10-Mavzu: Internet xizmatlari va uning dasturiy ta'minoti

Domain Name Server (DNS - domen nomlari serveri) deb ataluvchi komp'yuterlar domen nomlarini sonli manzillarga aylantirib beradi.

2. 
   elektron pochta manzili at deb ataluvchi va et deb o'qiluvchi @ belgi yordamida ikki qismga bo'linadi. Bu belgi kuchukcha deb ham ataladi. elektron manzilning birinchi qismi (@ dan chap tomonda joylashadi) manzil egasining nomidir. @ belgisining o'ng tomonidagi domen nomi joylashadi. Domen nomi nuqta bilan ajratilgan kamida ikki bo'lakdaniborat bo'ladi. Masalan, tayi.uz, unda tayi server nomi, uz internetning O'zbekistonga tegishli sohasining nomi. Serverning o'zi ham internet sohasi hisoblanadi. Domen nomi uzun bo'lishi ham mumkin. Masalan: downloads.office.microsoft.com. Bu nom internetning tijorat sohasi: somda joylashgan Microsoft kompaniyasi sohasining office dasturlariga bag' ishlangan bo'limining downloads serveriga tegishli. Internetda ikkita turli serverga bir xil domen nomi berib bo'lmaydi.
   
3. 
   Elektron xat o'z manziliga etib borishi uchun uning sonli manzili ma'lum bo'lishi kerak. Xatdagi domen nomidan foydalanib, domen nomlari serveri (DNS) unga mos IP manzilini topadi.
   
4. 
   Domen nomlari tizimi (Domain Name System) Internetni sohalarga ajratib chiqadi. eng katta sohalar bu internetning biron bir davlat xududiga tegishli qismlaridir. Har bir davlatning o'z domen nomi bor. Bu nom ikki harfdan iborat. Quyida ba'zi davlatlarning domen nomlari keltirilgan. *.uz; *.ru; *.kz. Bu nomlar birinchi darajali nomlar deb ataladi. Undan so'ng ikkinchi, uchinchi va xokazo darajali nomlar keladi.
   
5. 
   Bundan tashqari, faoliyat turiga qarab ajratilgan bir necha birinchi darajali domen nomlari bor. .com; .gov; .mil; .net; .edu. Bu domenlardagi komp'yuterlar ixtiyoriy davlatga tegishli bo'lishi mumkin
   

5.