2-mavzu. Talab va taklif. Bozor muvozanati Reja

Mustaqil yechish uchun masalalar

1. 
   Нонга талаб функцияси берилган
   

^{Бу ерда: Q}D ^{— нонга талаб;} Р — нон нархи;
R — истеъмолчи даромади;
Нон нархи 50 сўм бўлса, нонга талаб функциясини фақат истеъмолчи даромадига боғлиқ бўлади

Агар даромад R = 1000 сўм бўлса, талаб функцияси фақат нон нархига боғлиқ бўлади

11. 
    Бирор товарни таклиф функцияси берилган.
    

Давлат ҳар бир сотиладиган товарга 5 сўм солиқ белгилади.
Таклиф чизиғи қандай ўзгаради?

11. 
    Юқоридаги масала шартида:
    

Фараз қилайлик давлат ҳар бир ишлаб чиқарилган маҳсулот учун 10 сўм дотация берсин.

D қ 10 сўм бўлса, у ҳолда таклиф чизиғи қуйидагича ёзамиз P қ 20 сўм бўлса

P


S
_S`
20

100 120
Q
140 160

11. 
    Бирор маҳсулотга талаб ва таклиф функциялари қуйидагича берилган:
    

Бозорнинг мувозанат параметрлари аниқлансин. Бозордаги мувозанат ҳолат барқарорми? Бозорнинг мувозанатлик шартига кўра ^QD ^{= Q}S ^{кўра ёзамиз.}

11. 
    Фараз қилайлик талаб ва таклиф функциялари қуйидагича ^{Бозорни мувозанат нархи P}e ^{= 12, мувозанат маҳсулот миқдори}
    

^Qe^{= 56. Давлат истеъмолчиларни қўллаб қувватлаш мақсадида товар} нархи P = 8 сўм қилиб белгилади. Давлатни ушбу нарх сиёсати оқибатларини таҳлил қиламиз.
Товар нархи 8 сўм бўлса, бозорда товар танқислиги вужудга келади. Давлат белгилаган нарх мувозанат нархдан кичик бўлгани учун талаб ошади, таклиф эса камаяди.

Товар танқислиги бирлик товарга тенг.

Агар, давлат ўз заҳирасидан 20 бирлик товарни бозорга чиқарса, талаб тўлиқ қондирилади. Истеъмолчилар ҳар бир товардан 4 сўм иқтисод қилиб ўз мавқиеларини яхшилаб оладилар.
Агар, давлат 20 бирлик товар билан бозорни тўлдирмаса у ҳолда норасмий бозор вужудга келади ва товар норасмий бозорда мувозанат нархдан ҳам юқори нархда сотилади. Реал таклиф 44.

Норасмий бозорда товар 18 сўмдан сотилади.

11. 
    Фараз қилайлик талаб ва таклиф функциялари қуйидагича берилган.
    

Давлат ҳар бир товар учун 5 сўм солиқ белгилади. Топиш керак:
а) мувозанат нарх ва маҳсулот ҳажми қандай ўзгаради? б) ушбу солиқдан давлат қанча даромад кўради?
в) истеъмолчи ва ишлаб чиқарувчилар қанчадан солиқ тўлайди.

11. 
    Бирор товарга бўлган ички бозор талаб функцияси , ички таклиф функцияси . Жаҳон бозорида ушбу товар ^{нархи P}ж^{=20 доллар.}
    

Аниқлансин:
а) Давлатга қанча товар импорт қилинади?
б) Ҳар бир импорт қилинган товарга давлат 10 доллар божхона солиғи белгилади. Ички таклиф ва импорт миқдори қандай бўлади?
в) Давлат товар импортига 70 бирлик квота белгилади, товар нархи, ички таклиф ва талаб қандай ўзгаради?