2.Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini vaqt va uning o‘lchov birliklari bilan
tanishtirish metodikasi
1 asr 1 yil 1oy 1 kun 1 soat 1min
100 yil 12oy 30yoki 31 24 60 min 60 sek
Mavjud dastur bo‘yicha vaqt va uning o‘lchov birliklari bilan tanishuv 2-sinfda
amalga oshiriladi. Vaqt haqidagi tushunchani shakllantirish jarayonidagi murakkablikni
nazarda tutib, bu sohadagi tshlarni birinchi sinfdanoq boshlamoq lozim.
2-sinfda “Vaqt o‘lchovlari” mavzusini o‘rgatishda bolalar vaqt o‘lchovining asosiy
birliklari haqida konkret tasavvurga ega bo‘lishlari kerak.
Bular yil, hafta, sutka, soat,
minut.
Ma’lumki, vaqt o‘lchovlari, o‘lchovlarning metrik tizimidan farqli o‘laroq bevosita
o‘lchash imkoniyatini bermaydi. Bu xol turli ko‘rsatmali qo‘llanmalardan
foydalanish
kerakligini ko‘rsatadi.
1. Tabel-kalendar. Joriy yil uchun bunday tabel-kalendarni o‘quvchilarning o‘zlari
o‘qituvchi raxbarligida mehnat darslarida tayyorlaydilar.
2. Soatlarning namoyish modellari.
3. Maktab o‘quvchisining kundalik rejimli jadvallari.
Sutka tushunchasi sutkaning bolalarga tanish bo‘laklari bo‘lgan ertalab, kunduzi,
kechqurun, tun tushunchalari orqali kiritiladi. O‘quvchilarga kalendardagi chislolar
sutkalarni ifodalashni, sutkalar kechasi soat 12 da boshlanishini tushuntirish kerak.
Shundan keyin soat va minut qaraladi. Soat va
minut bilan tanishtirishga
bag‘ishlangan birinchi darsdayoq vaqt o‘lchovlari orasidagi munosabatlar aytiladi: bir
sutka 24 soatdan, 1 soat 60- minutdan iborat.
2-sinfda esa yil, oy, sutka (kecha-kunduz), soat va minut kabi birliklar o‘rganiladi.
3-sinfda esa sekund va asr tushunchalari o‘tilishi bilan
bolalarda vaqt haqidagi
tushunchalarni yanada aniqlashtirishga erishiladi. Vaqt birliklari
haqida tasavvurni
shakllantirish uchun turli mashg‘ulotlar o‘tkazish yaxshi samara berish mumkin, masalan:
o‘qituvchi o‘zi qarsak chalgandan so‘ng bir minut o‘tgach, bolalar ham qarsak chalishni
tushuntiradi
2
. (bolalar bir minut vaqt o‘tish uchun 60 gacha sanashlari kerak.). Kalendar
bilan ishlash ham yaxshi natija beradi. Darslikda berilgan mashqlarni bajarish davomida
bolalar yil davomida qancha oy, haftada qancha kun borligini va ularning davomiyligini
bilib oladilar. Quyida 3-sinf “Matematika” darsligidan 587-masalani echamiz. 587-
masala. Soat qaysi vaqtni ko‘rsatmoqda? Bir vaqtni har xil bayon eting:
Javoblar:
1. Soat 3 dan 5 minut o‘tdi yoki soat 3 u 5 minut:
2. Soat 6 dan 15 minut o‘tdi yoki saot 6 yu 15 minut, yoki 6 dan chorak soat o‘tdi;
3. Soat 5 u 30 minut
yoki besh yarim
Dostları ilə paylaş: 
