1. Təhsili idarəetmənin ümumi əsaslari

MÖVZU 13. MƏKTƏBİN TƏDRİS – TƏRBİYƏ İŞİNƏ RƏHBƏRLİK
ÜZRƏ TƏHSİL ORQANLARININ FƏALİYYƏTİ.
Əhatə olunacaq məsələlər
1. Məktəb kollektivinin formalaşdırılması prinsipləri.
2. Pedaqoji kollektiv və şagird kolektivi. 
3. Kollektivin tərbiyəsi yolları.
4. Məktəb şagird kollektivində özünüidarənin təşkil.
Məktəb kollektivi, onun formalaşdırılması prinsipləri. Pedaqoji və
şagird kollektivləri. Məktəb kollektivi kollektivçilik münasibətlərinin yüksək,
mürəkkəb formasını təşkil edir: o, həm müəllim, həmdə şagird kollektivlərini
özündə birləşdirir. Şagird və müəllim kollektivləri – hər biri öz
qanunauyğunluqları ilə inkişaf edən, öz həyatı ilə yaşayan birliklərdir; eyni
zamanda birlikdə məktəb kollektivini təşkil edir. Müəllim və uşaq kollektivlərini
ümumi maraqlar və məqsəd birləşdirir. Onların ümumi fəaliyyətini düzgün təşkil
edib istiqamətləndirdikdə təlim – tərbiyə və idarəetmə işində yüksək uğurlar
qazanmaq mümkündür. Məktəb kollektivinin formalaşdırılması müəllim və şagird
kollektivinin ideya – mənəvi və təşkilati vəhdətinin təmin olunmasını nəzərdə
tutur. Bu, müasir dövrdə mühüm əhəmiyyət kəsb edən məsələdir. Bunun üçün, ilk
növbədə, məktəb kollektivinin formalaşdırılması və tərbiyənin nəzəri məsələlərini
- prinsip və təşkilati əsaslarını bilmək və nəzərə almaq lazımdır.
Məktəb kolektivinin formalaşdırılması prinsipləri. məktəb kollektivi öz –
özünə, kortəbbi şəkildə yaranıb inkişaf edə bilməz. Bu proses elmi prinsiplər
əsasında qurulmalı və idarə olunmalıdır. Görkəmli Ukrayna pedaqoqu – Kirovqrad
vilayətinin Pavliş kənd məktəbinin direktoru işləmiş V.A.Suxomlinski
ümumməktəb kollektivinin yaradılmasına böyük əhəmiyyət vermişdir. Onun
fikirincə, məktəb kollektivi – vətəndaşlıq məktəbidir. Görkəmli pedaqoq rəhbərlik
etdiyi məktəbdə müəyyən prinsiplərə əsaslanaraq gözəl məktəb kollektivi yarada
bilmiş və bunun sayəsində təlim – tərbiyə işində böyük uğurlar qazanmışdır.

---

V.A.Suxomlinskinin müxtəlif məzmunlu pedaqoji ideyaları müəllim
kollektivini səfərbər edirdi. Böyük pedaqoqun məktəb kollektivi yaratmaq
təcrübəsinin əsasında duran prinsiplər hansılardır? Həmin prinsiplərin mahiyyətini
qısaca nəzərdən keçirək.