1-Mustaqil ish mavzulari: “Elektron sxema simulyatorlari. Elektr kattaliklar va ularni tadqiq etish”

1-Mustaqil ish mavzulari:

1.“Elektron sxema simulyatorlari. Elektr kattaliklar va ularni tadqiq etish”.
2.Elektr zanjirlarning asosiy elementlari. Elektr sxemalarni Kirxgof qonunlari asosida hisoblash va tahlil qilish.

Elektron sxema simulyatorlari. Elektr kattaliklar va ularni tadqiq etish.
Reja:

1. 
   Elektron sxema simulyatorlarining ommabob turlari.
   
2. 
   Ma’lumotlar o‘zgartiruvchi standart sxemalar va ularning simulyatsiya jarayonlari.
   
3. 
   Asosiy elektr kattaliklar
   
4. 
   Elektr zanjiri elementlari va ularning o’zaro ulanishi, Kuchlanish, Tok kuchi va Quvvat.
   
5. 
   Sxemaning asosiy passiv elementlari (rezistorlar, induktivlik galtaklar, kondensatorlar).
   

Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi. Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi. Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi.
Elektrotexnika va elektronikani o’rganish jarayoni sxemalarni tahlil va tadqiq qilish bilan bog`liq. Ushbu jarayonni kompyuter maksimal darajada engillashtirishi kerak. Virtual muhit kompyuterda elektr va elektron sxemalar ustida tajribalar o’tkazish uchun etarli sharoitlar yaratilgan laboratoriyani amalga oshirishi va olinadigan natijalarning aniqligi real sharoitlarda olinadigan natijalar aniqligidan qolishmasligi kerak.
Modellash real jarayonga maksimal darajadi yaqinlashtirilgan bo’lishi, ya`ni, sxemani tuzish, unga o’lchash asboblari va otsillografni Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi.ulash, sxema elementlarining parametrlarini hamda ishlash rejimlarini o’rnatish va natijalarni olish jarayonlarini o’z ichiga olishi kerak. Foydalanuvchiga bunday imkoniyatlarni beruvchi dasturlardan biri Electronics Workbench dasturi – kompyuterda virtual elektron laboratoriya bo’lib hisoblanadi. Unga asos qilib professional modellash dasturi PSPICE olingan bo’lishiga qaramasdan Electronics Workbench dasturi maksimal darajada qulay interfeysga ega. Unda ampermetr, voltmetr, multimetr, generator va ostsillograf kabi tanish asboblarning mavjudligi tadqiqot jarayonining tabiy va tushunarli bo’lishini ta`minlaydi.
Dasturning tarkibida zamonaviy asboblarning mavjudligi foydalanuvchiga oddiydan boshlab juda murakkab tajribalarni o’tkazish imkoniyatini beradi. Bunday vosita o’qitishda ideal bo’lib hisoblanadi, chunki elementlar va asboblar bo’yicha har qanday cheklashlarni olib tashlash imkoniyatini beradi. Bundan tashqari Electronics Workbench dasturi real elektron va o’lchash asboblari hamda sxemalarni ishlash printsiplarini o’rganish uchun trenajyor vazifasini bajarishi mumkin.
Elektrotexnika va elektronikani o’rganish jarayoni sxemalarni tahlil va tadqiq qilish bilan bog`liq. Ushbu jarayonni kompyuter maksimal darajada engillashtirishi kerak. Virtual muhit kompyuterda elektr va elektron sxemalar ustida tajribalar o’tkazish uchun etarli sharoitlar yaratilgan laboratoriyani amalga oshirishi va olinadigan natijalarning aniqligi real sharoitlarda olinadigan natijalar aniqligidan qolishmasligi kerak.
Modellash real jarayonga maksimal darajadi yaqinlashtirilgan bo’lishi, ya`ni, sxemani tuzish, unga o’lchash asboblari va otsillografni Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi.ulash, sxema elementlarining parametrlarini hamda ishlash rejimlarini o’rnatish va natijalarni olish jarayonlarini o’z ichiga olishi kerak. Foydalanuvchiga bunday imkoniyatlarni beruvchi dasturlardan biri Electronics Workbench dasturi – kompyuterda virtual elektron laboratoriya bo’lib hisoblanadi. Unga asos qilib professional modellash dasturi PSPICE olingan bo’lishiga qaramasdan Electronics Workbench dasturi maksimal darajada qulay interfeysga ega. Unda ampermetr, voltmetr, multimetr, generator va ostsillograf kabi tanish asboblarning mavjudligi tadqiqot jarayonining tabiy va tushunarli bo’lishini ta`minlaydi.
Dasturning tarkibida zamonaviy asboblarning mavjudligi foydalanuvchiga oddiydan boshlab juda murakkab tajribalarni o’tkazish imkoniyatini beradi. Bunday vosita o’qitishda ideal bo’lib hisoblanadi, chunki elementlar va asboblar bo’yicha har qanday cheklashlarni olib tashlash imkoniyatini beradi. Bundan tashqari Electronics Workbench dasturi real elektron va o’lchash asboblari hamda sxemalarni ishlash printsiplarini o’rganish uchun trenajyor vazifasini bajarishi mumkin.
Elektrotexnika va elektronikani o’rganish jarayoni sxemalarni tahlil va tadqiq qilish bilan bog`liq. Ushbu jarayonni kompyuter maksimal darajada engillashtirishi kerak. Virtual muhit kompyuterda elektr va elektron sxemalar ustida tajribalar o’tkazish uchun etarli sharoitlar yaratilgan laboratoriyani amalga oshirishi va olinadigan natijalarning aniqligi real sharoitlarda olinadigan natijalar aniqligidan qolishmasligi kerak.
Modellash real jarayonga maksimal darajadi yaqinlashtirilgan bo’lishi, ya`ni, sxemani tuzish, unga o’lchash asboblari va otsillografni Zamonaviy axborot texnologiyalari ta'lim sohasida yangi vosita va usullarni yaratish imkonini beradi. Bu masalani hal qilishda komputerda laboratoriya amaliyotlarini yaratish eng muhim va murakkab hisoblanadi.ulash, sxema elementlarining parametrlarini hamda ishlash rejimlarini o’rnatish va natijalarni olish jarayonlarini o’z ichiga olishi kerak. Foydalanuvchiga bunday imkoniyatlarni beruvchi dasturlardan biri Electronics Workbench dasturi – kompyuterda virtual elektron laboratoriya bo’lib hisoblanadi. Unga asos qilib professional modellash dasturi PSPICE olingan bo’lishiga qaramasdan Electronics Workbench dasturi maksimal darajada qulay interfeysga ega. Unda ampermetr, voltmetr, multimetr, generator va ostsillograf kabi tanish asboblarning mavjudligi tadqiqot jarayonining tabiy va tushunarli bo’lishini ta`minlaydi.
Dasturning tarkibida zamonaviy asboblarning mavjudligi foydalanuvchiga oddiydan boshlab juda murakkab tajribalarni o’tkazish imkoniyatini beradi. Bunday vosita o’qitishda ideal bo’lib hisoblanadi, chunki elementlar va asboblar bo’yicha har qanday cheklashlarni olib tashlash imkoniyatini beradi. Bundan tashqari Electronics Workbench dasturi real elektron va o’lchash asboblari hamda sxemalarni ishlash printsiplarini o’rganish uchun trenajyor vazifasini bajarishi mumkin.Electronics Workbench dasturida modellash va natijalarni olish o’zining tezkorligi va qulayligi bilan ajralib turadi. Lekin to’g`ri natijalar olish uchun foydalanuvchi dastur bilan ishlash qoidalari va usullarini o’zlashtirgan va ularni elektron sxemalardagi jarayonlarni o’rganish va tadqiq qilish uchun qo’llash ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak. Kuchlanish va tok kuchi elektronika fizikasining eng muhim tushunchalari sanaladi. Ushbu darsda biz elektronika fizikasining muhim qismlaridan boʻlgan mana shu ikkita kattalik haqida bilimlarga ega boʻlamiz. Keyinchalik kuchlanish va tok kuchi natijasida hosil boʻladigan quvvat tushunchasiga ham toʻxtalib oʻtamiz.
Elektr kuchlanish — elektr va tashqi kuchlarning birlik musbat zaryadni zanjirning aniq bir qismida koʻchirishida bajargan ishiga teng boʻlgan fizik kattalik. Elektr kuchlarning zanjir qismida birlik musbat zaryadni koʻchirishda bajargan ishi shu qism uchlaridagi potensiallar farqi (f,—F2) ga teng . Tashqi kuchlarning birlik musbat zaryadni koʻchirishda bajargan ishi esa zanjirning shu qismidagi elektr yurituvchi kuch (e.yu.k.) ye ga teng . SI da Elektr kuchlanish ning birligi volt. Elektr kuchlanishni voltmetr yordamida oʻlchanadi.
Zaryadli zarralarning ko‟chishi elеktr tokini vujudga kеltiradi. Bu hodisada zaryad tashuvchilar turlicha bo‟lishi mumkin. Ba'zi hollarda, masalan, elеktrolitik o‟tkazuvchanlikda yoki siyraklangan gazlarda vujudga keladigan musbat ionlar bo‟lgan zaryadlangan atomlar yoki molеkulalar (ionlar) zaryad tashuvchilar bo‟ladi. Boshqa hollarda tokni elеktronlarning harakati vujudga kеltiradi. Elеktr toki tok kuchi dеb ataluvchi kattalik bilan хaraktеrlanadi. Biror yuzadan o‟tuvchi I tok kuchi shu yuzadan vaqt birligida o‟tuvchi elеktr miqdori bilan o‟lchanadigan fizik kattalikdir.

3.1 – rasm. Xalqaro birliklar tizimining afzalliklari.