1-Ma’ruza. Texnik va texhnologik innovatsiyalar. 1-Ma’ruza. Texnik va texhnologik innovatsiyalar

MASHINASOZLIKDA TEXNOLOGIK INNOVATSIYALAR VA ISTIQBOLLI TEXNOLOGIYALAR

1-Ma’ruza. Texnik va texhnologik innovatsiyalar.

1-Ma’ruza. Texnik va texhnologik innovatsiyalar.

Reja.

• O'zbekiston iqtisodiyotining rivojlanisнida innovatsion faoliyatning roli va o'rni.
• Mashinasozlikda innovatsiyalar va innovatsion faoliyat
• Texnik va texnologik innovatsiyalar.
• Zaminaviy mashinasozlik rivojlanishining yo’nalishlari

Sanoat ishlab chikarishning iqtisodiotdagi o’rni

So’ngi 100 yilda sanoat ishlab

chiqarish 50 martadan ko’proq

Oshgan (75% - so’ngi 70 yilda).

Jahon mashinasozlik soxasida

350 millon odam mehnat qiladi

Jahon sanoati ishlab chiqarish yetakchilari

Davlatlar	Mahsulot, mlrd USD	% jahon mikyosida	Davlatlar	Mahsulot, mlrd USD	% jahon mikyosida
AQSh	2025	20,8	Fransiya	355	3,6
Xitoy	1115	11,4	Buyuk britaniya	335	3,4
Yaponiya	800	8,2	Italiya	330	3,4
Germaniya	625	6,4	Kanada	225	2,3
Rossiya	435	4,5	Xindiston	205	2,1
Jahonda		9740		100,0

O'zbekiston iqtisodiyoti uchun xom ashyoni chuqur qayta ishlash va yuqori qo'shimcha qiymat mahsulot olish uchun dolzarbdir. Tabiiy mahsulot zanjirlarini (TMZ) yaratish. Masalan, neft uchun TMZ: Neft → Neft mahsulotlari (benzin, kerosin) → Yuqori molekulyar og'irlikdagi birikmalar (kauchuk…) → Plastik mahsulotlar (masalan, shinalar ...).
TMZ ning har bir bosqichida qayta ishlash mahsulotlari tobora qimmatlashib boradi (qiymati 6000 M so'm / tonna bo'lgan 1 tonna xom neftdan 80000 M so'm / tonna narxda yukori sifatli plastik mahsulotlarni olish).
Uzbekistobda zamonaviy sanoat rivojlanishi
O'zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish faqatgina barqaror rivojlanish, zamonaviy, innovatsion, ilg'or texnologik ishlab chiqarishni joriy etish sharoitida amalga oshishi mumkin. Barqaror rivojlanish funksiyasi:
Ft (L, K, N, I) < Ft+1(L, K, N, I), bu yerda:
L - mehnat resurslari, intellektual salohiyat;
K - ishlab chiqarish salohiyati, zamonaviy texnologiyalar, jihozlar;
N - tabiiy resurslar;
I - institutsional omil, boshqaruv kapitali;
t - vaqt.
Hozirgacha tabiiy resurslar (N) va nisbatan past malakali (L) mehnat O'zbekiston iqtisodiyotining tarkibida asosiy rol o'ynaydi.
Uzbekistobda zamonaviy sanoat rivojlanishi
O'zbekiston iqtisodiyotning vazifalari:

• Inson kapitalini iqtisodiy rivojlanishning maxsus omili sifatida shakllantirish. (Eng katta muvaffaqiyat inson omiliga sarmoya kiritishda erishiladi - ta'lim, yangi texnologiyalar va uskunalar, tashkil etish va boshqarish bilan bog'liq yangi bilimlar.)
• Yangi texnologiyalar, yangi / takomillashtirilgan texnologik jarayonlardan foydalanish.
• Yangi iste'mol xususiyatlariga ega mahsulotlarni ishlabchiqarish.
• Ishlab chiqarishni boshqaruv tizimini takomillashtirish.