12. Dayanıqlıq ehtiyyatı haqqında anlayış.
Praktiki yararlı AİS-lər nəinki dayanıqlı olmalı, həmdə müəyyən dayanıqlıq ehtiyatlarına malik olmalıdırlar. Dayanıqlıq ehtiyyatı müxtəlif əlamətlərə görə təyin edilə bilər. Əvvəlki mövzularda öyrəndiyimiz məsələn, amplitud-faza (Naykvist) kriteriyası əsasında dayanıqlı təhlükəli "-1, i, 0" nöqtəsi ətrafında çəkilmiş oblast kimi təsvir edilə bilər. Sistemin tələb olunan dayanıqlıq ehtiyyatına malik olması üçün amplitud - tezlik xarakteristikası həmin qadağan sahəsini kəsməməlidir.
a) şəklinə əsasən demək olar ki, əgər amplitud-faz-tezlik xarakteristikası modulca vahiddən qədər fərqləndikdə fazaca -dən bucağı qədər fərqlənirsə, onda sistem tələb olunan dayanıqlıq ehtiyyatına malik hesab edilir. b) şəklində isə dayanıqlıq ehtiyyatı ancaqmodula nəzərən göstərilmişdir.
Cəbri kriteriyalar əsasında dayanıqlıq ehtiyyatını həmin kriteriyalarda irəli sürülmüş bərabərsizliklərin sıfırdan kifayət qədər böyük olması ilə yazmaq olar.
Mixayılov kriteriyası əsasında dayanıqlıq ehtiyyatı kompleks müstəvinin koordinat başlanğıcından çəkilmiş dairə şəklində təsvir oluna bilər (aşağıdakı şəkil).
Sistemin tələb olunan dayanıqlıq ehtiyyatına malik olması üçün vektorunun cızdığı əyri koordinat başlanğıcına çəkilmiş qadağan zonasına daxil olmamalıdır.
Bu kriteriya əsasında dayanıqlıq ehtiyyatı qadağan zonaları kimi bir koordinat sisteminə çəkilmiş vektorunun həqiqi və yaxud xəyali tezlik xarakteristikalarının birinin absis oxu ilə kəsişmə nöqtələri ətrafında çəkilmiş qadağan zonaları kimi təsvir edilə bilər:
Sistemin tələb olunan dayanıqlıq ehtiyyatına malik olması üçün əyrisi əyrisinin absis oxu ilə kəsişmə nöqtələri ətrafında çəkilmiş qadağan zonalarına daxil olmamalıdır və əksinə.
Dostları ilə paylaş: |