1
2-MAVZU
MPlarni sinflari, arxitekturasi
Reja:
2.1.
Fon-Neyman va Garvard arxitekturalari asosida
tuzilgan MP ni
tuzilishlari.
2.2.
MP tarkibiga kiruvchi elementlar va ularning asosiy vazifalari.
2.3.
Rivojlangan MP li sistemaning logik tuzilishi, bloklarining tuzilishlari,
bajaradigan vazifalari va ishlash prinsiplari.
2.4.
Doimiy va operativ xotira qurilmalarning tuzilishi va ishlash prinsiplari,
asosiy tavsiflari.
2.1
Fon-Neyman va Garvard arxitekturalari
asosida tuzilgan MP ni
tuzilishlari.
Fon-Neyman arxitekturasining asosiy xususiyatiga uning umumiy xotirasini
programmalar va ma‟lumotlarni saqlash uchun ishlatiiishidadir, uning arxitekturasi
quyidagi bu rasmda keltirilgan (2.1-rasm.)
ASH
QSH QSH
BSH
2.1-rasm. MP strukturasi Fon-Neyman arxitekturasi asosida.
Fon-Neyman arxitekturasining asosiy ustunligi
MPS qurilmalarining
soddalashtirilishi, chunki unda faqat bitta umumiy xotiraga murojaat qilish amalga
oshiriladi. Bundan tashqari, xotiraning yagona kengligining ishlatilish
resurslarini
programmalar va ma‟lumotlar kengliklari orasida operativ qayta joyiashtirish
imkonini beradi. Bu esa ishlab chiqaruvchining dasturiy ta‟minoii nuqtai nazaridan
qiymatlar OXQ
si (OZU)
DXQ
(PZU)
programmasi
stekli
OXQsi
Xotirali
interfeys
bioki
Markaziy
protsessor
va
ichki
registrlar
Buyruqlar
deshifratori
2
MPS egiIuvchanligini deyarli oshiradi. Stekning umumiy xotirada joylashtiritishi
uning tashkil etuvchilariga dasiurlashni yengillashtiradi.
Shuning uchun, Fon-
Neyman
arxitekturasi
universal
kompyuterlarni,
shurtingdek
shaxsiy
kompyuterlarning ham asosiy arxitekturasi bo„lgani ham tasodif emas.