2-Laboratoriya mashg’ulot

 
2.1
-rasm.Nurlatuvchi diodni tashqi ko‘rinishi, qurilmasi va shartli belgilanishi 
 
2. Laboratoriya mashg’ulotini bajarish uchun topshiriq: 
VBB dasturi asosida LED diod lampasini yonib-o’chish vazifasini bajarishda 
quyidagi ko’rinishda sxemani yig’amiz: 

---

2.2-rasm. VBB dassturida sxemaning ko’rinishi 
Sxemani yig’ib bo’lganingizdan keyin dasturni kiritish uchun quyidagi amallar 
bajariladi: 
1. Arduino IDE dasturi ochiladi va dastur ko’rinishi quyidagicha yoziladi: 
int led = 3;
//Arduino UNO platasining 3 chi portiga LED ni ulash uchun 
void setup() {
pinMode(led, OUTPUT);
// LED diodni chiqish qilib belgilash
} 
void loop() { 
digitalWrite(led, HIGH);
// HIGH ya'ni 3 port signal uzatilsin(yonish)
delay(1000);
// 1 sekund vaqt kutish 
digitalWrite(led, LOW);
// LOW yani 3 chi port signal uzilsin (o'chish)
delay(1000);
// 1 sekundda 
vomida
 kutish 
} 
Arduino asosida svetodiodni boshqarish jarayonini ko’rib chiqamiz. 
Loyihalash uchun bizga Arduino platasi, svetodiod va 220 Om rezistor kerak 
bo’ladi.

---

Arduino platasida 14 ta raqamli kirish/chiqish pinlari mavjud. 13-raqamli(pin 
13) chiqishga 220 Om rezistorni, rezistorga esa svetodiodning anodini(odatda uzun 
oyoqchasi) ulaymiz. Katod esa GND nomli chiqishga ulanadi(2.2-rasm).
 
2.3-rasm. Arduino platasi va svetodiodning ulanish sxemasi. 
Endi 
Arduino 
integral dasturlash muhitidan foydalanib dastur kodini yozamiz.
Dastlab Setup funktsiyasi ichida pin 13 ga chiqish rejimini o’rnatamiz. 
pinMode(13, OUTPUT); 
Dasturning asosiy siklida(Loop funktsiyasi ichida) yorug’likdiodni yoqamiz:
digitalWrite(13, HIGH). 
Ushbu koddan keyin 13-raqamli chiqishda 5 V kuchlanish hosil bo’ladi va 
yorug’likdiod yonadi. Yorug’likdiodni o’chirish uchun quyidagi kodni yozamiz:
digitalWrite(13, LOW). 

Yorug’likdiodni yonib-o’chishi odatda oniy vaqt davomida sodir bo’ladi. 
Inson ushbu yonib-o’chishni anglashi uchun 
delay() 
funktsiyasidan foydalamiz. 
delay() funktsiyasi belgilangan vaqt oralig’ida svetodiodni ma’lum holatda ushlab 
turadi. Masalan, delay(1000) – 1 sekund davomida. 
Misol 3: 
digitalWrite(13, HIGH) ;
delay(1000).

---

 
Ushbu dastur kodi svetodiodni bir sekund davomida yoniq holatda ushlab 
turadi. 

 
Arduino asosida svetodiodni yonib-o’chishini boshqarish dasturi quyidagi 
ko’rinishda bo’ladi.

2.4-rasm.Arduino UNO da dasturni kiritish jarayoni 
Izoh:
//1000 deb belgilaganimiz 1 sekundga teng ya'ni 1000 milli sekund 
Dasturni yozib bo’lgandan keyin tekshirish uchun dasturlash muhiti ishchi 
oynasida joylashgan
tugmachasini bosamiz. Keyin kompyuterga USB kabel 
orqali Arduino platasini ulaymiz va dasturni 
tugmasi yordamida plataga 
yuklaymiz.