan tizimli jarayon. # O’qituvchining shaxsiy xislatlariga nimalar kiradi? + Bolalarni yaxshi ko‘rishi, mehnatsevar-lik, mehribonlik, kamtarlik, odamiylik, uddaburonlik, jamoat ishlarida faollik. - O‘ziga tanqidiy munosabatda bo‘lishi, pedagogik takt, nutqning emotsional ifodalanishi, o‘zini yuqori baholash, empatiya. - Bolalar jamoasini uyushtira bilishi, turli sharoitlarda bolalar jamoasini boshqara olish. - Kuzatuvchanligi, diqqat e’tiborini taqsimlay olishi. # Pedagogik qobiliyatlarga nimalar kiradi? + Didaktik qobiliyatlar, akademik qobiliyatlar, perseptiv qobiliyatlar, nutk qobiliyati, tashkilotchilik qobiliyati, avtoritar qobiliyati, kommunikativ qobiliyati, pedagogik hayol, diqqatni taqsimlay olish qobiliyati; - Bolalarni yaxshi ko‘rishi, mehnatsevarlik, mehribonlik, kamtarlik, odamiylik, uddaburonlik, jamoat ishlarida faollik; - O‘qituvchining kuzatuvchanligi, o‘z diqqat e’tiborini taqsimlay olishi, o‘ziga tanqidiy munosabatda bo‘lishi, pedagogik takt, nutqning emotsional ifodalanishi, kuzatuvchanligi, diqqat e’tiborini taqsimlay olish qobiliyati ; - Bolalarning asab psixik taraqqiyoti darajasini aniqlay bilishi; o‘quvchilarni to‘g‘ri tushunib, ularninig xulq-atvori sabablarini tushuntirishni bilishi. # O‘qituvchining o‘quvchini, tarbiyalanuvchini ichki dunyosiga kira bilish, psixologik kuzatuvchanlik qobiliyati qanday turdagi pedagogik qobiliyat hisoblanadi? + Perseptiv qobiliyat. - Akademik qobiliyat; - SHaxs bilan bog‘liq qobiliyat; - Didaktik qobiliyat; # Pedagogik psixologiyaning predmeti? + ta’lim va tarbiya jarayonining psixologik asoslari; - o‘qituvchining psixologiyasi; - o‘qish, o‘qitish, tarbiya va kasb tanlash; - Ta’lim metodlarining psixologiya asoslari. # Pedagogik psixologiyaning vazifalari? + ta’lim va tarbiya jarayonining psixologik qonuniyatlarini o‘rganish; - ta’lim va tarbiya jarayonini ilmiy-psixologik asosda tashkil qilish; - ta’lim va tarbiya jarayonini takomillashtirish; - shaxsni shakllantirish; # Tarbiya jarayoni …ga yhnaltirilgan. + insonni shaxs sifatida, uning atrof-muhitga, jamiyatga va kishilarga munosabatini shakllantirish; - kishi tomonidan bilim, kunikma va malakalarning orttirilishi; - bilim va tarbiya berishga; - bilish jarayonlarni shakllantirish; # Biogenetik va sotsiogenetik nazariyalar bir-biridan quyidagi mezonlar bilan farqlanadi. + inson taraqqiyotida taribiyaning roli; - kishining shaxs sifatida shakllanishini aniqlovchi manbalariga khra; - ta’lim va taraqqiyotlarning munosabatiga khra; - inson taraqqiyotida biologik omillarning roli; # M.I.Lisina fikricha bolalarda muloqotning asosiy vositasi…? + ko‘rgazmali-harakat, tabiiy-hissiy; - ekspressiv-hissiy, predmetli-harakatli, nutqiy; - o‘yin, ifodali va hissiy haraktlar; - roli o‘yinlar, timsoliy tushunchalar; # Quyidagi qaysi ikki jarayon pedagogik psixologiyaning predmeti hisoblanadi? + ta’lim va tarbiya; - ta’lim va taraqqiyot; - psixik his qiiish va rivojlanish; - pedagogik muomala va ta’lim olish; # O‘qituvchi shaxsi sifatlarining psixologik klassifikatsiyasi. + javoblarning barchasi to‘g‘ri. - o‘qituvchidan ijodkorlikni, yuqori darajada bilim berishni, fikrlash stereoteplarini bartaraf etish va boshqalarni talab qiladi. - o‘qituvchida shaxsiy sifatlarni shakllantirish uchun, hqituvchi mustaqil bilim olish jarayonida bularni hzida rivojlantirishi mumkin. - o‘qituvchilar ahloqiy va professional sifatlarni aniq differensiatsiya qilmaydilar. # Bolalar qobiliyatining rivojlanishi qanday belgilanadi? + qobiliyatning rivojlanishi bolaning o‘z faoliyatida; - oilaning moddiy-ma’naviy sharoitlari, bolalar bog‘chasi va maktabdagi tarbiya bolaning o‘z-o‘zini tarbiyalash bilan; - oilaning moddiy va ma’naviy sharoitlari bilan; - rolli o‘yinlar bajarilishida ; # Ta’limni individuallashtirishning ma’nosi shuki,… + u faqat ta’limga tayanadi; - uqituvchining individual-psixologik xususiyatlariga tayanadi; - o‘qituvchining psixologik xususiyatlariga tayanadi; - o‘qituvchining psixofiziologik xususiyatlariga tayanadi; # Ilmiy qobiliyat – + obstrakt, evristik fikrlashning yuksak rivojlangan bhlishini, og‘zaki-mantiqiy xotirani qat’iyat, sabr- toqatni talab etadi. - tasvirlash, musiqa shaxsning maxsus taraqqiyotning belgilovchi faoliyatidir. - o‘z navbatida mayda turlarga bo‘linadi. - ta’limni jismoniy mehnat bilan qo‘shib olib borish; # Induktiv yo’l deb nimaga aytiladi? + optimal so‘z asosida umumlashtirish; - fahm-farosat o‘z ichiga oladi; - texnik qobiliyat; - etuk kirishuvchanlikni o‘z ichiga oladi; # Amaliy qobiliyat + amaliy qobiliyat praktik aqlining yuksak darajada rivojlanganligini, fahm-farosatini, kuchli iroda va etuk kirishuvchanlikni hz ichiga oladi; - o‘z qobiliyatini hisobga olish; - amaliy faoliyat tushuniladi. - konstruktiv texnikaviy qobiliyat; # O‘smirlar qobiliyatini rivojlantirishning muhim shartlari bu – + ta’limni jismoniy mehnat bilan qo‘shib olib borish; - fan va san’at sohasiga qiziqtirish; - qo‘shimcha mashg‘ulotlar olib borish; - obrazdan fikrga o‘tish; # Amaliy qobiliyatga nimalar kiradi? + Qonstruktiv texnikaviy qobiliyat, boshqaruvchanlik, tashkilotchilik, pedagogik; - konstruktiv texnikaviy qobiliyat; - perseptiv qobiliyat ; - boshqaruvchanlik, tashkilotchilik; # O‘spirin yoshining psixolgik xususiyatlari bilan boshg‘a yosh davridagi bolalar g‘aysi jixatlaridan farg‘ g‘iladi? + jismoniy xamda aqliy dunyo qarashi bilan - mexnat faoliyati va bilish jarayoni bilan - fakat akliy faoliyati bilan farq qiladi - a va b javoblar to‘g‘ri; # Talabalik davri o‘spirinlikning ikkinchi bosg‘ichidan iborat bo‘ladi. U necha yosh? + 19-23 - 10-15 - 17-22 - 20-25 # «Mazkur yoshdagi bolalar o‘z idroklarining anig‘ligi, rovonligi, sofligi, o‘tkirligi bilan boshg‘a yosh davrdagi insonlardan keskin farg‘ g‘iladi.» Ushbu tarif g‘aysi yoshdagi davrga xos? + ilk bolalik - Go‘daklik - kichik maktab yoshi - o‘spirinlik davri # Mashq malakalarning shakllanishi va mustahkamlanishiga xizmat qilishi uchun qanday talablarga javob berish kerak + Mashqlar asta sekin murakkablashtirilishi lozim. - Mashqlar erkin ixtiyoriy tarzda bajarili-shiga imkoniyat berish kerak - Mashqlarni davomiy tanaffuslar bilan o‘tkazish zarur - Mashqlar maqsadini ularni bajarish davomida aniqlashtirish kerak # Kichik maktab yoshidagi bolaning muhim xususiyatlaridan biri bu? + Unda o‘ziga xos extiyojlar mavjudligi - Qiziqqonlik - Qarama-qarshi jinsga nisbatan qizig‘ish - O‘zidan katta yoshdagilarning gaplariga ishonmaslik # Inson shaxsining tarkib topishida maydonga kelgan birinchi og‘im nima deb nomlanadi? + Biogenetik konsepsiya - Sotsiogenetik oqim - Kompileksiv konsepsiya - To‘g‘ri javob yo‘q # U yoki bu psixik xususiyatlar va sifatlarning rivojlanishi uchun eng g‘ulay sharoitlar bo‘lgan davrlar g‘anday nomlanadi? + taraqqiyotning eng yaqin zonasi - rivojlanishning notekisligi - senzitiv - g) to‘g‘ri javob yo‘q # Kichik maktab yoshidagi o‘quvchi mehnatining psixologik xususiyatlari ko‘rsatilgan javobini anig‘lang. + Mehnat kasbga xos asosiy malaka va ko‘nikmalarini shakllantiradi mehnatsevarlikni tarbiyalaydi. - Mehnat bu davrdagi asosiy etakchi faoliyat xisoblanadi. - Mehnat harakat koordinatsiyalarini o‘stiradi, javobgarlik xissini shakllantiradi, mehnatsevarlikni tarbiyalaydi. - O‘z-o‘ziga xizmat qilish va o‘zini nazorat etishning dastlabki, elementar ko‘rinishini shakllantiradi. # Shaxsning o‘smirlik yoshiga o‘tishda yuzaga keladigan asosiy qayta shakllanishi nimalardan iborat + Bunda gap shundaki, bolaning tasavvurlari o‘z bolaligi щag‘ida emas, balki o‘zining katta bo‘lganligini xis etishi, katta bo‘lishi va o‘zini katta deb hisoblashga intiladi. - Mustaqillikka intilish, tevarak-atrofdagilarga nisbatan tang‘idiy munosabatlarda bo‘lishida, negativizm, janjallik щolatlari bo‘lishidadur. - Negativizm, janjallik щolatlari, o‘zini bola deb щisoblashni istamasligi, faщm-farosatning o‘sganligida. - o‘ziga qarashida, o‘zini «Parvarish» qilishida, o‘zini bola deb hisoblashlarini istamasligida, o‘z imkoniyatlariga yuqori baho berishidadir # Maktabgacha yosh davrida bola shaxsida ro‘y beruvchi eng muhim o‘zgarish qaysi + Motivlarni bir-biriga bo‘ysundira olish qobiliyatining shakllanishi - Qadriyatlar tizimining shakllanishi - Hissiyotlarni boshqarish qobiliyatining shakllanishi - O‘z-o‘ziga haqqoniy baho berish qobiliyati-ning shakllanishi # Qaysi yosh davridan bola emotsiyalar ambivalentligi hodisasining mavjudligini tushuna boshlaydi - Ilk bolalik davri - O‘smirlik davri - Maktabgacha yosh davri. + Kichik maktab yoshi davri # Tarbiyaga berilgan quyidagi ta’riflarning qaysi biri uning mohiyatini aniq aks ettiradi + Tarbiya – shaxsda ijtimoiy ahamiyatli ehtiyojlarni shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsni jamiyat hayotining turli sohalariga oid ilmiy ma’lumotlar bilan qurollan-tirish jarayoni - Tarbiya – atrof olamdagi voqea hodisalarni ratsional tushuntirish qobiliyatini shakllantirish jarayoni - Tarbiya – shaxsning ilmiy dunyoqarashini shakllash-tirish uchun tashkil etiladigan tizimli jarayon # Inson ruhiyatining rivojlanish davrlarini aniqlash shu sohadagi ma’lumotlarni to‘plash va ilmiy tadqiq etishni psixologiyaning qaysi sohasi o‘rganadi + YOsh psixologiyasi - Ijtimoiy psixologiya - Umumiy psixologiya - Tibbiyot psixologi-yasi # Ta’lim jarayonida o‘qituvchi o‘quvchining avvalo o‘qituvchining qanday faolligini boshqarishi ko‘zda tutiladi + Bilish sohasidagi faollik - SHaxslararo munosabatlardagi faollik - Ijtimoiy foydali faoliyatdagi faollik - Jismoniy faollik. # Ilmiy tadqiqot metodlarining sharhlash guruhiga qaysi metodlar kiradi. + Genetik, donalash. - Kuzatish, test, shrovnoma, genetik. - Sotsiometrik, langtyud. - # L.I.Bojovich shaxs kamol topishini yosh davrlarga bhlishda qaysi omilni asosiy deb biladi. + Motiv. - Inqiroz. - Ontogenetik tamoyil. - # Chaqaloqlik davriga oid tadqiqotlar olib borgan olimlar kim + M.P.Denisova N.L.Figurin, V.S.Muxina. - V.S.Muxina, L.S.Kuzmina, D.B.Elkonin. - I.P.Pavlov, N.L.Figurin, I.M.Sechenov. - # Maktabgacha tarbiya yoshida yuzaga keladigan inqirozning xarakterli belgilari nimalardan iborat. + Bolaning xohishi bilan bu hohishning harakatda ifodalanishi o‘zaro mos tuzilmasligi. - Bir yosh davridan boshqa davrga o‘tishdagi qiyinchilik-dan. - Bolaning hoxish-istaklarining qondirilmasligi. - # Bola shaxsini ta’limga psixologik tayyorgarligi deganda nimalar nazarda tutiladi. + Bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga tayyorligi. - Bolaning idrokining o‘tkirligi, ravshanligi diqqat xususiyat-larini rivojlanishi. - Muayyan reja asosida tartibli ko‘p qirrali maqsadga yo‘naltirilgan o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik. - # Keksalik davri aqliy qobiliyatlarini o‘rgangan olim. + D.Veksler - M.D.Aleksandrova - V.SHevchuk - # Yoshlik davrida yigit-qizlar kamolotida qanday psixologik mexanizmlar ta’sir ko’rsatadi. + Mehnat jamoasi, oila mikro muhiti va norasmiy ulfatlar. - Tashqi muhim, shaxslararo munosabatlar. - Mehnat jamoasidagi iqlim, oila. - # Yoshlik davrida uchraydigan qiyinchiliklarni toping. + Ijtimoiy, bilim va bilishga oid, mutaxassislik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, kasbiy, mutaxassis-lik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik, bilimga oid. - # Talaba tushunchasiga ta’rif qaysi qatorda thg‘ri berilgan. + Moddiy va ma’naviy ishlab chiqarishda ijtimoiy hayotga va mutaxassis-likka oid rollarni muayyan qoida va maxsus dastur asosida tayyorlanadigan ijtimoiy guruh. - Ijtimoiy etuklikning jadal sur’atlar bilan ro‘yobga chiqishidir. - Bilimga ishtiyoqli, qiziquvchan. - # O‘spirinlarda kasb tanlash bilan bog‘liq motivlarni o’rgangan olim. + V.A.Krutetskiy - E.A.Klimov - L.S.Vigotskiy - # Ilk o‘spirinning psixologik rivojlanishini harakatga keltiruvchi kuchlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan. + Jamoat tashkilotlari, maktab jamoasi ta’lim jarayoni qo‘yadigan talablar darajasining oshishi bilan u erishgan psixik kamolot o‘rtasidagi ziddiyatdan iborat. - Ijtimoiy hayotda maktab jamoasida tengqurlari bilan munosabat-larda egallagan mutlaqo yangicha mavqei ta’sirida. - Turli qarama-qarshiliklar ziddiyatlar, shuningdek ahloqiy, aqliy, nafosat jihatdan tez o‘sishi. - # Ta’lim psixik rivojlanishning orqasidan boradi va unga moslashadi degan fikrni ilgari surgan olimni toping. + L.S.Vigotskiy - V.SHtern - J.Piaje - # Bola psixik rivojlanishini ta’minlovchi qonuniyatlar + Notekisligi, integratsiyasi, plastiklik va kompensatsiya - Bilish jarayonlarining intensivligi, integratsiya, kompensatsiya. - Aqliy qobiliyatlar, senzetiv, noniksligi. - # An’anaviy jihatdan olganda bolaning maktabga tayyorgarligi qaysi aspektlarda ko‘riladi + Intellektual, emotsional, ijtimoiy - Intellektual etuklik, biologik etuklik. - Emotsional etuklik, ijtimoiy etuklik. - # ............ yoshdagi bola idrokning o‘tkirligi, ishonuvchanligi, xotiraning kuchliligi, tafakkurning yaqqolligi bilan boshqa yoshdagi bolalardan ajralib turadi + Kichik maktab yoshi. - O‘spirinlik. - O‘smirlik. - # Katta yoshdagi odamlarning chaqaloq bilan muloqotda bo‘lishi unda tashqi ta’sirlarga ......... faollashtiradi + Reflekslarni. - Harakatlarni. - Muloqotni. - # «Involyusiya» so‘zining ma’nosi + O‘sishdan orqada qolish. - Jadallantirish. - Keksayish. - # Tarbiya tizimida va ishlab chiqarishda psixologiya bo‘yicha bilimsizlik va chala savodlilikni yo‘qotishda hozirgi davrimizning muhim talabi nima + Bolalar ruhiyatidan qariyalar ma’naviyatigacha nazariy va amaliy bilimlarni egallash. - Bolalar ruhiyatining amaliy bilimlarini egallash. - Qariyalar ma’naviyati nazariy bilimlarin egallash. - # “Mazkur yosh davrida o‘zini boshqarishning tarkibiy qismlari ijodiy tafakkur, muayyan hayotiy tajriba, o‘zlashtirilgan bilimlarni tartibga solish asosida his-tuyg‘ular qarashlar, ahloqiy qadriyatlar, o‘zligini anglash va barqaror e’tiqod shakllanadi.” Ushbu fikrlar qaysi yosh davri uchun xos + O‘spirinlik davri. - O‘smirlik davri. - Ilk o‘spirinlik davri. - # Yoshlik davrida uchraydigan qiyinchiliklarni toping + Ijtimoiy, bilim va bilishga oid, mutaxassislik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, kasbiy, mutaxassis-lik bilan bog‘liq. - Ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik, bilimga oid. - # O‘spirinlk davridagi asosiy faoliyat bu…. + Mehnat va ta’lim. - Mehnat - Ta’lim - # .……..bu o‘spirin tashabbuskorligi bilan o‘z oldiga yangi vazifalar qo‘ya bilishi va ularni hech kimning yordamisiz oqilona usullar bilan bajara olishi tushuniladi + Tafakkurning mustaqilligi - Tafakkurning mazmundor-ligi - Tafakkurning chuqurligi - # Etuklik davrining muhim psixologik xususiyatlaridan biri qaysi qatorda ko‘rsatilgan + O‘z o‘ziga hisob berish - Organizmdagi o‘zgarishlar - Umrning o‘tishi - # Quyidagi xususiyatlaridan qaysi biri kichik maktab yoshiga xos Quyidagi xususiyatlaridan qaysi biri kichik maktab yoshiga xos + Taqlidchanlik - Bilimga qiziquvchan-lik - Ishonuvchanlik - # Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya sohalaridagi tadqiqotlarda o‘quvchining guruhdagi ijtimoiy mavqeini o‘rganishda ko‘pincha qaysi metod qo‘llanadi. + Sotsiometriya - So‘rov - Faoliyat mahsulini o‘rganish - # B.Elkoninning etakchi faoliyat haqidagi nazariyasiga muvofiq “odam-buyum” munosabat tizimi ko‘proq qaysi yosh davrlari uchun xos bo‘ladi + Ilk bolalik, kichik maktab yoshi, o‘spirinlik - Ghdaklik, ilk bolalik, o‘spirinlik - Maktabgacha yosh davri, kichik maktab yoshi, o‘smirlik - # B.Elkoninning etakchi faoliyat haqidagi nazariyasiga muvofiq “odam-buyum” munosabat tizimi ko‘proq qaysi yosh davrlari uchun xos bo‘ladi + Ilk bolalik, kichik maktab yoshi, o‘spirinlik - Ghdaklik, ilk bolalik, o‘spirinlik - Maktabgacha yosh davri, kichik maktab yoshi, o‘smirlik - # Elkoninning etakchi faoliyat haqidagi nazariyasiga muvofiq “odam-buyum” munosabat tizimi ko‘proq qaysi yosh davrlari uchun xos bo‘ladi + Ilk bolalik, kichik maktab yoshi, o‘spirinlik - Ghdaklik, ilk bolalik, o‘spirinlik - Maktabgacha yosh davri, kichik maktab yoshi, o‘smirlik - # Predmetli-manipulyativ faoliyat qaysi yosh davrida etakchi faoliyat bo‘lib hisoblanadi + Ilk bolalik davri - Go‘daklik davri - Maktabgacha yosh davri - # Qaysi davrdan boshlab odatda bolalar narsa buyumlarni o‘z vazifasiga muvofiq qo‘llay boshlaydi + Ilk bolalik davri - CHaqaloqlik davri - Go‘daklik davri - # Ikki yoshga etgan bolaning faol so‘zlardan iborat lug‘at boyligi nechta so‘zni o‘z ichiga oladi + 200-300 ta - 10-20 ta - 50-100 ta - # Bolada o‘zini-o‘zi boshqarishning dastlabki elementlari taxminan qachondan shakllana boshlaydi + 2 yosh - 1 yosh - 4 yosh - # Quydagi olimlarning qaysi biri o‘yin faoliyatining inson psixik rivojlanishidagi ahamiyatini chuqur o‘rganib, “O‘yin psixologiyasi” asarini yozgan + D.B.Elkonin. - K.D. Ushinskiy - U.Djeyms - # Maktabgacha yosh davrida bola shaxsida ro‘y beruvchi eng muhim o’zgarish qaysi + Motivlarni bir-biriga bhysundira olish qobiliyatining shakllanishi - Qadriyatlar tizimining shakllanishi - Hissiyotlarni boshqarish qobiliyatining shakllanishi - # Qaysi yosh davridan bola emotsiyalar ambivalentligi hodisasining mavjudligini tushuna boshlaydi - Ilk bolalik davri - O‘smirlik davri - Maktabgacha yosh davri. - Kichik maktab yoshi davri # Statik tasavvurning ustunligi qaysi yosh bosqichida kuzatiladi + Maktabgacha yosh davri - Kichik maktab yoshi - O‘smirlik - # 9-10 yoshdan boshlab bolalarning tanqidni avvalgiga nisbatan og‘irroq qabul qila boshlashiga ko’pincha qanday omil sabab bo’ladi + Tanqidiy fikr bolaning tengdoshlari guvohligida ifodalanishi - Tanqidning kinoyali tarzda ifodalanishi - Tanqid bir necha kishi tomonidan bir vaqtda ifodalanishi - # Turli maxfiy yozuvlar, shifrlar hylab topishga, yashirin makonlar, “shtablar” qurishga bhlgan qiziqish qaysi yosh davrida yaqqol namoyon bhladi + Kichik maktab yoshi - Maktabgacha yosh davri - O‘smirlik - # O‘smirlik davrida etakchi faoliyat sifatida gavdalanadigan faoliyat turi qaysi + Intim-shaxsiy muloqot. - Bevosita emotsional muloqot - Predmetli-manipulyativ faoliyat - # Tarbiya jarayoni …ga yhnaltirilgan. + insonni shaxs sifatida, uning atrof-muhitga, jamiyatga va kishilarga munosabatini shakllantirish; - kishi tomonidan bilim, kunikma va malakalarning orttirilishi; - bilim va tarbiya berishga; - bilish jarayonlarni shakllantirish; # Biogenetik va sotsiogenetik nazariyalar bir-biridan quyidagi mezonlar bilan farqlanadi. + inson taraqqiyotida taribiyaning roli; - kishining shaxs sifatida shakllanishini aniqlovchi manbalariga khra; - ta’lim va taraqqiyotlarning munosabatiga khra; - inson taraqqiyotida biologik omillarning roli; # M.I.Lisina fikricha bolalarda muloqotning asosiy vositasi…? + ko‘rgazmali-harakat, tabiiy-hissiy; - ekspressiv-hissiy, predmetli-harakatli, nutqiy; - o‘yin, ifodali va hissiy haraktlar; - roli o‘yinlar, timsoliy tushunchalar; # Jazolash… ? + ma’lum xulq-atvor shakllariga thsqinlik qiladi; - salbiy xulq-atvor shaklini mustahkamlash; - boshqa tashabbuskorlik harakat shakllarini keltirib chiqaradi; - xulq-atvorni shakllantiradi; # Quyidagi qaysi ikki jarayon pedagogik psixologiyaning predmeti hisoblanadi? + ta’lim va tarbiya; - ta’lim va taraqqiyot; - psixik hsish va rivojlanish; - pedagogik muomala va ta’lim olish; # O‘qituvchi shaxsi sifatlarining psixologik klassifikatsiyasi. + javoblarning barchasi to‘g‘ri. - o‘qituvchidan ijodkorlikni, yuqori darajada bilim berishni, fikrlash stereoteplarini bartaraf etish va boshqalarni talab qiladi. - o‘qituvchida shaxsiy sifatlarni shakllantirish uchun, hqituvchi mustaqil bilim olish jarayonida bularni hzida rivojlantirishi mumkin. - o‘qituvchilar ahloqiy va professional sifatlarni aniq differensiatsiya qilmaydilar. # O‘qituvchining professional g‘oyalari thg‘risida tadqiqot olib boruvchi tadqiqotchi? + Sergeeva L.A.; - Gogolev V.N.; - Krupskaya N.K.; - Leonteev A.N.; # Professional g‘oyaning shakllanishi + «O‘quvchilarni tushunish», «O‘z fanini bilish» hisoblanadi. - e’tiqod va ideallar muayyan dunyoqarash asosida hosil bo‘lish bilan birga dunyoqarashni shakllantiradi. - o‘qituvchilar ahloqiy va professional sifatlarni aniq differensiatsiya qilmaydilar. - O‘z g‘oyalarini himoya qilishlarida namoyon bo‘ladi. # Kobiliyat turlari: + oddiy va murakkab; - umumiy va maxsus; - maxsus qobiliyatlar; - xamma javoblar to‘g‘ri; # Umumiy qobiliyat deganda… + muvafaqqiyatli ravishda bilim olishni ta’minlaydigan shaxsning yuksak intellektual taraqqiyoti tushuniladi. - boshqaruvchanlik, tashkilotchilik; - amaliy faoliyat tushuniladi. - qobiliyatning rivojlanishi bolaning hz faoliyatida; oilaning moddiy va ma’naviy sharoitlari bilan; # Bolalar qobiliyatining rivojlanishi qanday belgilanadi? + qobiliyatning rivojlanishi bolaning o‘z faoliyatida; - oilaning moddiy-ma’naviy sharoitlari, bolalar bog‘chasi va maktabdagi tarbiya bolaning o‘z-o‘zini tarbiyalash bilan; - oilaning moddiy va ma’naviy sharoitlari bilan; - rolli o‘yinlar bajarilishida ; # Ta’limni individuallashtirishning ma’nosi shuki,… + u faqat ta’limga tayanadi; - uqituvchining individual-psixologik xususiyatlariga tayanadi; - o‘qituvchining psixologik xususiyatlariga tayanadi; - o‘qituvchining psixofiziologik xususiyatlariga tayanadi; # Ilmiy qobiliyat – + obstrakt, evristik fikrlashning yuksak rivojlangan bhlishini, og‘zaki-mantiqiy xotirani qat’iyat, sabr- toqatni talab etadi. - tasvirlash, musiqa shaxsning maxsus taraqqiyotning belgilovchi faoliyatidir. - o‘z navbatida mayda turlarga bo‘linadi. - ta’limni jismoniy mehnat bilan qo‘shib olib borish; # Induktiv yhl deb nimaga aytiladi? + optimal so‘z asosida umumlashtirish; - fahm-farosat o‘z ichiga oladi; - texnik qobiliyat; - etuk kirishuvchanlikni o‘z ichiga oladi; Yüklə 175,02 Kb. Dostları ilə paylaş:
|