1 varyant Radioaktiv elementlar

 
15-varyant 
1.
Kimyoviy reaksiya tezligi
,- raeksiyaga kirishayotgan moddalar konsentratsiyasining vaqt birligi ichida o’zgarishiga aytiladi. 
Kimyoviy reaksiya tezligi ma’lum vaqt davomida hajm birligida (gomogen reaksiyalar uchun) yoki fazalar chegarasida (geterogen 
reaksiyalar 
uchun) 
sodir 
bo’lgan 
kimyoviy 
jarayon 
tezligi 
bilan 
о‘lchanadi. 
Ko‘pincha, 
kimyoviy 
reaksiya 
tezligini o’lchash uchun vaqt birligida reaksiyaga kirishgan yoki unda hosil bo’lgan moddalardan birining konsentratsiyasini o‘zgarishi qayd etiladi. 
Ba’zi hollarda, reaksiya tezligi haqidagi ma’lumotni reaksiya sodir bo’layotgan sistemaning biror xususiyati (bosimi, rangning ravshanligi yoki elektr 
o’tkazuvchanligi)ni o’lchash ham kifoya qiladi. Reaksiya davomida hajm o‘zgarmas (izoxorik) sistemalar uchun τ
1
, va τ
2
vaqtlar oralig‘ida 
reaksiyada qatnashuvchi moddalardan birining konsentratsiyasi C
1
bilan C
2
oralig‘ida o‘zgargan bo‘lsa, shu vaqt oralig‘ida o‘lchangan reaksiya 
tezligini quyidagicha ifodalanadi: 
Bu ifodadagi «+» va «—» ishoralar modda konsentratsiyasi ning ortib borishi (mahsulotlar uchun) yoki boshlang‘ich moddalardan birining 
konsentratsiyasi 
kamayib 
borishini 
anglatadi. 
Bu formuladagi konsentratsiya o‘zgarishini o’lchash oralig‘idagi vaqt farqi qancha qisqa bo‘lsa, hisoblangan tezlik qiymati reaksiyaning haqiqiy 
tezligiga yaqin bo’ladi. 
Reaksiya tezligiga temperatura ta’sirini baholash uchun yarim empirik 
Vant-Goff
tenglamasidan foydalaniladi:
Ya’ni harorat har 10 gradusga ko’tarilganda reaksiya tezlgi 2-4 marta ortadi.
V
t2
va V
t1
- t
2
va t
1
haroratdagi reaksiya tezligi;
t
2
; t 
1
- haroratlar; 

- reaksiyaning harorat koeffitsienti bo’lib, u harorat har 10 C ga ortganda reaksiya tezligi necha marta ortishini ko’rsatadi. 
Arrenius tenglamasi: