1 seminar mashg‘uloti. Mavzu: Transformizm bilan kreatsionizm o‘rtasidagi kurash. Mashg‘ulotning ta’limiy maqsadi

 
b) Transformizm va Kreatsionizm oqimi namoyondalari o‘rtasidagi 
kurash bo‘yicha Klaster tuzing va izohlang. 
IV. Yangi mavzu yuzasidan talabalar o‘rtasida savol – javob, bahs 
uyushtirish. 
V. Talabalar bilimini baholash. 
VI. Mashg‘ulotni yakunlash va xulosa qilish. 
VII.Talabalar bilimini nazorat qilish uchun test topshiriqlari 
Transformizm va 
kreotsionizm oqimining 
g’oyalarining umimiy 
xususiyatlari 
Kreotsionizm 
oqimining 
g’oyalarining o’ziga 
xos xususiyatlari 
Tranformizm oqimining 
g’oyalarining o’ziga xos 
xususiyatlari 

---

1.Quyidagi fikrlarni mos holda juftlang. 
1) M.V.Lomonosov 2) K.Volf 3) J.Byuffon 
a) hayot dastlab anorganik tabiatdan hosil bo‘lib, organik molekulalar 
(mayda moddalar) dan tashkil topgan 
b) barcha borliq asosida materiya yotadi, uning asosiy hossalari biri 
harakatdir. 
c) o‘simlik organlari “sharchalarga” ega bo‘lgan do‘ngliklardan paydo 
bo‘ladi. 
A) a-1; b-2; c-3
B) a-3; b-1; c-2 
C) a-3; b-2; c-1 
D) a-2; b-1; c-3
2.Ular har xil vazifa bajarishidan qat’i nazar, tuzilishi o‘zaro o‘xshash. 
Bunday organlarni J.Sent- Iler qanday deb atagan. 
A) Gomologik
B) Analogik
C) Rudiment
D) Atavizm 
3. J.Kyuve (a) va J.Sent-Iler (b) fikrlarni quyidagi ma’lumotlarga 
asoslangan holda juftlang. 
1. hayvonlar bir reja asosida rivojlangan 2. korrelyasiya prinsipining 
asoschisi 3. hayvonlar 4 reja asosida tuzilgan 4. gomologik organlarga anologik 
organlar deb ta’rif bergan 5.baliqning kalla suyagi bilan sutemizuvchilar 
embrionining kalla suyagini o‘zaro taqqoslagan 6.Bo‘g‘imoyoqlilar o‘zgaragan 
umurtqali hayvonlardir
A) a-1,2,3; b-4,5,6
B) a-1,4,5; b-2,3,6 
C) a-2,3; b-1,4,5,6 
D) a-1,6; b-2,3,4,5 

---

3. Kimlar dastlabki murtak (embrion) tuxum hujayrada joylashgan, 
deb ta’kidlashganlar? 
A) Animalkulist B) Ovist C) Preformizm D) Kreotsionizm 
4. Jorj Kyuve morfologiya fanining vazifasiga qanday ta’rif bergan? 
A) Hayvonlarning tuzilishini ifodalash. 
B) Hayvonlarning tuzilish va qonunyatlarini ochish. 
C) Hayvonlarning faqat tashqi tuzilishini o‘rganish. 
D) Hayvonlarning ichki tuzilishini o‘rganish. 
5. Korrelyativ organlarga mos javobni tanlang? 
A) Bir xil vazifani bajaruvchi organlar. 
V) Tuzilishi o‘xshash organlar. 
S) Bir biriga bog‘liq organlar. 
D) Ajdod belgilarini takrorlavchi organlar. 
6. Noto‘g‘ri fikrni toping? 
A) A.O. Kovalevskiy, I.I. Mechnikovlarning embriologiya sohasidagi 
tadqiqotlar natijasida umurtqali va umurtqasiz hayvonlarning kelib chiqishi 
bir ekanligi isbotlandi. 
V) J.Kyuve “yashash sharoiti” prinsiplarini tushuntirishda gomologik 
va analogik organlardan foydalandi? 
S) J.Sent Iler hayvonlarning organi “muvozanat prinsipi” asosida 
rivojlanishini takidlaydi. 
D) K.Volf preformistlar fikrini tamomila asossiz deb hisoblab, 
epigenez nazariyasini e’lon qildi. 
7.Jorj Byuffonga ta’luqli fikrlarni toping. 
1. 1707 –yil tavallud topgan 2. 1719-yil tavallud topgan 3. 
Transformizm tarafdori 4. Preformizm tarafdori 5. Uning fikrlari telologiya 
dunyoqarashiga to‘g‘ri keladi 
A) 1,3
B) 2,4 

---

C) 1,5 
D) 2,5 
8. Organizmlar asta-sekin o‘zgaradi, ayrim hollarda esa o‘zgarish to‘satdan 
vujudga kelishi mumkin. Ushbu fikrni ifodalashda J. Sent-Iler nimani misol qilib 
ko‘rsatdi? 
A) Odamning qo‘li bilan qushlar qanoti o‘zaro analogik ekanligini 
B) Baliqning kalla suyagi va sutemizuvchilarning kalla suyagi o‘xshash 
ekanligini 
C) Itbaliq suvdan quruqlikka chiqqanda jabrasi o‘pka bilan almashishini 
D) Barcha tirik organizmlarda korrelyativ organlar borligini 
9. J. Sent –Ilerning hato fikrlarini toping? 
1. Hayvonlarni sistemaga solishda faqat nerv sistemaga e’tibor berishi 2. 
Korrelyativ organlarni o‘zaro bog‘liq organlar deb atagan 3. Analogik organlarni 
kelib chiqishi bir xil organlar deb atagan 4. Hasharotlarning oyoqlari 
umurtqalilarning qovurg‘asi bilan o‘xshashligini e’tirof etgan. 5. Tiplar 
o‘zgarmaydi degan fikrni ilgari surgan. 
A) 1,5
B) 2,4 
C) 3,4 
D) 2,3
10.Quyida qaysi olim transformizm oqimi tarafdori emas? 
A)K.Gelvetskiy B)M.V.Lomonosov C)J.Byuffon D)J.Kyuve