Iqtisodiyot va ta'lim / 2022-yil 4-son
295
ni-
o‘zi boshqarish qobiliyati, tayyorlik. axborotni,
mustaqillikni, mas’uliyatni, temperament turini,
muloqotni idrok etish;
- intellektual (gnostik): mantiqiy va analitik
qobiliyat, ongning tanqidiyligi, aqliy faoliyat,
o‘tmish va
hozirgi vaziyatni mustaqil ravishda
tahlil qilish qobiliyati. Intellektual fazilatlarga
shuningdek, ijodkorlik belgilari
–
ijodiy faollik,
modellashtirish va loyihalash qobiliyati va bosh-
qalar kiradi;
- jamoa va jamiyatdagi xatti-harakatlarning
xususiyatlarini tavsiflovchi tashkiliy va boshqa-
ruv (ijtimoiy va boshqaruv), qaror qabul qilish,
o‘zini va boshqalarni tashkil qilish, aniq nazoratni
ta’minlash va boshqalar
[15].
Xulosa va takliflar.
Yuqoridagilardan kelib
chiqib, xulosa qilish mumkinki, ijodiy fikrlash
o‘zi
ga ishonch, faollik va yetakchilik, tavakkalchi-
lik qobiliyatini talab qiladi. Ijodkorlikka bog‘liq
fazilatlar: zukkolik, yechim topish qobiliyati yangi
fikrlash, muammoga yon tomondan qarash qobi-
liyati, fikrlash va uzluksiz o‘rganish qobili
yati,
qayta ishlash qobiliyati va yangi g‘oyalarni o‘ylab
topishni tashkil etadi. Ijodkor kishilar kelajakdagi
senariylarda ishlaydi va turli ixtirolar va ularning
oqibatlarini o‘rganadi. Ijodkorlik amaliy tasavvur,
aql-
zakovat, o‘z
-
o‘zini o‘rganish. Ijodk
orlik uchun
ichki motivatsiya muhimroq ahamiyatga ega.
Hozirgi sharoitda innovatsion g‘oyalar bir
shaxsga tegishli emas, balki bir guruh mutaxas-
sislarning birgalikdagi faoliyati natijasidir. Yarati-
layotgan yangi mahsulot ustida marketologlar,
dizaynerlar, konstruktorlar, texniklar, muhandis-
lar, iqtisodchilar, savdo bo‘yicha mutaxassislar,
iste’molchilar, yetkazib beruvchilar, subpudrat
-
chilar birgalikda ishlaydilar.Bunday ijodiy jamoa-
lar uchun asosiy boshqaruv vositalari mavjud:
- muammoni shakllantirish;
- ishchi guruhni shakllantirish;
- vazifalarni rejalashtirish va belgilash;
- resurslar;
- harakat erkinligi;
-
rag‘batlantirish;
- tashkiliy yordam;
- xato qilish huquqi;
- sheriklar fikrini hurmat qilish [16].
Kreativ fikrlashni faollashtirishning evristik
texnikasi va usullarini o‘rganish muvaffaqiyatni
yaqinlashtiradi, shuningdek, shaxsning ijodkorlik
qobiliyatini rivojlantiradi. Kreativ boshqarish
usullarini, ijodkorlik nazariyasini, yangi texnik
yechimlarni izlash
va usullarini o‘zlashtirish ijod
-
ning ijtimoiy ahamiyatini, uning ijtimoiy zarur-
ligini anglashg va ularning kreativ salohiyatini
yanada to‘liq ochib berishga yordam beradi. Shu
sababli, jamoaning kollektiv ongini shakllantirish
muhim ahamiyat kasb etadi.
Dostları ilə paylaş: