Ruletka shtrixli o'lchov sifatida – sodda tuzilishga ega va eng keng tarqalgandir. Ruletka lenta shaklidagi po'latdan ѐki zig'irdan to'qilgan matodan tayѐrlanadi. Mashinasozlik sanoatida asosan eni 5 dan 20 mm gacha, uzunligi 1 dan 50 m gacha, qalinligi esa 0.1 dan 0.3 mm gacha bo'lgan metall ruletkalardan foydalaniladi. Ruletka va chizg'ichlar aniqligi asosan ikkita faktorga bog'liq: 1. Shtrix eni va birxilligiga ya'ni, shtrix sifatiga. 2. Shtrixlar orasini bir xil masofali bo'lishi ya'ni, bo'limlarni to'g'ri chizilganligi.
Richakli – mexanik asboblar (indikatorlar) Richakli – mexanik asboblar o'lchov bilan solishtirish usuli bo'yicha mashinasozlikdagi aniq o'lchashlarni bajarish uchun ishlatiladi. Agar o'lchanaѐtgan o'lcham asbobning o'lchash chegarasidan kichik bo'lsa, ba'zan bevosita baxolash usulidan ham foydalaniladi. Tishli uzatishli asbobga soatsimon xildagi indikatorni misol qilish mumkin. Korpus 1 da gilza 2 mavjud bo'lib u o'lchovchi qurilmani biriktirish uchun xizmat qiladi. Shu gilzani aniq yo'naltirib beruvchi vtulkasi ichida o'lchovchi sterjen 3 harakatlanadi, uni uchiga esa uchlik 4
o'rnatilgan. Mil 5 boshlang'ich xolatda bo'lganida shkala 6 gardish 7 ѐrdamida nolga o'rnatiladi. Fiksator 8 indikator ko'rsatishini saqlab qolish uchun xizmat qiladi.
Indikatordagi mexanik kuchlanishi sterjen boshlang'ich vaziyatida 0.84 ga teng qiymatdan va yakuniy xolatda 24 ga teng qiymatgacha o'zgarib boradi. Normal indikatorlarda sterjen siljishi 0 – 5 va 0 – 10 mm ni, kichik o'lchamli indikatorlarda esa 0 – 2 va 0 – 3 mm ni tashkil etadi. Indikatorlar universal mo'ljallanishdagi o'lchash qurilmalariga ham, maxsuslari (skoba, glubinomer, nutromerli indikatorlar) ga ham o'rnatilishi mumkin. Indikatorlar alohida asbob sifatida ishlatilmaydi.
