1205Y az Yekun imtahan testinin sualları Fәnn : 1205y Biomüxtәliflik vә onun qorunması

5/11/2016
1/109
1
2
3
4
5
6
1205Y_az_Yekun imtahan testinin sualları
Fәnn : 1205y Biomüxtәliflik vә onun qorunması
Әn qәdim bitkilәr:
Bunlardan hansı biosferin inkişaf qanunauyğunluğudur?
Bunlardan hansı biosferin inkişaf qanunauyğunluğudur?
Bunlardan hansı biosferin inkişaf qanunauyğunluğudur?
Bunlardan hansı biosferin sәrhәdlәrinә aiddir?
Yer kürәsindә neçә iqlim qurşağı var?
örtülü toxumlular
yosunlar
•
mamırlar
qıjılar
çılpaq toxumlular
hündürlük
bütövlük
•
dәrinlik
uzunluq
enlik
uzunluq
ritmiklik
•
hündürlük
enlik
dәrinlik
hündürlük
zonallıq
•
uzunluq
enlik
dәrinlik
mantiyanın alt qatı
litosferin üst qatı
•
mantiyanın üst qatı
nüvә
litosferin alt qatı
5.0
13.0
•
7.0
6.0
10.0

5/11/2016
2/109
7
8
9
10
11
12
13
Bunlardan hansı zonal amildir?
Bunlardan hansı zonal amildir?
Bunlardan hansı zonal amildir?
Bunlardan hansı zonal amildir?
Bunlardan hansı azonal amildir?
Bunlardan hansı azonal amildir?
Bunlardan hansı azonal amildir?
süxurlar
torpaq
•
relyef
su
donuşluq
buzlaqlar
iqlim
•
su
süxurlar
relyef
süxurlar
bitkilәr
•
relyef
su
buzlaqlar
donuşluq
heyvanlar
•
süxurlar
su
relyef
torpaq
relyef
•
heyvanlar
bitkilәr
iqlim
iqlim
su
•
torpaq
heyvan
bitki
torpaq
donuşluq
•

5/11/2016
3/109
14
15
16
17
18
19
Bunlardan hansı azonal amildir?
Bunlardan hansı azonal amildir?
Bunlardan hansı azonal amildir?
Fotosintez prosesi bitkinin hansı orqanı vasitәsi ilә baş verir?
Fotosintez prosesi bitkinin yarpağının hansı hissәciyindә baş verir?
Xlorofil hansı rәngdәdir?
•
bitki
heyvan
iqlim
torpaq
faydalı qazıntılar
•
bitki
iqlim
heyvan
bitki
süxurlar
•
torpaq
heyvan
iqlim
bitki
hidroqrafik şәbәkә
•
heyvan
iqlim
torpaq
meyvә
yarpaq
•
kök
gövdә
çiçәk
sitoplazma
xlorofil
•
holci
nüvә
mitoxondri
qonur
yaşıl
•
göy
qırmızı
sarı

5/11/2016
4/109
20
21
22
23
24
25
26
Günәş enerjisinin neçә %­i bitkilәr tәrәfindәn udulur?
Bitkilәrdә olan suyun buxar halına salınması necә adlanır?
Bitkilәrdә enerji mübadilәsindә әsas rolu hansı proses oynayır?
Yazın gәlmәsini xәbәr verәn ot bitkilәri:
Yazda ilk çiçәklәyәn ağac vә kol bitkilәri:
Bunlardan hansına dәniz kәlәmi deyirlәr?
Bitkinin tәkamülündә әn cavan orqan:
90.0
75.0
•
35.0
40.0
50.0
ekzarasiya
transpirasiya
•
izoqulyasiya
denudasiya
akkumulyasiya
tumurcuqlama
fotosintez
•
sorma
ifrazat
udulma
çiyәlәk
növruzgülü
•
gәndalaş
bağayarpağı
bәnövşә
palıd
fındıq
•
şam
küknar
quşarmudu
ulotriks
laminariya
•
mukor
zanbaq
sfaqnum
kök
meyvә
•

5/11/2016
5/109
27
28
29
30
31
32
Yaşıl olmayan fotosintezedici bitkilәr:
Yaşıl olmayan fotosintezedici bitki:
Yeni Zelandiyada yaşayır:
Suyu buxarlandırmayan bitki:
İnsanın dәrisini dalayan bitki:
Gövdәsindә tikan olan bitki:
•
gövdә
çiçәk
yarpaq
çılpaqtoxumlular
qırmızı yosunlar
•
qıjı
yaşıl yosunlar
mamır
söyüd
laminariya
•
palıd
latreya
ardıc
әfi
quyya
•
marabu
gürzә
kobra
kәlәm
laminariya
•
qarğıdalı
bağayarpağı
kaktus
zanbaq
gicitgәn
•
söyüd
palıd
gәndәlaş
kala
qızılgül
•
palıd
vәlәs
qәrәnfil

5/11/2016
6/109
33
34
35
36
37
38
39
Meyvә әmәlә gәtirmir:
Meyvә әmәlә gәtirmir:
Çiçәyi olmayıb, ancaq `toxum әmәlә gәtirәn bitki:
Tәkamül prosesindә daha әvvәl әmәlә gәlmişdir:
Tәkamül prosesindә daha sonra әmәlә gәlmişdir:
Tәkamül prosesindә daha sonra әmәlә gәlmişdir:
Sarqas dәnizindә gәmilәrin hәrәkәtinә nә mane olur?
soğan
ardıc
•
gәndәlaş
at pıtrağı
yemişan
әzgil
parmeliya
•
alma
armud
alça
gilәnar
ardıc
•
quşәppәyi
heyva
nar
çiçәk
toxum
•
çiçәk qrupu
qoza
meyvә
toxum
meyvә
•
yarpaq
gövdә
çiçәk
tozcuq
meyvәyanlığı
•
kök
zoğ
çiçәk
kaşalotlar
yosunlar
•

5/11/2016
7/109
40
41
42
43
44
45
Mәrcan poliplәrinin yaşaması üçün nә lazımdır?
Mәrcan poliplәrinin yaşaması üçün nә lazımdır?
Mәrcan poliplәrinin yaşaması üçün nә lazımdır?
Planktona hansı canlılar aiddir?
Nektona hansı canlılar aiddir?
Bentosa hansı canlılar aiddir?
•
balıqlar
akulalar
balinalar
oksigen
dayazlıq
•
duzluluq
şәffaflıq
soyuq su
soyuq su
isti su
•
oksigen
duzluluq
şәffaflıq
şәffaflıq
bol günәş içığı
•
şәffaflıq
duzluluq
oksigen
yeraltı sulardakılar
su qatındakılar
•
suyun üzündә yaşayanlar
suyun dibindәkilәr
sudakı әşyalara yapışanlar
yeraltı salardakılar
aktiv üzәnlәr
•
su qatındakılar
suyun dibindәkilәr
suyun üzündәkilәr
aktiv üzәnlәr
suyun dibindәkilәr
•
yeraltı sulardakılar
suyun üzündәkilәr
su qatındakılar

5/11/2016
8/109
46
47
48
49
50
51
52
Perifitona hansı canlılar aiddir?
Biosenoz nәdir?
Biotop nәdir?
Biogeosenoz nәdir?
Ekosistem nәdir?
Suksessiya nәdir?
Biotik amil hansıdır?
passiv üzәnlәr
sudakı әşyalara yapışanlar
•
suyun dibindәkilәr
yeraltı sulardakılar
aktiv üzәnlәr
onurğasızlar
bitki vә heyvanların cәmi
•
yalnız bitkilәr
yalnız heyvanlar
torpaq
yosunlar
bitki vә heyvanların yaşadığı yer
•
bitkilәr
heyvanlar
torpaq
torpaq
biosenozla xarici amillәrin cәmi
•
yosunlar
mamırlar
heyvanlar
heyvanlar
biosenozla biotopun cәmi
•
biosenoz
biogeosenoz
biotop
ekosistem
bir biogeosenozun digәri ilә әvәz edilmәsi
•
biotop
biosenoz
biogeosenoz
pelyef
heyvan
•

5/11/2016
9/109
53
54
55
56
57
58
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
•
su
torpaq
temperatur
relyef
bitki
•
torpaq
su
süxur
torpaq
neytralizm
•
süxur
su
temperatur
külәk
rәqabәt
•
torpaq
su
duzluluq
külәk
mutalizm
•
su
torpaq
relyef
relyef
protokoperasiya
•
süxur
temperatur
su
temperatur
kommensalizm
•
külәk
su
süxur

5/11/2016
10/109
59
60
61
62
63
64
65
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Biotik amil hansıdır?
Trofik sәviyyә nәdir?
1­ci trofik sәviyyә:
2­ci trofik sәviyyә:
süxur
amensalizm
•
temperatur
su
külәk
temperatur
parazitlik
•
külәk
relyef
su
temperatur
yırtıcılıq
•
su
süxur
külәk
relyef
simbiozluq
•
külәk
su
süxur
heyvanın doyması
qida zәncirindә hәlqәnin yeri
•
suyun sәviyyәsi
torpağın dәrinliyi
süxurların sәviyyәsi
yırtıcı
produsent
•
simbioz
parazit
kommensal
kommensal
konsument
•

5/11/2016
11/109
66
67
68
69
70
71
Redusentlәrә aiddir:
Hidrofitlәr hansı bitkilәrdir?
Kserofitlәr hansı bitkilәrdir?
Oksilofitlәr hansı bitkilәrdir?
Dünyanın әn nәhәng, yoğun vә uzunömürlü çılpaqtoxumlu bitkisi:
Dünyanın әn hündür çılpaqtoxumlu bitkisi:
•
parazit
simbioz
yırtıcı
pәlәng
bakteriya
•
qarışqa
ayı
fil
kölgәsevәn
rütubәtsevәn
•
şoransevәn
qaranlıqsevәn
işıqsevәn
kölgәsevәn
quraqlıqsevәn
•
rütubәtsevәn
işıqsevәn
qaranlıqsevәn
şıranlıqsevәn
bataqlıq bitkilәri
•
işıqsevәn
qaranlıqsevәn
kölgәsevәn
ardıc
mamont ağacı
•
qaraçöhrә
Eldar şamı
küknar
ardıc
sekvoya
•
qaraçöhrә
Eldar şamı
küknar

5/11/2016
12/109
72
73
74
75
76
77
78
Qaraşamın yarpaqları:
Küknarın yarpaqları:
Hansı bitkinin çiçәklәrindә “yelkәn” var?
Hәşәratla tozlanmır:
Külәklә tozlanmır:
Hansı bitkinin meyvәsi qutucuqdur?
Fitosenoz nәdir?
üçәrdir
iynәyarpaqlıdır
•
pulcuqdur
tikandır
böğcıqdır
üçәrdir
iynәyarpaqlıdır
•
pulcuqdur
tikandır
bığcıqdır
çovdar
noxud
•
kәlәm
albalı
dәlibәng
yonca
qarğıdalı
•
günәbaxan
tütün
xaş­xaş
fındıq
noxud
•
söyüd
qarğıdalı
çovdar
armud
xaş­xaş
•
alma
kәlәm
qarğıdalı
ağacların cәmi
bitkilәrlә әtraf mühitin cımi
•

5/11/2016
13/109
79
80
81
82
83
84
2 bitki növünün bir­birini inkar etmәsi nәdir?
Bitkilәrin birtәrәfli mühit yaratması nәdir?
Bir orqanizmin başqasının hesabına yaşaması nәdir?
Bitkilәrin bir­birinә tәzyiqi necә adlanır?
Meşәlәrin qırılması nәyә sәbәb olur?
Amazoniya meşәlәri necә adlanır?
•
göbәlәklәrin cәmi
mamırların cәmi
şibyәlәrin cәmi
amensalizm
antaqonizm
•
simbioz
parazitlik
kommensalizm
simbioz
amensalizm
•
parazitlik
yırtıcılıq
antaqonizm
amensalizm
paraztlik
•
simbioz
komensalizm
antaqonizm
simbioz
mexaniki
•
amensalizm
antaqonizm
amensalizm
ekzarasiyaya
eroziyaya
•
akkumulyasiyaya
denudasiyaya
abraziyaya
pampa
selvas
•
lyanos
kampos
paramos

5/11/2016
14/109
85
86
87
88
89
90
91
Amazoniya meşәsi hansı materikdәdir?
Transamazon şossesinin çәkilişi zamanı әn çox meşәlәr hansı ölkәdә qırılmışdır?
Azәrbaycanda әn çox hansı meşәlәr mәhv edilmişdir?
Yeni bitki sortlarının yaradılması adlanır:
Yeni bitki sortlarının yaradılması necә adlanır?
Fitosenozda әsas rolu oynayır:
Bitki örtüyünün ekvatordan qütblәrә doğru dәyişmәsi necә adlanır?
Antarktida
Cәnubi Amrerika
•
Şimali Amerika
Afrika
Avrasiya
Venesuela
Braziliya
•
Kolumbiya
Peru
Çili
Naxçıvan
Tuqay
•
Böyük Qafqaz
Talış
Kiçik Qafqaz
geosenoz
mәdәni fitosenoz
•
parenximoz
zoosenoz
biosenoz
biogeosenoz
aqrofitosenoz
•
geosenoz
biosenoz
zoosenoz
balıqlar
bitkilәr
•
heyvanlar
qurdlar
hәşәratlar
azonallıq
üfüqi zonallıq
•

5/11/2016
15/109
92
93
94
95
96
97
Bitki örtüyünün dağlarda yuxarıya doğdu dәyişmәsi necә adlanır?
Yalnız bir yerdә bitәrәk, başqa heç bir yerdә rast gәlmәyәn bitkilәr necә adlanır?
Qәdim dövrdәn qalan bitkilәr necә adlanır?
Bedlend nәdir?
Bunlardan hansı bedlend deyil?
Bunlardan hansı bedlend deyil?
•
şaquli zonallıq
ritmiklik
bütövlük
intrazonallıq
şaquli zonallıq
•
ritmiklik
bütövlük
üfüqi zonallıq
parazit
endemik
•
saprofit
hallofit
relikt
halofit
relikt
•
endemik
saprofit
parazir
bağ
yararsız torpaq
•
әkin sahәsi
meşә
tarla
qayalıq
çöl
•
sәhra
yarımsәhra
buzlaq
qayalıq
qaratorpaq
•
sәhra
yarımsәhra
daşlıq

5/11/2016
16/109
98
99
100
101
102
103
104
Bunlardan hansı bedlend detil?
Bunlardan hansı bedlend deyil?
Bunlardan hansı bedlenddir?
Bunalardan hansı bedlenddir?
Bunlardan hansı bedlenddir?
Bunlardan hansı bedlenddir?
Bunlardan hansı bedlenddir?
buzlaq
meşә­çöl
•
şoranlıq
sәhra
daşlıq
yarğan
çәmәn
•
buzlaq
şoranlıq
qayalıq
meşә­çöl
şoranlıq
•
çәmәn
qaratorpaq
çöl
çәmәn
qayalıq
•
qaratorpaq
çöl
meşә
meşә­çöl
daşlıq
•
çöl
çәmәn
meşә
çöl
sәhra
•
çәmәn
meşә
qaratorpaq
qaratorpaq
yarımsәhra
•

5/11/2016
17/109
105
106
107
108
109
110
Bunlardan hansı bedlenddir?
Bunlardan hansı bedlenddir?
İstixana effekti nәticәsindә atmosferdә hansı qazın miqdarı artır?
Atmosferdә karbon qazının artması nәyә sәbәb ola bilәr?
İstixana effekti nәyә sәbәb olur?
İstixana effekti nәticәsindә hansı materikdә dәyişilmәlәr baş verә bilәr?
•
meşә
çöl
çәmәn
meşә
yarğan
•
çәmәn
çöl
qaratorpaq
qaratorpaq
qumsallıq
•
meşә
çәmәn
çöl
neon
karbon qazı
•
dәm qazı
oksigen
arqon
rütubәtlәnmәyә
istixana effektinә
•
torpaqların eroziyasına
torpaqların sürüşmәsinә
soyuqlaşmaya
çürümәyә
buzlaqların әrimәsinә
•
torpaqların deqradasiyasına
soyuqlaşmaya
pütubәtlәnmәyә
Şimali Amerika
Antarktida
•
Avrasiya
Cәnubi Amerika
Afrika

5/11/2016
18/109
111
112
113
114
115
116
117
Atmosferdә karbon qazının artmasının müsbәt cәhәti:
Atmosferdә karbon qazının artmasının mәnfi cәhәti:
Xәzәrin sәviyyәsinin qalxması nәyә sәbәb olmuşdur?
Xәzәrin hansı görfәzinin bağlanması onun sәviyyәsinin qalxma sürәtini artırmışdır?
Azәrbaycanda yaşayır:
Azәrbaycanda yaşayır:
Azәrbaycanda nәsli kәsilib:
zәlzәlә baş verir
bitki örtüyü gur inkişaf edir
•
torpaq oyanır
heyvanlar aktivlәşir
buzlaqlar әriyir
yarğanlar әmәlә gәlir
Antarktida buzlaqları әriyir
•
torpaq çürüyür
heyvanlar aktivlәşir
bitkilәr oyanır
bitkilәrin gur inkişafına
şoranlaşmaya
•
meşәlәrin artmasına
heyvanların qırılmasına
balıqların mәhvinә
Kizlәr
Qara­Boğaz­Qol
•
Qızılağac
Türkmәn
Qazax
bizon
ceyran
•
fil
pinqvin
ağ ayı
fil
canavar
•
zebra
zubr
kobra
ilan
pәlәng
•

5/11/2016
19/109
118
119
120
121
122
123
Şәrqi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
Şәrqi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
Cәnub­Qәrbi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
Cәnub­Qәrbi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
Cәnub­Qәrbi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
Cәnub­Qәrbi Asiya bu bitkinin vәtәnidir:
•
bәbir
şir
yaquar
zeytun
soya
•
qarpız
alma
armud
tütün
darı
•
zeytun
günәbaxan
pomidor
çәltik
buğda
•
tütün
kakao
kofe
kakao
çovdar
•
badımcan
pomidor
xiyar
kartof
paxlalılar
•
qarpız
kofe
tütün
kofe
zeytun
•
kakao
sitrus
kartof

5/11/2016
20/109
124
125
126
127
128
129
130
Aralıq dәnizi mәrkәzi bu bitkinin vәtәnidir:
Hәbәşistan bu bitkinin vәtәnidir:
Amerika bu bitkinin vәtәnidir:
Amerika bu bitkinin vәtәnidir:
Amerika bu bitkinin vәtәnidir:
Amerika bu bitkinin vәtәnidir:
Amerika bu bitkinin vәtәnidir:
pomidor
sitrus
•
kartof
tütün
badımcan
kakao
kofe
•
tütün
pomidor
kartof
buğda
pomidor
•
soya
çay
çәltik
gavalı
tütün
•
buğda
gicitgәn
heyva
alma
kakao
•
arpa
soya
çәltik
armud
kartof
•
çәltik
çay
zeytun
buğda
qarğıdalı
•

5/11/2016
21/109
131
132
133
134
135
136
Yer kürәsindә neçә işıqlanma qurşağı var?
İşıqlanma qurşaqları arasında sәrhәd hansı paralellәrdәn keçir?
Tropik işıqlanma qurşağının sәrhәdlәri bunlardır:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
•
armud
zeytun
çay
13.0
5.0
•
3.0
7.0
6.0
cәnub qütb dairәsindәn
tropiklәrdәn vә qütb dairәlәrindәn
•
cәnub tropikindәn
şimal tropikindәn
şimal qütb dairәsindәn
şimal tropik vә şimal qütb dairәsi
tropiklәr
•
qütb dairәlәri
şimal tropik vә cәnub qütb dairәsi
cәnub tropik vә şimal qütb dairәsi
arktik sәhralar
Konqo hövzәsi
•
Abşeron
Qazaxıstan
Tyan­Şan
tayqa
Amazon meşәliyi
•
arktik sәhralar
tundra
çöl
yarımsәhra
Selvas
•
tayqa
tundra
meşә­çöl

5/11/2016
22/109
137
138
139
140
141
142
143
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
çöl
Okeaniya adaları
•
tayqa
tundra
arktik sәhralar
arktik sәhralar
Zond adaları
•
çöl
tayqa
tundra
yarımsәhra
rütubәtli ekvatorial meşәlәr
•
tayqa
tundra
çöl
arktik sәhra
savannalar
•
yarımsәhra
çöl
meşә­çöl
Tibet
Braziliya yaylası
•
Monqolustan
Azәrbaycan
Pamir
çöl
Qviana yaylası
•
arktik sәhralar
tundra
tayqa
tundra
Yeni Qvineya
•

5/11/2016
23/109
144
145
146
147
148
149
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında yerlәşir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
•
tayqa
çöl
yarımsәhra
tayqa
dәyişәnrütubәtli musson meşәlәri
•
yarımsәhra
şöl
tundra
Polşa
Yaponiya
•
Rusiya
Ukrayna
Belorus
Gürcüstan
Koreya yarımadası
•
arktik sәhralar
çöl
Tibet
İslandiya
Tayvan
•
Aralıq dәnizi
Abşeron
Böyük Britaniya
qaraşam
banan
•
söyüd
şam
küknar
küknar
palma
•
ağşam
şam
qaraşam

5/11/2016
24/109
150
151
152
153
154
155
156
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
ağşam
liana
•
sidr
şam
küknar
vәlәs
fikus
•
söyüd
palıd
fıstıq
nar
seyba
•
küknar
şam
palıd
qәrәnfil
şokolad ağacı
•
küknar
nar
alma
qovaq
kakao
•
vәlәs
tozağacı
ağcaqayın
moruq
heveya
•
heyva
armud
nar
sidr
kinә ağacı
•

5/11/2016
25/109
157
158
159
160
161
162
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
Tropik işıqlanma qurşağında bitir:
•
heyva
şam
ağşam
qaraçöhrә
yemiş ağacı
•
şam
söyüd
vәlәs
söyüd
qırmızı ağac
•
föndöq
qoz
şabalıd
küknar
brazil