1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

7.7-rasm. Sozlash (a,b) va qo‘shimcha ishlov berish (prigonka) (c) 
yordamida yig‘ish sxemasi. 
Sozlash (a,b) va qo‘shimcha ishlov berish (prigonka) yordamida yig‘ish 
sxemasi (c) ta’minlanadi. Sozlashni qilib bo‘lingandan so‘ng mahkamlanadi. 
Qo‘shimcha ishlov berish (prigonka) yordamida yig‘ishda 
lozim o‘lcham 
jilvirlash, egovlash, shaberlash va h.k. qo‘shimcha ishlash usullari bilan amalga 
oshiriladi. Masalan, oldingi misoldagi A
0 
o‘lchamni vtulka 3 (7.7-rasm, c) ni 
qo‘shimcha ishlash-jilvirlash hisobiga olinadi. Bu usul donalab va mayda seriyalab 
ishlab chiqarishda qo‘llaniladi. 
Tekshiruv savollari 
 
1.
Stanok sozlash nima va uni qancha usuli bor? 
2.
Stanok sozlash deb nimaga aytiladi? 
3.
Stanok sozlash qaysi tartibda olib boriladi? 
4.
Ishchi kalibr yordamida sozlash qay usulda olib boriladi? 
5.
Universal o‘lchov asboblari yordamida sozlash tartibi qanday? 
6.
Talab qilinayotgan aniqlikka erishish uchun qirqish rejimlari qanday 
aniqlanadi? 
7.
Ishlash usullari harajatlari ishlab chiqarish hajmiga ta’siri qanday? 
8.
Ob’yekt o‘lchamini bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan holda olish usulini 
texnologik mohiyati nimada?

---

154 
9.
Ob’yekt o‘lchamini bir-biriga bog‘liq holda olish usulini texnologik 
mohiyati nimada? 

---

155 
VIII BOB 
MASHINA DETALLARINI ISHLAB CHIQARISH 
TEXNOLOGIYASINI YARATISH
 
8.1. Umumiy tushunchalar. 
 
Ishlab chiqarish sharoitiga va belgilanishiga qarab har xil turdagi va 
shakldagi texnologik jarayon (TJ) qabul qilinadi. Texnologik jarayon turiga qarab 
jarayon qamragan mahsulot hajmi bitta detal, bir xil turdagi guruh detallari va bir 
tipdagi yoki har xil tipdagi detallar bilan aniqlanadi.