1-mavzu: kompyuter haqida tushuncha

30-MAVZU: TAKRORLASH

30-MAVZU: TAKRORLASH



Tovush va video bilan ishlashni isgagan foydalanuvchilar mul’timedia mahsulotlari komp’yuter ma`lumotlari uchun mo`ljallangan doimiy xotiraga hamda komp’yuterning mikroprotsessori, operativ xotirasi va videotizimga yuqori talablarni qo`yishini bilishlari lozim. Bunday yuqori sifatlar, ayniqsa, videoma`lumotlar bilan ishlashda zarurdir. Tabiiyki, kelajakda bu yo`nalishdagi talablar yanada ortadi.
Zamonaviy shaxsiy komp’yuterlarning imkoniyatlari keng ekran­li videoma`lumotlarni to`la qonli tasvirlash uchun etarli bo`lmagani uchun, bu ma`lumotlarni zichlashtirishga majbur bo`ladilar. Bu amal oddiy ma`lumotlarni zichlashtirishdan farqli o`laroq mos ma`lu­motning to`la qonligini yo`qotadi. Videomagnitofonlarni zichlashti­rish uchun texnik hamda dasturiy vositalar mavjud, audioma`lumot­larni ham zichlashtirish mumkin, mos hajmlar katta bo`lmagani uchun bu amal uncha dolzarb emas

Tovushli fayl o`z ichida audioma`lumot, ya`ni musiqiy asar, uning bir qismi yoki nutq yozuvini saqlaydi. Odatda, aksariyat foydalanuv­chilar tovushli fayllarni hosil qilish yoki tahrir qilishdan ko`ra ko`ppoq ularni tinglash masalasini o`z oldiga qo`yadilar.
Raqamlar ketma-ketligi shaklida tovushlar yozishning ikki tamoyiliga mos ravishda ikki turdagi tovushli fayllar mavjud: WAV (Wave fotm audio - to`lqinsimon audioma`lumotlar) va MIDI fayllar (kompakt diskda taqlidli tovushlar in`ikoslarini raqamlar shaklida saqlaydi). SHu bois WAV faylini tovush platasiga ulanadigan har qanday manbadan, xususan mikrofon, CD TOM jamlovchisi, elektro­ musiqiy asbobdan yozib olish mumkin.

–
31-MAVZU: TAKRORLASH

Ixtiyoriy tovushli fayl maxsus bo`lsa-da, muayyan xujjatni o`z ichiga oladi va uni boshqa, masalan, matnli fayl bilan tutashtirish mumkin. Natijada matnli fayl tovushlar bilan to`ldiriladi. Bunday tutashtirishni xujjatlarni tovushlar bilan to`ldirish deb talqin qilishimiz tabiiy, albatta. Agar mos hujjatning piktogrammasida "sichqoncha" tugmaei ikki marta bosilea, mos tovushlar ifodalana boshlaydi. Tovushli to`ldirmalar bilan ishlash buyrqlari dastlabki menyuda joylashtiriladi. Xususan, agar "sichqoncha" bilan kerakli to­vushlarni ifodalash ma`qul bo`lmasa, Vosproizvesti buyrug`idan foydalanish mumkin. Agar tovushli qism mos ravishda ajratgan bo`lsa, Pravka - Ob’ekt (Edit - Object) buyryg`idan ham foydalanish mumkin.
Tovushli faylni muayyan matnli hujjat bilan tutashtirish, aniqrog`i, uning ichiga tovushli faylning nusxasini joylashtirish uchun SoundRecorderdasturi vositasida audiofaylni ochamiz va menyuning Pravka bandidagi Kopirovat’ buyrug`ni beramiz.Nati­jada tovushli fayl yozuvlari ma`lumot almashish buferiga joylash­tiriladi va an`anaviy uslublardan foydalanib, bu ma`lumotni hujjatga joylashtira olamiz.



Windows tarkibiga kiruvchi Media Playerdasturi mul’timedia fayllarini ifodalrvchi universal vosita rolini o`ynay oladi. SHu bois ham u Wipdowsning ruscha variantida Universal’no`y proigro`­vatel’ deb ataladi.
Bu dastur:
- MIDIfayllarni ifodalash;
- videofayllarni ko`rish;
- tovushli kompakt disklarni tiklash;
- WAV fayllarni ifodalash imkonini beradi.
Dasturdan, odatda, birinchi va ikkinchi masalalarni echishda foydalaniladi. Qolgan masalalarni echish uchun yuqorida tavsiflangan CD Player va Sound Recorderdasturlaridan foydalanish maqcadga muvofiq.
Media Playerdasturini ishga tushirish uchun tizimning bosh menyu­sidagi Programmo` – standartno`e – mul’timedia - universal’no`y npoig­ro`vatel’ [Programs – Accessories - Multimedia - MediaPlayer] buyryg`idan foydalanamiz.
Endi Media Playerdasturi oynasini tavsiflaymiz. Oynadagi sil­jitgich ochilgan mul’timedia fayl ichidagi holatni o`zgartirish imko­nini beradi. Uning tagida o`lchash tasmasi mavjud. Undagi ko`rsatkich­lar birliklarini o`zgartirish menyuning SHkala (Scale) bandidagi buyruqlar bilan bajariladi:
Vremya (Time) - vaqt (minut va sekundlarda);
Kadro` (Ftames) - kadrlar nomerlari;
Zapisi (Ttacks) - asarlar nomerlari;
O`lchov birliklarini o`zgartirish imkoniyatlari ochilgan faylga bog`liq.