VII. Bank axborot xavfsizligini buzuvchi tahdidlar 7.1 Bankni ta'minlash bo‘yicha chora-tadbirlarni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun
unga mumkin bo‘lgan tahdidlarni tushunish kerak.
7.2 Tahdid va buzg'unchilarning modellari (ibning prognozi) bankning xavfsizlik tizimini
joylashtirish, saqlash va takomillashtirishda hal qiluvchi ahamiyatga ega.
7.3 Bank faoliyati uning tarkibiga kiruvchi axborot infratuzilmasi tomonidan qo‘llab-
quvvatlanadi, bu bank texnologiyalarini joriy etishni ta'minlaydi va quyidagi asosiy darajalarning
ierarxiyasi sifatida taqdim etilishi mumkin:
jismoniy (aloqa liniyalari, apparat va boshqalar);
tarmoq (tarmoq apparatlari: routerlar, kalitlar, hublar va boshqalar);
tarmoq ilovalari va xizmatlari;
operatsion tizimlar (OS);
ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari;
bank texnologik jarayonlari va ilovalari;
bankning biznes jarayonlari.
7.4 Tajovuzkorning asosiy maqsadi biznes jarayonlari darajasida aktivlarni nazorat
qilishdir. Tajovuzkorning boshqa maqsadlari, masalan, axborot aktivlarining mavjudligi yoki
yaxlitligini buzish orqali, masalan, zararli dasturlarni tarqatish yoki kompyuter yoki ularning
tarmoqlarini ishlatish qoidalarini buzish orqali bankning biznes-jarayonlari faoliyatining buzilishi
bo‘lishi mumkin.
7.5 Bankning asosiy tahdid manbalari sifatida ko‘rib chiqiladi:
Axborot xavfsizligining tashqi huquqbuzarlari (bankning sobiq xodimlari, bankning texnik
ta'minoti masalalari bo‘yicha o‘zaro hamkorlik qiluvchi tashkilotlar vakillari, bank
mijozlari, bank binolari va binolariga tashrif buyuruvchilar, raqobatchilar, terrorchilar va
jinoiy tuzilmalar, xakerlar;
axborot xavfsizligi ichki huquqbuzarlari (bank tizimining ro‘yxatdan o‘tgan
foydalanuvchilari, xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar, ma'murlar, axborot xavfsizligi
ma'murlari va boshqalar);
birgalikda tahdid manbalari: tashqi va ichki, birgalikda va/yoki birgalikda harakat qilish
birgalikda);
dasturiy va texnik vositalarning uzilishi, rad etilishi, yo‘q qilinishi/shikastlanishi;
yetkazib beruvchilar/provayderlar/hamkorlar/mijozlarga qaramlik;
nazorat va tartibga solish organlari, amaldagi qonunchilik talablariga mos kelmasligi.