1
Aynur Qəzənfərqızı
Bakı Avrasiya Universiteti Elmi Şurasının
qərarı ilə nəşr olunur
Bakı – 2020
Köhlən Nəşriyyatı
2
Buraxılışa məsul:
Nizami Əlisoy
Elmi redaktor:
Elmira Məmmədova-Kekeç (fil. ü. e. d., dos.)
Rəyçilər:
Oruc Əliyev (fil. ü. e. d., dos.)
Seyfəddin Altaylı (fil. ü. e. d., dos.)
Korrektor:
Günel Haşımlı
Yekun oxunuş:
Vüqar Məmmədzadə
Aynur Qəzənfərqızı. Nağılların poetikası.
Bakı, Köhlən Nəşriyyatı – 2020, 102 səh.
© Aynur Qəzənfərqızı / 2020
© Köhlən Nəşriyyatı / 2020
ISBN 978-9952-8411-0-7
facebook.com/kohlanpress
instagram.com/kohlanpress
twitter.com/kohlanpress
kohlanpress@gmail.com
(+994 55) 359-99-23
Müəllifin və ya “Köhlən” nəşriyyatının rəsmi razılığı olmadan kitabın və ya
onun hər hansı hissəsinin təkrar çapı, yayılması, elektron və ya mexaniki
üsulla surətinin çıxarılması və çoxaldılması Azərbaycan Respublikasının
müəlliflik hüququ qanunvericiliyinə əsasən qadağandır!
3
İçindəkilər
REDAKTORDAN .............................................................. 5
ÖN SÖZ ............................................................................. 7
Nağıl termini, onun anlamı, müxtəlif xalqlarda bu janrın
adlandırılması ...................................................................... 9
Mif və nağılın əlaqəsi ......................................................... 14
Nağıl və folklorun digər janrları ......................................... 18
Nağılların toplanması, nəşri və tədqiqi tarixi ...................... 21
Nağılların toplanması Türkiyə folklorşünaslığında .............. 23
Nağılların toplanması Qərb ölkələrində ............................... 24
Nağılların mənşəyi............................................................. 26
Nağılların təsnifatı ............................................................. 30
Heyvanlar haqqında nağıllar .............................................. 32
Sehrli nağıllar .................................................................... 41
V.Y.Proppun “Nağılların morfologiyası” əsərində sehrli
nağılların tədqiqi ............................................................... 46
Məişət nağılları .................................................................. 53
Nağılların formaca bölgüsü: Kumilyativ, yaxud zəncirləmə
nağıllar .............................................................................. 58
Süjet, motiv və kontaminasiya anlayışları, nağılların təşkilində
onların rolu ........................................................................ 64
Nağıllarda səyyar (gəzərgi) süjetlər ..................................... 70
Beynəlxalq nağil süjetləri. A.Aarne və A.Tompsonun süjet
kataloqu ............................................................................ 78
4
Azərbaycan folklorşünaslığında nağıl süjeti ilə bağlı
araşdırmalar ...................................................................... 81
Nağıllarda formul .............................................................. 83
Azərbaycan nağıllarının regional özəllikləri ....................... 92
Nağıl və yazılı ədəbiyyat .................................................... 95
Qaynaqlar ......................................................................... 97
Bəzi nağılların adları ........................................................ 102
Dostları ilə paylaş: |