16-mavzu. Kichik biznes moliyasi reja

Kichik kompaniyalarni baholash

• 
  Samarali bozor narxiga asoslangan narxlarga tuzish mumkin emas.
  
• 
  Amaliyotda foydalaniladigan to‘rtta yondashuv:
  

1. 
   Dividend solig‘i asosida (DY):
   

— barcha munosabatlarda bir xil bo‘lgan biri fond birjasida ro‘yxatdan o‘tgan va boshqasi o‘tmagan ikkita kompaniya bir xil dividend daromadiga ega bo‘lishi to‘g‘risidagi faraz .
— odatda bunday narxlarning nobozor xususiyatini hisoblash uchun bozor nolikvidligi uchun chegirmalardan foydalaniladi. — ikkita o‘xshash kompaniyani topish murakkab.

2. 
   Aksiyalarning bozor narxi va bitta aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda nisbati asosida (koeffitsienta P/E).
   

— barcha munosabatlarda bir xil bo‘lgan biri fond birjasida ro‘yxatdan o‘tgan va boshqasi o‘tmagan ikkita kompaniya bir xil P/E koeffitsientiga ega bo‘lishi to‘g‘risidagi farazga asoslangan.
— odatda bunday narxlarning nobozor xususiyatini hisoblash uchun bozor nolikvidligi uchun chegirmalardan foydalaniladi.
— ikkita o‘xshash kompaniyani topish murakkab.

3. 
   Sof aktivlar bazasida.
   

— kompaniyalarning turli aktivlari qiymatini keltiring, majburiyatlarni hisobdan chiqaring va bitta aksiya qiymatini topish uchun aksiyalar soniga bo‘ling.
— buxgalteriya balansi bo‘yicha qiymat xato bo‘lishi mumkin, aktivlarning bozor qiymati balans qiymatga qaraganda yaxshiroq bo‘ladi.
— mazkur usul kelgusi daromadlarni hisobga olmaydi.

4. 
   Iqtisodiy qiymat asosida.
   

— aksionerlar ning kelgusi pul oqimlari diskontlanadi.
— nazariy jihatdan eng maqsadga muvofiq yondashuv.
— kelgusi pul oqimlarini prognozlashtirish qiyin.
— diskontning mos keluvchi stavkasini aniqlash qiyin.
Ishchi kapital

• 
  zahiralar boshqa yirik kompaniyalarga qaraganda aktivlarda ancha katta solishtirma vaznga ega bo‘ladi:
  
• 
  masshtab samarasi faqat cheklangan tarzda foydalanilishi mumkin;
  
• 
  yetkazib beruvchilar buyurtmalarning minimal hajmlarini talab qilishlari mumkin;
  
• 
  JIT tizimidan foydalanishning cheklangan imkoniyati.
  
• 
  xaridorlarning debitorlik qazrdorligi nisbatan yuqori bo‘ladi:
  
• 
  dalillar buning to‘g‘riligidan dalolat beradi;
  
• 
  kichik kompaniyalar o‘z vaqtida to‘lovlarni amalga oshirish uchun yetarli bozor kuchiga ega bo‘lmaydilar.
  
• 
  Kreditorlik qarzdorlik ancha yuqori bo‘lishi mumkin :
  

kichik kompaniyalarga yetkazib beruvchilar tomonidan to‘lov muddatiga bo‘lgan bosimga qarshi turish uchun bozor kuchlari etishmaydi.