Shoirning nevarasi – Baltash Ersalimov Shoirga ehtirom ramzi sifatida 30 dan ortiq me’moriy yodgorlik o`rnatilgan. Qozog`istonning 20 tengesi (pul birligi) da Abay surati bor. «Naqliya so‘zlar» - Abay ijodiy merosining salmoqli qismini xalqni ilm-ma’rifatga, madaniyatga da’vat qiluvchi «Naqliya so‘zlar» majmuasi tashkil etadi.
- Hassos adib va shoir ushbu asarida inson hayotida muhim o‘rin tutadigan aql, ilm-ziyo, insof va adolat, yaxshi xulq, muomala madaniyati, din, e’tiqod, davlatni idora qilish, xalqlar, elatlarning ahil, do‘stona munosabatda bo'lishlari haqida mulohaza yuritadi.
Asar 44 bo‘limdan iborat. Buyuk oqin Abay qalamiga mansub ushbu «so‘z»larning har biri yoshlar uchun ezgulikka da’vat, yomon xulqlardan ogoh bo‘lishga chorlovchi chaqiriqlar sifatida yangraydi. - Asar 44 bo‘limdan iborat. Buyuk oqin Abay qalamiga mansub ushbu «so‘z»larning har biri yoshlar uchun ezgulikka da’vat, yomon xulqlardan ogoh bo‘lishga chorlovchi chaqiriqlar sifatida yangraydi.
- «Naqliya so‘zlar» asari o‘zbek tilida «Nasihatlar» nomi bilan mashhur bo‘lib ketgan. Bu asarni sevimli bolalar yozuvchisi Nosir Fozilov o‘zbekchaga tarjima qilgan.
UCHINCHI SO‘Z - Yalqov kishi - qo‘rqoq va g‘ayratsiz bo‘ladi;
- G‘ayratsiz, qo‘rqoq kishi - maqtanchoq bo‘ladi;
- Maqtanchoq, qo‘rqoq kishi - aqlsiz, nodon bo‘ladi;
- Aqlsiz, nodon kishi -orsiz bo‘ladi;
- Orsiz kishi - yalqov, kishi oldida tilanchi, ochko‘z, suq bo‘ladi;
HAR QANDAY :
Bunday hunarsiz kishilar hech qachon birovga do‘st bo‘lmaydi.
O‘N YETTINCHI SO‘Z - Bir kuni G‘ayrat, Aql, Yurak - uchalasi har qaysisi o‘z hunarini maqtab, aytishib, tortishib qolishibdi-yu, ilmning oldiga kelib, undan hakamlik qilishni so‘rashibdi…
O‘TTIZ BIRINCHI SO’Z - Eshitgan narsani unutmaslik uchun to‘rtta shart bor:
1-shart - buning uchun zehnli bo‘lmoq kerak; 2-shart - bir narsani ko‘rganda, yo eshitganda - unga chin yurakdan ixlos qo‘yib, fahm-farosat bilan uqib olmoqlik lozim; 3-shart - eshitganlarini ichida bir necha marta takrorlab, ko‘ngilga jo qilmoq kerak; 4-shart - ko‘ngilga boshqa narsalarni mutlaqo keltirmaslik va kelsa ham unga zarracha e’tibor bermaslik kerak. O‘TTIZ YETTINCHI SO‘Z - Inson bolasini zamona parvarish qiladi. Kimda-kim yomon bo‘lsa, ayb zamondoshlarida.
- Quvonch va mag‘rurlik - mastlikdir.
- Ishning omadi - o‘z vaqti.
- Do‘sti yo‘q bilan sirlash, do‘sti ko‘p bilan siylash.
- G‘ayratsiz jahl - tul, qayg‘usiz oshiq - tul, shogirdsiz olim - tul.
UNUTMANG!
Bahslashing! - Abayning qozoq adabiyotiga qo‘shgan ulkan hissasi qaysi asarlarda namoyon bo‘ladi?
- «Nasihatlar»ning «O‘n yettinchi so‘z»idan olingan parchada G‘ayrat, Aql, Yurak o‘rtasida qanday bahs bo‘lib o‘tdi?
- «O‘ttiz uchinchi so‘z»da «mol-dunyo», «hunar» so‘zlarini mutafakkir adib qanday ta’riflaydi?
- «O‘ttiz ikkinchi so‘z»da ilm o‘rganishning bir necha shartlari haqida gap ketadi. Mazkur shartlarni izohlab bering.
E’TIBORINGIZDAN XURSANDMIZ!
Dostları ilə paylaş: |
