1. Telekommunikasiya tizimlari va signallar xaqida umumiy ma'lumotlar

1.7-rasm. Signal parametrlarini aniqlash

Shunday qilib signal asosan uchta ko‘rsatkichi bilan baholanadi [1]:
– signal davomiyligi;
– signal dinamik diapazoni;
– signal spektri kengligi.

Signal quvvati orqali aniqlanadigan dinamik diapazoni

(1.1)

1.8-rasm. Signal spektri kengligi aniqlash

Signal asosiy uch ko‘rsatkichlarining ko‘paytmasi

signal hajmi deb ataladi.
Aloqa kanallari xuddi signallardek asosan uchta ko‘rsatkich bilan baholanadi. Bular:
– kanal orqali xabar uzatilish vaqti;
– kanal dinamik diapazoni;
– kanal signal spektrini o‘tkazish kengligi.
Kanal uchta asosiy ko‘rsatkichlari ko‘paytmasi

aloqa kanali hajmi deb ataladi va kanalning xabar o‘tkaza olish imkoniyatini belgilaydi.
Signalni aloqa kanali orqali uzatish uchun quyidagi shartlar bajarilishi lozim:

(1.5) dan ko‘rinib turibdiki signalning yoki kanalning bir parametrini ikkinchisiga almashtirib aloqa kanali orqali signalni uzatish mumkin.
Hozirda turli radioaloqa kanallari mavjud. Bular uzun va qisqa to‘lqinlardan foydalanadigan radioaloqa kanali; radiorele aloqasi kanali; sun’iy yo‘ldosh orqali aloqa kanali; troposfera aloqa kanali; kosmik aloqa kanali; mobil aloqa kanali va boshqalar.