15-laboratoriya mashg’uloti. Invertor turini tanlash va hisoblash

Zamonaviy invertorlar funksiyasi

• 
  O‘lchash. Invertor displeyida kuchlanish, tok, chastota va quvvat tasvirlanadi.
  
• 
  Generatorni avtomatik qo‘shish imkoniyati. Invertorda AB kuchlanishga bog‘liq ravishda rezerv generatorni to‘xtatish yoki avtomatik qo‘shish uchun qo‘shimcha rele mavjud. Bu funksiya ko‘pchilik hollarda invertorga alohida blok ko‘rinishida biriktiriladi. Zamonaviy invertorlar tarmoqdan AB aniq vaqtda zaryadlay olish mumkin, generatorni qo‘shish kunduzi bajarilishi maqsadga muvofiq (shovqin tufayli).
  
• 
  Tarmoq bilan parallel ishlay olishi. Tarmoq invertorlari to‘g‘ridan to‘g‘ri quyosh batareyasidan energiyani AB siz tarmoqqa o‘zgartirib yo‘naltiradi. Bu anchagina tizimning tannarxini kamaytiradi, ya‘ni elektr energiyasini arzonlashtiradi.
  
• 
  O‘rnatilgan zaryad qurilmasi. Bunday invertorlar generatordan yoki tarmoqdan foydalanib AB ni zaryadlashi mumkin. Bir vaqtda ular energiyani bevosita iste‘molchilarga ham uzatishi mumkin.
  
• 
  Parallel ulash. Ba‘zi invertorlar quvvatni oshirish uchun parallel ulanishi ham mumkin.
  

Fotoelektrik batareyalarning asosiy parametrlariga quyidagi kattaliklar kiradi: salt yurish kuchlanishi, qisqa tutashuv toki, pik (maksimal) quvvati, nominal quvvat, foydali ish koeffitsiyenti, maksimal quvvatdagi tok, maksimal quvvatdagi kuchlanish, volt-amper xarakteristikasini to‘ldirish koeffitsienti, qisqa tutashuv toki zichligi. Fotoelektrik batareyalarning xarakteristikalariga esa spektral xarakteristika, volt-amper va volt-vatt xarakteristikasi kiradi.
Inverter-quyosh panellaridan olingan to'g'ridan-to'g'ri oqimni muqobil oqimga aylantirish imkonini beruvchi qurilma.
Fotovoltaik qurilma tomonidan ishlab chiqarilgan to'g'ridan-to'g'ri oqim konvertatsiya qilinmasdan ishlatilishi mumkin, ammo amalda ko'pchilik elektr jihozlari va markazlashtirilgan elektr tarmoqlari muqobil oqimdan foydalanadi. Shuning uchun quyosh panellari uchun inverter deyarli ajralmas.
Quyosh batareyalari uchun inverterlarning asosiy turlari
Foydalanish turiga qarab, inverterlarni uchta asosiy turga bo'lish mumkin:
Avtonom (off grid) – tashqi elektr tarmog'iga ulanmagan invertorlar avtonom fotovoltaik tizimlar uchun mo'ljallangan; tarmoq (grid) - markazlashtirilgan elektr ta'minoti tarmog'i bilan bir vaqtda ishlaydigan invertorlar. To'g'ridan-to'g'ri funktsiyalariga qo'shimcha ravishda, bunday qurilmalar tarmoqning asosiy operatsion parametrlarini sozlashni ta'minlaydi: kuchlanish chastotasi,amplituda va boshqalar. Ushbu turdagi inverterlar batareyalarsiz quyosh tizimlariga mos keladi. Barcha ishlab chiqarilgan energiya "yashil tarif"bo'yicha umumiy tarmoqda ishlab chiqariladi. Gibrid (gibrid) avtonom va tarmoq qurilmalarining xususiyatlarini birlashtiradigan "batareya – tarmoq" konvertori deb ataladi. Bunday inverter quyosh tizimining umumiy elektr tarmog'idan va batareya paketlari mavjud bo'lganda ishlashini optimallashtirish uchun ko'plab sozlamalarga ega.
Chiqish signaliga qarab inverterlar mavjud:
Sof sinusoidal chiqish signali bilan invertorlar; quasisinusoidal (o'zgartirilgan sinusoidal) chiqish signali yoki meanderni ishlab chiqaruvchi invertorlar;