Nernst tomonidan ta’riflangan:
Absolyut nolda har qanday bir jinsli jismning entropiyasi nolga teng. Bu qonun
(yoki uning postulati)dari foydalanib termodinamik funksiyalaming absolyut qiymatlarini topish mumkin bo’ladi. Masalan,
entalpiya
{H) va entropiya
{S) funksiyalarining absolyut i|iymatini quyidagicha tasavvur qilish mumkin
H=Ho-Hx S=So+Sx S- absolyut qiymatlar, So - absolyut nol harorat(T=0)dagi qiymat, Sx - malum haroratdagi qiymat bilan absolyut noldagi qiymatning
farqi. Bu tenglamalardan G teng bo’ladi.
G=(H„+Hx)-T(So+Sx) Shunday qilib, bu kattaliklaming absolyut qiymatini hisoblash uchun ularning T=0 dagi
{absolyut noldagi) qiymatini bilish kerak.
Absolyut nolda issiqlik sig’imlari additiv kattalikdir va ushbu sharoitlarda Neyman va Koppning qoidasiga (molekulyar issiqlik
sig’imi atom issiqlik sig’imlarining summasiga teng) rioya qilinadi. Nernst faqatgina emas, balki C
V
va C
p
lar ham
kondensatsiyalangan sistemalarda T=0 da nolga teng bo’lishi kerak, degan fikrni taklif qildi. Oxirgi taklif tajribada tasdiqlangan va
issiqlik sig’imining kvant nazariyasiga ham zid emas. Bu esa, Nernst gipotezasini kvant nazariyasi yordamida asoslash mumkin
ekanligini ko’rsatadi. degan xulosadan Nernst abbsolyut nolь temperaturaga yetishish mumkin emasligini aytadi (unga juda yaqin
kelish mumkin).
Nernst gipotezasining juda ham muxim xulosasi, yuqorida ta’kidlaganimizdek, ekanligidir. bo’lgani uchun bo’ladi, demak T=0 da
kondensatsiyalangan sistemalardagi barcha jarayonlar entropiyaning o’zgarishisiz boradi. Nernstning ushbu xulosasi 1912 yil Plank
tomonidan rivojlantirildi. Plank bo’yicha faqat
S emas, balki har qanday moddaning kondensatsiyalangan holatdagi entropiyasi T=0
da nolga teng. Plank o’zining postulotini qo’yidagicha ta’rifladi: individual kristall moddaning ideal qattiq jism ko’rinishidagi
entropiyasi absolyut nolda nolga tengdir. Plank postulotlarning matematik ko’rinishi qo’yidagicha: T=0 da S
0
=0
