1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar

126
Hərbi-texniki sahədə Azərbaycan-Türkiyə əməkdaşlığı (1991-2011)
Xüsusi  Maşınqayırma  və  Konversiya  Komitəsi  artıq  təkmilləşdirilmiş 
ordunun  tələblərinə  cavab  vermirdi.  Komitənin  fəaliyyətini  gücləndirmək 
məqsədilə 2000-ci il sentyabrın 20-də Xüsusi Maşınqayırma və Konversiya 
Komitəsi  (XMKK)  ilə Türkiyənin  hərbi  təyinatlı  məmulatlar  istehsal  edən 
Makina və Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) arasında “Müdafiə sənayesi 
sahəsində əməkdaşlıq haqqında” Müqavilə imzalanıb. Müqavilədə MKEK-in 
Azərbaycan  hərbi  sənaye  kompleksinin  inkişafına  hərtərəfli  yardım  etməsi 
nəzərdə tutulurdu. Tərəflər arasında imzalanan bu müqavilə XMKK-nin işinə 
müəyyən  qədər  müsbət  təsir  göstərsə  də,  qurum  dövrün  tələblərinə  cavab 
vermirdi.  2005-ci  ilin  dekabrında  Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti 
İlham Əliyevin Fərmanı əsasında ölkənin müdafiə qüdrətini möhkəmləndirmək 
və xaricdən asılılığı azaltmaq məqsədi ilə hərbi sənaye kompleksini özündə 
birləşdirən Müdafiə Sənayesi Nazirliyi (MSN) yaradıldı. MSN  köhnəlmiş 
sovet stereotiplərini dağıdaraq, tabeliyində olan bütün müəssisələrin ən yeni 
texnologiya ilə işləyən müasir avadanlıqlara malik olması üçün yenidənqurma 
işləri həyata keçirdi. Müəssisələrin müasir texnologiya və avadanlıqla təchiz 
edilməsi üçün beynəlxalq sahədə fəaliyyət göstərmək tələb olunurdu. Bu 
məqsədlə  Azərbaycan  Respublikasının  müdafiə  sənayesi  naziri  Yavər 
Camalov xarici dövlətlərə ilk rəsmi səfərini məhz 2006-cı il sentyabrın 11-
15-də Türkiyə Respublikasının milli müdafiə naziri cənab Vecdi Gönülün 
dəvəti ilə qardaş ölkəyə edib. Hər iki ölkənin nazirləri arasında hərbi-texniki 
sahədə əməkdaşlığın genişləndirilməsi haqqında müzakirələr aparılıb. Səfər 
zamanı nümayəndə heyəti Türkiyənin hərbi sənaye kompleksinə daxil olan 
bir sıra müəssisələri ziyarət edərək, onların işləri ilə yaxından tanış olub. 
NATO  standartları  və  qabaqcıl  texnologiya  əsasında  işləyən  Türkiyənin 
müəssisələri ilə əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsi qərara alınıb.
2007-ci ilin mart ayında Türkiyənin MKEK-in Baş direktorunun rəhbərlik 
etdiyi  nümayəndə  heyəti  işgüzar  səfərlə  Azərbaycan  Respublikasının 
Müdafiə Sənayesi Nazirliyini ziyarət edib. Ziyarət əsnasında MKEK-in Baş 
direktoru Ünal Önsipahioğlu Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin rəhbər heyəti 
ilə  görüşərək  əməkdaşlığın  genişləndirilməsi  haqqında  fikir  mübadiləsi 
aparıb və müəssisələrimizlə tanış  olub. Ziyarət nəticəsində tərəflər arasında 
bir neçə müqavilə imzalanıb. MKEK müəssisələrimizdən birinə təmənnasız 
olaraq ov patronları istehsal xəttinin verilməsi haqqında qərar qəbul edib 
və  2008-ci  ilin  iyulunda  bu  xətt  gətirilərək  montaj  olunub.  Hazırda  bu 
xətt  məmulat  istehsal  etməkdə  davam  edir.  Bununla  yanaşı,  Türkiyənin 

---