1-ma’ruza Kirish. Avtomobillarni ishlab chiqarishning o‘ziga xosliklari

Seriyali va mayda seriyali ishlab chiqarish uchun moslashuvchan yig’ish markazlari

Mayda seriyali va seriyali ishlab chiqarish sharoitida mahsulotlarni yig’ish uchun moslashuvchan qatorlar, shuningdek, alohida yig’ish markazlari tuziladi. Asosiy texnologik agregat sifatida yig’ish robotlari qo’llaniladi.

Massasi 1 kg gacha, tashqi o’lchamlari 120x100x100 mm gacha bo’lgan mahsulotlar uchun, moslashuvchan yig’ish qatorlariga tuziluvchi (avtonom holda ham ishlashi mumkin), Finlyandiyaning “Nokia” firmasi robotlari bazasidagi yig’ish markazlarining variantlari 7-rasmda ko’rsatilgan. Ular qiyidagi vazifalarni bajaradi: konveyer bo’yicha siljuvchi yo’ldoshlarni qabul qilish, tanish va qayd qilish, mahsulotning oldindan mo’ljallangan (oriyentirlangan) bazaviy detallarini yo’ldoshlarga o’rnatish, detallarni o’rnatish va mahkamlash, moylash materialini surkash, yelimlash, detallarni mahkamlashdagi ta’sir qiluvchi kuchlar va momentlarni nazorat qilish, natijalarni eslab qolish, yo’ldoshlarni qayd qilingan holatidan bo’shatish va yechib olish, yig’ish sifatini nazorat qilish va mahsulotlarni saralash.

7-rasm. Moslashuvchan yig’ish tizimlariga tuziluvchi “Nokia” firmasining robotlari bazasida yig’ilgan, yig’ish markazlarining komponovkasi

Robot polda va osma holda o’rnatiladigan ko’rinishlarda bo’ladi, oltita qo’zg’alish darajasiga, doimiy tokli servoyuritmaga, ±0,01 mm pozitsiyalash aniqligiga, 2,5 kg yuk ko’tarish qobiliyatiga va 54 kg massaga ega.

Bunday markazlarning bir qator uzellarini tuzishda rossiyalik priborsozlar ishtirok qilgan. “Nokia” robotlaridan tuzilgan markazlarning qo’llanilishiga misol kitob oxiridagi rangli yopishtirmada keltirilgan.
Germaniyaning “Bosch” firmasi tominidan ishlab chiqilgan, boshqacha komponovkadagi yig’ish markazi 8-rasmda ko’rsatilgan. Yo’ldoshlar 1 bazaviy detal o’rnatilgan holda konveyer 2 bilan uzatiladi. Vibrobunker 3 bilan uzatiladigan birikuvchi detallarni o’rnatish robot 4 bilan amalga oshiriladi, ushbu robot uchta koordinatalar bo’yicha to’g’ri chiziqli siljitish mexanizmlari 5, 6, 7 va robotning qo’lini 360° ga burish uchun rotatsion blok 8 larga ega. Markaz texnik ko’rish va detalning joylashuvini tanish uchun texnik datchiklar tizimlari, ularni yig’ishga kelib tushishini nazorat qilish, shuningdek, tutashuvchi detallar o’lchamlarini nazorat qilish uchun tizimlar bilan jihozlanishi mumkin. Robot va boshqarish tizimining keng imkoniyatlari