2-topshiriq. Ushbu keltirilgan savollarga ijodiy(kreativ) yondashgan holda slayd(taqdimot) keys-study, test va boshqa materiallar tayyorlash va uni himoya qilish kerak

2-TOPSHIRIQ.
Ushbu keltirilgan savollarga ijodiy(kreativ) yondashgan holda slayd(taqdimot) keys-study, test va boshqa materiallar tayyorlash va uni himoya qilish kerak.

1. 
   Xalqaro savdoni rivojlantirishning ob“yektiv va sub“yektiv sabablari nimalardan iborat?
   
2. 
   Xalqaro savdoning shakllari va ular hajmini belgilovchi omillarni tushuntirib bering. A. Smitning «Mutlaq ustunlik» nazariyasi kamchiligi nimalarda ko'rinadi?
   
3. 
   Iqtisodiy o'sish tushunchasi va uni o'lchash usullarini izohlab bering.
   
4. 
   Iqtisodiy o'sish omillari qaysi tamoyillarga asoslanib ishlab chiqarishning talab va taklif omillariga bo'linadi?
   
5. 
   Ekstensiv va intensiv iqtisodiy o'sishning farqlari nimada, sof intensiv o'sishga erishish mumkinmi?
   
6. 
   IS egri chizigM tenglamasidagi qaysi parametr fiskal va pul-kredit siyosatining nisbiy samaradorligini belgilaydi, nima sababdan?
   
7. 
   Modelda makroiqtisodiy siyosat yuzaga kelishining shartlari qanday?
   
8. 
   “Likvidlilik tuzog'i” qanday vaziyatda yuzaga keladi va makroiqtisodiy siyosatga qanday ta’sir ko'rsatadi?
   
9. 
   “Investitsion tuzoq” atamasi qo'llaniladigan makroiqtisodiy vaziyatni tavsiflab bering
   
10. 
    Fiskal va pul-kredit siyosatini muvofiqlashtirishning muhimligi nimalar bilan izohlanadi?
    

1-savol
Jahon savdosi tashqi iqtisodiy aloqalarning asosiy shaklidir.
Tashqi savdoning vujudga kelishi ikki muhim obyektiv sabab bilan
izohlanadi.
Birinchidan, bu tabiiy va xom ashyo resurslarining mamlakatlar o’rtasida
notekis taqsimlanganligi.
Xalqaro savdo rivojlanishining zarurligini belgilovchi ikkinchi muhim sabab shundaki hamma mamlakatlar ham barcha turdagi mahsulotni bir xil samaradorlik bilan ishlab
chiqara olmaydi.
Bu ikki obyektiv sabab har qanday milliy iqtisodiyotning takror ishlab chiqarishi jarayonida xalqaro savdoning ahamiyatini aniqlaydi. 90-yillarning boshlarida xalqaro savdo hajmi AQSh da yalpi milliy mahsulotning 16-18 foizini, Germaniyada 30-39 foizini tashkil etdi.
Shu davrda O’zbekiston yalpi milliy mahsulotida tashqi savdoning ulushi 10-12
foiz atrofida bo’ldi.
Tashqi savdo xalqaro ayirboshlashning an’anaviy shakli sifatida quyidagi ko’rinishlarni o’zichiga oladi:
· mahsulotlarni ayirboshlash: yoqilg’i-xom ashyo mahsulotlari,
Qishloq xo’jaligi mahsulotlari, sanoat mahsulotlari;
· xizmatlarni ayirboshlash: muhandislik-maslahat xizmatlari;

· transport xizmatlari, sayyohlik va boshqa xizmatlar. Hozirgi vaqtda

xizmatlarning jahon eksportidagi hissasi 30 foizdan oshib ketdi;
· yangi ilmiy-texnik ma’lumotlarni ayirboshlash: lisenziyalar va «nouxou» lar. Ular hissasiga xalqaro savdo aylanmasining 10 foiziga yaqini to’g’ri keladi.
Xalqaro savdo mahsulotlari, xizmatlar va fan texnika ma’lumotlarini ayirboshlashning barcha ko’rinishlari tashqi savdo operasiyalari yordamida amalga oshiriladi. Ular o’z navbatida eksport, import, reeksport va reimport operasiyalariga bo’linadi.

2-savol
Asosiy tashkiliy shakl bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarning ulgurji savdosida - o'z savdosi bilan shug'ullanadigan mustaqil firmalar. Ammo sanoat firmalarining ulgurji savdoga kirib borishi bilan ular o'zlarining savdo apparatlarini yaratdilar. Bular AQSHdagi sanoat firmalarining ulgurji filiallari: turli mijozlarga axborot xizmatlari koʻrsatuvchi ulgurji savdo shoxobchalari va ulgurji bazalar. Yirik nemis firmalarining oʻz taʼminot boʻlimlari, maxsus byurolari yoki savdo boʻlimlari, ulgurji omborlari mavjud. Sanoat kompaniyalari o'z mahsulotlarini firmalarga sotish uchun sho''ba korxonalarini yaratadilar va o'zlarining ulgurji tarmog'iga ega bo'lishlari mumkin.

Erkin tashqi savdoning zarurligi va foydaliligi to’g’risida dastlabki nazariyalardan biri A.Smitning mutlaq ustunlik nazariyasidir.
Bu nazariyaga ko’ra har bir mamlakat undagi mavjud sharoitlar va resurslar o’ziga xosligiga tayangan holda ma’lum bir tovarni eng kam xarajatlar hisobiga (yoki vaqt birligida bu tovarni eng ko’p) ishlab chiqirish imkoniyatiga ega.
Shunday ekan mamlakat mutlaq ustunlikka ega bo’lgan tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashadi va ushbu tovarning o’z iste’molidan ortiqcha qismini sotadi hamda boshqa tovarlarni sotib oladi.

3-savol
Iqtisodiy oʻsish – tor maʼnoda: bu bevosita ishlab chiqarish bosqichida tugʻiladigan, ijtimoiy ishlab chiqarishning boshqa bosqichlarida barqaror xususiyat kasb etadigan, ishlab chiqaruvchi kuchlarning miqdor va sifat oʻzgarishiga, ijtimoiy mahsulotning koʻpayishiga olib keladigan jarayondir. ma'lum vaqt oralig'ida va odamlarning farovonligini oshirish. Keng ma’noda: iqtisodiy o‘sish, iqtisodiy rivojlanish mezoni sifatida, o‘z mohiyatiga ko‘ra, jamiyat taraqqiyotining umumiy traektoriyasining asosiy tarkibiy qismidir. Boshqa tarkibiy qismlar (ijtimoiy, siyosiy, demografik va boshqalar) bilan birgalikda u jamiyat harakatining yo'nalishini belgilaydi, butun ijtimoiy rivojlanish xarakterini belgilaydi (progressiv, regressiv yoki inertial).