94
bo’linmada bo’lishining eng kam muddati o’rnatiladi. qujjatlar aylanishi jadvali
korxonaning xar bir bo’linmasi va xamma bajaruvchilari tomonidan xujjatlarni
tuzish, tekshirish va ishlash bo’yicha ishlar tarxi yoki ro’yxati sifatida
rasmiylatirilishi mumkin. Bu tarx yoki ruyxatda xujjatni tuzish tekshirish va
ishlashning xamma ijrochilarining o’zaro alkasi va bu ishlarni bajarish muddatlari
ko’rsatiladi. Hujatlar aylanishi jadvalining kuchirmasi shu jadvalda ko’rsatilgan
ijrochilarning xar biriga beriladi. Bu kuchirma tegishli ijrochi faoliyatiga taallukli
bo’lgan
xujjatlar ularni takdim etish muddatlari va qaysi bo’linmalarga ush'bu
qujjat berilishi kerakligi ko’rsatiladi. Xujjatlar aylanishi jadvalini ta’minlash,
xujjatlarni o’z vaqtida va sifatli tuzish, ularni buxgalteriya hisobi va hisobotida
kayd qilish uchun o’z vaqtida topshirish va xujjatlardagi ma’lumotlarning
haqikatga to’g’ri kelishiga shu xujjatlarni to’zgan va unga imzo chekkan shaxslar
javabgar bo’lib hisoblanadi. Xorxona bosh buxgalteri ijrochilar tomonidan xujjatlar
aylanishi jadvalining bajarilishi ustidan nazorat olib boradi. Korxona bosh
buxgalterining operatsiyalarni rasmiylashtirish tartibi va tegishli xujjatlarni va
ma’lumotlarni buxgalteriyaga yoki hisoblash markazlariga taqdim etish tartibi
bo’yicha quyadigan talablari Ushbu korxonaning xamma bo’linmalari uchun
albatta bajarilishi zarur talablar bo’lib hisoblanadi.
SHunday qilib,
Xo’jalik operatsiyalarini o’zida aks ettirgan hujjat larning rasmiylashtirilishidan
arxivga kelib .tushishiga qadar bosib utishi zarur bo’lgan bosqichlar yig’indisiga
xujjatlarning aylanishi deb ataladi.X
ujjatlarning aylanishini tashkil qilishda
xujjatlarni rasmiylashtirish, ularning to’g’ri tuzilganligini tekshirish, xujjatlarni
ishlash, xujjatlarning ma’lumotlari, ularni mahlum iqtisodiy mazmunlariga qarab
guruxlashtirish, tegishli registrlarda aks ettirishda
xujjatlarning xarakat qilish
rejasi katta ro’l o’ynaydi.
Bu rejada xujjatlarni rasmiylashtirishdan ularning ma’lumotlarini buxgalteriya
hisobining registrlarida; aks ettirishga qadar instantsiyalarni ayrim-ayrim ko’rsatib,
xar bir bosqichga xujjat qaysi vaqtlarda kelib tushishi va qancha vaqt ichida xujjat
bu bosqichdan keyingi bosqichga utishi zarurligi belgilanadi. Xujjatlarning ana shu
xarakat qilish rejasiga asosan ish olib borilganda xo’jalik operatsiyalarining o’z
vaqtida xujjat bilan rasmiylashtirilishi, xujjatlarning ishlash uchun bir tekisda kelib
tushishi va buxgalteriya ishlarining oqilona tashkil qilinishi ta’minlanadi. SHuning
uchun xam bir turdagi buxgalteriya xujjatlariga o’ziga xos xarakat jadvallari
tuziladi. Bu jadvallarga asosan buxgalterlar moddiy javabgar shaxslardan, hisobdor
shaqxslardan, tsex va zavad xodimlaridan buxgalteriya xujjatlarini talab qiladi.
Buxgalteriya xujjatlarining aylanishi xujjatlarni arxivga topshirish bilan tugaydi.
Dostları ilə paylaş: