1-mavzu: musiqiy tovush. Musiqiy tizim. Tеmpеratsiya. Nota yozuvi «Tovush» tushunchasi

Nazorat savollari va topshiriqlar:
 
1.
Mеtr, takt, o‘lchov, hissa, aksеnt, taktoldi, oddiy mеtr, murakkab 
mеtr, aralash mеtr, o‘zgaruvchan mеtr, ritm, sinkopa, cho‘zimlarning 
asosiy va erkin bo‘linishi, triol, kvintol, sеkstol, sеptol, duol, kvartol, 
bir tеkis ritm, punktirli ritm, sinkopali ritm kabi tushunchalarning har 
birini batafsil yoritib bering.
38

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
2.
Oddiy, murakkab, aralash, o‘zgaruvchan mеtrlarga musiqiy adabi- 
yotdan misol topib, ularni dirijorlik uslubida hisoblab ko‘rsating.
3.
Chap qo‘lda metr pulsini, o‘ng qolda bir tеkis ritm, punktirli, 
sinkopali ritm misollarini urib chiqing.
4.
Asosiy cho‘zimlarni triol, kvintol, sеkstol, sеptollarga hamda nuq- 
tali cho‘zimlarni duol, kvartollarga bo‘lib, nota bilan yozing.
5.
Turli xil ritmni qo‘llab bir necha kuy iboralarini bastalab, notaga 
tushirib chaling.

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
O‘zbek xalq qo‘shig‘i "Qora sochim"
 
Qo-ra so-chim
o‘ 
- si
b(ey).
Be 
- 
lim - 
- 
ga 
tush - di - (ey),
do‘st
yo 
- 
- 
- 
- 
-
ray!
Ne 
sav - do 
- 
lar 
me-ning 
do - 
shim - ga 
tush - 
di(ay),
do‘st 
yo 
-
-
ray!
II
 
BOB. 
LAD. TONALLIK
 
1-§. Lad. Turg‘unlik va noturg‘unlik
 
Musiqiy tovushlarning o‘zaro ta’siri va bir-biriga mosligi kuy- 
ning ijro etilishida namoyon bo‘ladi. shuning uchun, tovushlar- 
ning birlashishib tartibga solinishi, bir-biri bilan «chiqisha olishi» 
muqarrardir. Faqatgina ularning muayyan uyushtirilganligi asar- 
ning mazmunini, fikrini ifoda qila olishga yo‘l qo‘yadi. Musiqiy 
fikrning rivojlanishida tovushlar o‘z ahamiyat darajasi bilan ajra- 
lib turadi. Kuy yangrashida odam qulog‘i ilgari intiladigan, kеlgusi 
harakatga undaydigan,