Juwabı: Kelvin. Hárbir qánigelikke qosımsha bilimlerdi beriw arqalı bayıtıp barıw tar qánigelik dep ataladı.Logika durıs oylaw, durıs sóylewdi úyretedi.
25-bilet
1-soraw.Ilimniń aksiologiyalıq suverenligi probleması.
Juwabı: XX ásirdiń ortalarına kelip ilimniń rawajlanıw xarakteri ózgere baslaydı, yaǵnıy bul dáwirde ilim texnologiyanıń joqarı dárejede rawajlanıwı ilimniń adamzat keleshegine(kúshine) bolǵan máselesin túpten ózgertedi. Bul dáwirge kelip adamzat tábiyat penen kelisip islew máselesine dıqqat awdaradı. Sol tiykarında ilimde birqatar ózgerisler bolıp, ilimniń tosqınlasıw máselesi actual mashqalaǵa aylanadı hám sol dáwirden baslap ilimniń etikalıq talapları qoyıla baslaydı. Ilimniń etikalıq bahalılıǵı retinde biliwdi minnet sıpatında túsiniwge umtılıw, urlamaw, ótirik sóylemew, shınlıq ushın gúresiw, ilimpazdıń sociallıq juwapkershiligi alıp qaraladı. Usıǵan tiykarlanǵan halda Merton 1940(2) –jılı tárepinen ilim etosı 4 principin islep shıqtı.
Ilim etosı – ilimniń etikalıq problemaları. Ilimiy iskerlikte ilimpazdıń basshılıqqa alatuǵın sociallıq normalar, qaǵıydalar jıynaǵı.
1)universalizm
2)kollektivizm
3)máp gózlemew (paydanı gózlemew)
4)shólkemlesken spekticizm
Universalizm – qanday da biri ilimiy teoriya boljaw óziniń mazmunınan ǵárezli boladı.
Kollektivizm – jaratılǵan ilim hámme ushın xarakterge iye (hámme onı oqıp biliwge haqılı)
Paydanı gózlemew – máptiń biyǵárez bolıw kerek. Tek shınlıq ushın gúresiw. Ilimpaz jumısınan lázzetleniw kerek
Shólkemlesken spekticizm – ózimiz hám basqa ilimpazdıń jumısların sınǵa alıwımız kerek. Sonda ilim rawajlanadı (spekticizm – grekshegúman menen qatnas jasaw)
Originallıq principi – (Merton keyin qosqan) ilimpaz ilimin ózi anıqlap alıp barǵan jaǵday originallıqqa iye
Aksiologiya –
Dostları ilə paylaş: |