2 ma’ruza. Dasturiy ta’minot dizaynini ishlab chiqish. Testlash va tekshirish Reja



Yüklə 86,54 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/11
tarix03.04.2022
ölçüsü86,54 Kb.
#54647
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
2 - ma’ruza. Dasturiy ta’minot dizaynini ishlab chiqish. Testlash va

3.  Kommunikatsiya komponentlari.

  Agar komponentlar orasida yuqori 

darajali  aloqa trafigi bo’sa, unda ularni o’sha platformada yoki fizik  jihatdan bir-

biriga yaqin bo’lgan platformalarda aralashtirish kerak. Bu aloqa ushlanib 

qolishini, vaqtlar orasidagi ushlanishni kamaytiradi, xabar bitta component 

tomonidan jo’natiladi va boshqasi tomonidan qabul qilinadi. 



2.3. Dasturiy ta’minotni testlash 

Testlash,  dasturiy ta’minotni  foydalanishga  qo’yishdan oldin dastur 

nuqsonlarini topish va  ularni to’g’irlashga mo’ljallangan  dasturlarni ko’rsatishga 

mo’ljallangan. Siz dasturiy ta’minotni testlagan chog’ingizda, 

sun’iy 

ma’lumotlardan foydalanib dasturni ishga tushirasiz. Siz dasturni  testlash 

natijalarini xatolarga, anomaliya (normal holatdan chetlashish) ga yoki dasturning 

nofunksional sifatlari haqida ma’lumotga tekshirasiz. 

Testlash jarayonida ikkita alohida maqsadlar mavjud: 

1.

 Ishlab chiqaruvchi va buyurtmachiga ularning dasturiy ta’minoti talablari 

bajarilayotganini namoyish etish. Buyurtma qilingan dasturiy ta’minot uchun 

hujjatdagi talablarning har biri uchun kamida bitta testlash bo’lishi lozim. Umumiy 

dasturiy  ta’minot mahsulotlari uchun esa,  tizimning barcha funksiyalari uchun, 

shuningdek, tayyor mahsulotda ishlatiladigan funksiyalar aralashmasi uchun 

testlashlar bo’lishi kerak. 

2.

  Dasturiy  ta’minot noto’g’ri, ishonarsiz yoki spetsifikatsiyalarga mos 

kelmagan hollarni aniqlash. Ular dasturiy ta’minotning  nuqsonlari hisoblanadi. 

Nuqsonlarni testlash keraksiz tizimlarning nuqsonlariga barham berish bilan 

bog’liq, masalan, tizimning to’xtab qolishi, boshqa tizimlar bilan keraksiz 

bo’g’lanishi, ma’lumotlarning noto’g’ri hisoblanishi va buzilishi. Birinchi maqsad 

bu ishlatilishi kutilayotgan tizim tekshirishlarini testlashdir.  Bunda ishlatilishi 

kutilayotgan tizimni tekshiruvchilarni berilgan testlar jamlanmasidan  to’g’ri 

foydalangan holda testlash lozim. Ikkinchi maqsad,  tizim  nuqsonlarini testlashga 



olib keladi. Bunda tizim nuqsonlarini ko’rsatishi uchun nazorat misollari qo’yilgan 

bo’ladi. Albatta, testlashning bu ikki yo’li o’rtasida aniq bir chegara yoq. 

Tekshiruvlarni testlash vaqtida siz tizimdagi  nuqsonlarni topasiz;  Nuqsonlarni 

testlash vaqtida bazi testlar dasturiy ta’minot ularning talablari javob berayotganini 

ko’rsatadi.  

Rasmda ko’rsatilgan sxema, tekshirishlarni testlash va nuqsonlarni  testlash 

orasidagi farqlarni tushunishga yordam beradi. Testlovchi tizimingizni qora quti 

deb tasavvur qiling. I deb o’rnatilgan kiruvchi signallardan tizim kiruvchi signallar 

qabul qiladi va chiquvchi signallarni O deb o’rnatilgan chiqishga uzatadi. 

Chiqishlarning  ba’zilari xatolikka tutilishi mumkin. Bular Oye  jamlanmasidagi 

chiquvchilardir, ular  Ie jamlanmasidagi kiruvchi signallarga javoban ishlab 

chiqilgandir. Nuqsonlarni testlashda birinchi o’rinda Ie da o’rnatilgan kiruvchilarni 

topishdir, chunki ular tizim  bilan bog’liq muammolarni ochib beradi. 

Tekshirishlarni testlash Ie dan tashqarida joylashgan to’g’ri kiruvchilar bilan 

teslashni o’z ichiga oladi. Ular kutilayotgan to’g’ri natijalarni olish uchun tizimni 

kuchaytiradi.  

Testlash dasturiy ta’minotning nuqsonlarga egaligi yoki bir aniq vaqtda u 

o’zini ko’rsatilgandek tutishini namoyon qilmaydi. Siz kuzatayotgan test kelgusida 

tizim bilan yuz beradigan muammolarni topishi imkoniyati doimo mavjud.  



Verifikatsiya va validatsiya jarayonlari odamlar pul  to’laydigan  dasturiy 

ta’minotning  funksional imkoniyatlarini ta’minlash va uning shartlariga  mos 

kelishini tekshirish bilan bog’liq. Bu tekshirish jarayonlari talablar mavjud hollarda 

va ular ishlab chiqarish jarayonlarining barcha bosqichlarini davom ettirish vaqtida 

boshlanadi.  

Verifikatsiyaning maqsadi dasturiy ta’minot unga qo’yilgan funksional  va 

nofunksional talablarga javob berishini tekshirishdir. Verifikatsiya umumiy 

jarayon hisoblanadi. Validatsiyaning maqsadi dasturiy ta’minot buyurtmachi 

kutayotgan natijalarga mosligini ta’minlashdir. Validatsiya muhim rol o’ynaydi, 

sababi,  ma’lumotlarni  tasniflash talablari har doim ham mijozlar va 

foydalanuvchilar talablari va istaklarini amalga oshiravermaydi.  Varifikatsiya va 

validatsiya jarayonining yakuniy maqsadi esa daturiy ta’minot tizimi “maqsadga 

mos kelishi” ga ishonchni o’rnatishdir. Yetarli darajadagi shonch bosqichi

tizimning maqsadi, tizim foydalanuvchilarning talablaridan, shuningdek, tizim 

uchun joriy marketing muhitidan kelib chiqadi: 


Yüklə 86,54 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin