10 – Amaliyot ishi Mavzu: Masofadan ruxsatlarni sozlash Ishdan maksad

10 – Amaliyot ishi
Mavzu: Masofadan ruxsatlarni sozlash
Ishdan maksad: Kompyuterning nomini o‘rnatish (hostname), tarmoq interfeysini, NFS va Samba serverini sozlashni o‘rganish.
Ishni bajarish tartibi:
1. Kompyuter nomini o‘rnatishda birinchi navbatda ushbu kompyuterning xozirgi xolatdagi nomini bilish kerak bo‘ldi. Buning uchun terminal oynasida #hostname komandasini teramiz.
#hostname
User@Virtualbox
a) root foydalanuvchi nomi ostida redaktor orkali "/ets/hostname" direktoriyada turgan faylni ochib hostname parametrini o‘zgartiramiz.
Masalan:
---.example.uz
b) Sistemani qayta yuklayiz.
#reboot
s) kompyuter nomini aniqlovchi komandani teramiz
# hostname
user.examle.uz
2. O‘zimizning kompyuterimizni boshqa tarmoqqa ulanish imkoniyatini o‘rnatish.
Ssenariy: Aytaylik bizda ikkita xar xil tarmoq bor, 192.168.0.0/24 va 192.168.1.0/24. Bizning tizim 192.168.0.0/24 dagi tarmokda. Rauter 192.168.0.254 va 192.168.1.254 adreslarga ega. Bizning tizim 192.168.1.0/24 tarmoqqa ulanishi uchun quyidagilarni bajaramiz.
Tarmoq sozlanmalarini sozlash uchun sudo vi(vim, nano) /ets/netiork/interfeys faylga kirib quyidagi sozlanmalarni sozlaymiz.
iface eth0 inet static
address 192.168.0.10
netmask 255.255.255.0
gateway 192.168.0.254
Fayli saklab chiqamiz va tarmoqni qayta yuklaymiz.
$sudo /ets/init.d/netiorking restart
Yangi sozlangan marshrutizatorni ishlash xolatini tekshirib ko‘rish uchun quyidagi komandani kiritamiz.
$ ping 192.168.0.254
$route -n
$host user.example.uz
3. NFS ni sozlash. NFS (Netiork File System) - bu tarmok fayl tizimi bo‘lib,foydalanuvchilarga tarmokdagi ajratilgan kompyuterlardagi katalog va fayllarga(fayl vakataloglar lokal bo‘lgan xolda) murojatni ta’minlab beradi.
NFS- bu klient-serverli ilova xisoblanadi. Tarmok foydalanuvchilari NFS ni ishlatish uchun NFS-server-kli yentnio‘rnatish kerak.