1-laboratoriya jumısı. Universal laboratoriya stendi menen tanısıw Jumıstıń maqseti

2. Universal laboratoriya stendinin` xarakteristikası
Universal laboratoriya stendi (ULS) yarım ótkizgish ásbaplardı izertlewge mólsherlengen apparat bolıp, ol “Elektronika” laboratoriyasınıń tiykarǵı úskenelerine kiredi. ULS 25 laboratoriya jumısların frontal usılda aparıwǵa múmkinshilik beredi. ULS dúzılıw tárepten tiykarǵı modul hám laboratoriya modulınan ibarat (1- súwret).



1-su`wret. ULS tin` uliwmaliq ko`rinisi

2-su`wret. ULS tin` tiykarg`i moduli

Tiykarǵı modul eki kernew deregi (E1 hám E2), eki multimetr hám tómen chastota generatorınan shólkemlesken. E1 hám E2 kernew dárekleri tuwrilanatug`in bolıp, onıń shıǵıwındag`i bahaları noldan izertlenip atırǵan elektron ásbap jumıs parametrleri menen shegaralanǵan joqarı bahaǵa shekem ózgeredi (2- súwret).

3 -su`wret.USL din` labaratoriya moduli

4-su`wret. Otsilograftin` alding`i ta`repten ko`rinisi

Laboratoriya modulı eki multimetr, eki tuwrilaniwshi derek, eki tuwrilanbaytug`in: eki polyusli E3 (+15 V hám -15 V) derek hám de tuwrilanbaytug`in E4 (+5 V) derek, tómen chastota hám impuls generatorları, elektrodları úshlari sipatinda xızmet etiwshi izertlew etiletuǵın elektron ásbap ayaqshaları hám mikrosxemalar arnawlı kommutatsiya maydanın quraytuǵın uyashalardan ibarat (1. 3- súwret).

Tómen chastota generatorı amplitudasi tuwrilanatug`in bolıp, onıń ush shıǵıwınan ulıwma noqatqa salıstırǵanda (1:1, 1:10, 1:100) signal izertlenip atırǵan elektron ásbap yamasa integral mikrosxemag`a beriledi.
Impulslar generatorı chastotası tuwrilaniwshi bir polyusli impulslar izbe-izligi hám zona sıyaqlı ózgeriwli shıǵıwlarǵa salıstırǵanda signal izertlenip atırǵan elektron ásbap yamasa integral mikrosxemag`a beriledi.
Elektron ásbap hám mikrosxemalar izertlenetug`in arnawlı kommutatsiya maydanında elektron ásbaplardıń ayaqshaların jalǵawǵa mólsherlengen kvadrat formadaǵı 48 kommutatsiya uyaları jaylastırılǵan. Bul uyashalar shıǵıwdı tek ush noqattan tarmaqlandiriwi múmkin. Úyrenilip atırǵan elektron ásbap ayaqshaları bir-birine jaqin jaylasqan kvadratlar uyalarına jalǵanadı. Keri jaǵdayda elektron ásbap ayaqshaları qısqa tutasiwi múmkin. Bul jaǵday júz bersa, kernew dárekleri jalǵanıwı menen eskertiwshi optikalıq hám akustikalıq signal shıǵadı. Bul waqıtta eskertiwshi jaqtılıq signalın tarqatıp atırǵan derek óshiriliwi zárúr. Derek óshirilgeninen keyin jıynalǵan sxema qayta tekseriledi, qátelik anıqlanadı hám dúzetiledi.
Kommutatsiya maydanınıń orta bóleginde integral mikrosxemalar ayaqshalarıniń shıǵıwlarına mólsherlengen, 1 - 24 nomerleri menen belgilengen qızıl reńli uyachalar jaylastırılǵan. Bul uyashalardan joqarıraqta integral mikrosxemalardi izertlew ushın olardı laboratoriya modul sxemasına jalg`aytug`in panel jaylasqan. Sxema jıynawda úyrenilip atırǵan mikrosxema ayaqshaları panelge ornatıladı hám olardıń shıǵıwları 1 - 24 nomerleri menen belgilengen uyashalardan alınadı.
Kommutatsiya maydanınıń joqarı bóleginde tuwrı sızıq boylap jaylasqan hám óz-ara jalǵanǵan 2x8 kórinisindegi uyashalar bar. Bul uyashalar izertlenip atırǵan ásbaptıń qandayda-bir shıǵıwın jalǵaw hám tarmaqlandırıw ushın xizmet etedi. Kommutatsiya maydanınıń eń tómengi bóleginde tap sonday uyashalar ámelde bolıp, olar izertlenip atırǵan elektron ásbaptıń zárúr ayaqshasin jerge jalǵaw ushın xizmet etedi.
Laboratoriya modulındaǵı qara reńli uyashalar elektron ásbaplardı hám qızıl reńli uyashalar bolsa uyqas túrde mikrosxemalardi jalǵawda isletiledi.
Úyrenilip atırǵan elektron ásbap, integral mikrosxema hám elektron apparatlar kirisiw hám shıǵıwlarındaǵı elektr signallar bahaları hám formasın otsilograf járdeminde baqlaw múmkin (4.- súwret). Onıń ushın otsilograf kiriwine gúzetiliwi zárúr bolǵan signal ótip atırǵan túyin arnawlı shnur menen jalǵanadı.