1. Maxalliy davlat xokimiyati asoslari O'zbekistonning jug'rofiy-strategik o'rni va imkoniyatlari Strategik ahamiyatga molik resurslar


Strategik ahamiyatga molik resurslar



Yüklə 28,44 Kb.
səhifə2/2
tarix24.03.2022
ölçüsü28,44 Kb.
#54117
1   2
Demokratik institutlar tushunchasi va ularning o’ziga xos hususiyatlari

    Strategik ahamiyatga molik resurslar

    1. O'zbekiston noyob yonilg'-energetika resurslariga ega. Qidirib topilgan gaz zaxiralari 2 trillion kubometrga yaqin, ko'mir 2 milliard tonnadan ortiq, 160dan ortiq neft koni mavjud… Mutaxassislarning baxolashicha, O'zbekistonning yer ostida juda katta neft va gaz qatlamlari bor. Respublika xududining qariyb 60 foizida ularni istiqbolda qazib olish mumkin. Neft va gaz resurslarining zaxiralari bir trillion AKSh dollaridan ziyod baxolanmokda. O'zbekistondagi neft zaxiralarining kazib olinganlik darajasi bor-yo'g'i 32 foizni tashkil etadi. bu ko'rsatkich Turkmanistonda-61 foizga, Qirg'izistonda – 41 foizga, Tojikistonda – 60 foizga teng.


    2. O'zbekiston katta ko'mir zaxiralariga ega. Uning geologik zaxiralari bo'yicha Markaziy Osiyoda ikkinchi o'rinda turadi. O'zbekistonda ko'mir Angren, Shargun va Boysun konlarida qazib chiqariladi. Ularning umumiy zaxirasi 2 milliard tonna.
    3. O'zbekistonda qimmatbaxo metallar bilan bir qatorda uran xam ishlab chiqariladi. Aniqlangan uran zaxiralari 50-60 yil mobaynida qazib olishga yetadi.
    4. O'zbekiston rangli metallar – mis, qo'rg'oshin, rux, volfram va shu guruxga kiruvchi boshqa metallarning aniqlangan zaxiralariga ega. Ishlab turgan konlar mis va unga yo'ldosh metallarni 40-50 yil, rux va qo'rg'oshinni 100 yildan ko'prok vaqt qazib olishni ta'minlaydi. O'zbekiston reniyning noyob zaxiralariga ega. U Olmalik konlarida mis rudalari bilan bog'liq.
    5. Respublikada 20 ta marmar, 15 ta granit va gabbro koni borligi aniqlangan. Koplama toshlarning umumiy zaxiralari 85 million kubometrdan ortib ketadi.
    6. Respublika fosforitlarga boy. Jeroy-Sardara fosforitlar konidagi Marokash turiga mansub zarradonador fosforitlarning aniqlangan zaxirasi taxminan 100 million tonnani tashkil etadi.
    7. O'zbekistonda juda katta kaliy to'z konlari mavjud bo'lib, bo'lar Qashqadaryo viloyatidagi Tubakat va Surxandaryo viloyatidagi Xujaimkon konlaridir. Taxminiy xisoblarga qaraganda, kaliy tuzlari 100 yilga yetadi.

    Tabiiy boyliklarimiz tug'risida ma'lumot



    O'zbekistonda mashxur Mendeleev davriy sistemasining deyarli barcha elementlari topilgan. Xozirga kadar 2,7 mingdan ziyod turli foydali kazilma konlari va ma'dan namoyon bo'lgan istiqbolli joylar aniqlangan. Ular 100ga yaqin mineral-xom ashyo turlarini o'z ichiga oladi. Shundan 60 dan ortig'i ishlab chiqarishga jalb etilgan. 900 dan ortiq kon qidirib topilgan bo'lib, ularning tasdiqlangan zaxiralari 970 milliard AKSh dollarini tashkil etadi. shu bilan birga, umumiy mineralxom ashyo potensiali 3,3 trillion AKSh dollaridan ortiqrok baxolanayotganini xam aytib o'tish kerak. ?oyat muhim strategik manbalar – neft va gaz kondensati, tabiiy gaz bo'yicha 155 ta istiqbolli kon, qimmatbaxo metallar bo'yicha 40 dan ortiq, rangli, nodir va radioaktiv metallar bo'yicha 40, konchilikkimyo xom ashyosi bo'yicha 15 ta kon qidirib topilgan.
    Xar yili respublika konlarida taxminan 5,5 milliard dollarlik mikdorda foydali qazilmalar olinmokda va ular yoniga 6,0-7,0 milliard dollarlik yangi zaxiralar qo'shilmokda. Oltin zaxiralari bo'yicha respublika dunyoda 4- o'rinda, uni kazib olish bo'yicha 7-o'rinda, mis zaxiralari bo'yicha 10-11-o'rinda, uran zaxirasi bo'yicha 7-8-o'rinda turadi.
    O'zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi
    Jahon tajribalari shuni ko'rsatadiki, mustaqil demokratik huquqiy davlatning tashkil topishi va rivojlanishining asosiy sharti davlat va jamiyatning siyosiy qurilish tizimini belgilaydigan, fuqarolarning erkinliklari va huquqlarini himoya kiladigan, Xalqning muayyan tarixiy tajribasi va qabul qilingan Xalqaro me'yorlarga javob beradigan Konstitusiyasining mavjudligidir.
    O'zbekiston Konstitusiyasini ishlab chiqish g'oyasi «Mustaqil Deklaratsiyasi»ning qabul qilinishi munosabati bilan ilgari surilgan edi. Oliy Kengashning ikkinchi sessiyasi (1990 yil iyun) Prezident Islom Karimov raisligida 64 kishidan iborat Konstitusiya loyixasini tayyorlash bo'yicha komissiya to'zdi.
    Konstitusiyaviy komissiya deyarli 2,5 yil davomida Konstitusiya loyixasini tayyorlash ustida ishladi. Ajdodlarimizning davlatchilik qurilishi, uni mustaxkamlash yo'lidagi g'oya va fikrlari, Xalqaro huquqiy va siyosiy tafakkur, jahondagi yetakchi davlatlarning Konstitusiyaviylik tajribasi asosida O'zbekiston Konstitusiyasi loyixasi ishlab chiqildi.
    Konstitusiya loyixasi 1992 yil sentyabrda matbuotda e'lon qilindi va 3 oy davomida umumxalq muxokamasida bo'ldi. Xalq tomonidan 6 mingdan ortiq taklif va muloxazalar bildirildi.
    Respublika Oliy Kengashining un birinchi sessiyasi 1992 yil 8 dekabrda «O'zbekiston Respublikasining Konstitusiyasini qabul qilish tug'risida» qonunni qabul qildi.
    2003 yilda umuXalq referendumi natijalari e'lon qilingandan sung O'zbekiston Respublikasi Konstitusiyasiga o'zgartirish kiritildi va yangi taxriri nashr etildi.
    Mazkur xujjatga ikki palatali parlament ishlash tartibi, qonunchilik va Senat palatalarining mutlak va birgalikda bajaradigan vazifalari va vakolatlari kunsatilgan.

Xulosa


Demokratiyaning sifati partiyalar sonining ko'p bo'lishi bilan belgilanmasligini xamma yodda to'tishi darkor. …Partiyalarning paydo bo'lishi, ularning soni, dasturiy yo'l-yuriklarining o'ziga xosligi va xokazolar esa ijtimoiy manfaatlar yig'indisi va jamlanishi orkali tabiiy yo'l bilan belgilanmogi kerak.Siyosiy partiyalar mavjud bo'lishining asosiy va birdan-bir prinsipi davlatning konstitusiyaviy me'yorlarini xurmat qilish va ularga rioya etishdan iborat bo'lmogi lozim

Manba: https://arxiv.uz/





Yüklə 28,44 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin