2-mavzu. Urug‘-qabila va milliy dinlar reja

Takrorlash uchun savollar

1. Dinning ibtidoiy shakllari haqida nima bilasiz?

2. Qanday milliy dinlarni bilasiz?
3. Zardushtiylikning asosiy g‘oyalari nima?
4. Zardushtiylikning ma’naviy-axloqiy ta’limoti haqida nima bilasiz?

1^Ҳиндистонда кишиларни бир-бирига аралашмайдиган табақаларга; брахман (кощин)лар, кшатрий (ҳарбий)лар, вайший (савдогар), ҳунарманд, ўрта табақалар), шудрийларга, яъни бошқа табақаларга хизмат қилувчи энг паст табақа ҳисобланган хизматкорга бўлишдан иборат қатьий диний таьлимотга асосланган.

2^ Ведаиар эрамиздан илгариги 11 минг йиллик ўрталаридан бошлаб пайдо бўлган. "Веда" - қадимги ҳинд тили - санкскритда "билим" демакдир. Улар 4 тўпламдан иборат: 1) гимнлар ва дуолар; 2) маросимчиликда ижро этиладиган гимнлар; 3) қурбонликка оид қоидалар ва дуолар; 4) ёвуз кучларга карши дуо ва афсоналар.

3^ Упанишадлар эрамиздан олдинги минг йилликлар бошларида пайдо бўлган. Упанишадлар - санкскритча,"сирли таълимот" деган маънони англатувчи, ведаларни шархлаш жараёнида юзага келган ахлоқни ва бошқа характердаги рисолалар бўлиб, 250 га яқиндир.

4^ Кейинчалик синагога (грекча йиғилиш) яҳудийлар ибодатхонаси ролини ўйновчи диний ташкилот ибодат уйига англантирилган.

5^ Библия (юнонча - китоблар демакдир). Иудизм ва христианликлар муқаддас ёзувлар тўплами бўлмиш бу китоб ўн беш аср мобайнида (милоддан аввалги ХIII аср ва милоднинг II асрлари) вужудга келган.