Nerv impulsi - nerv tolalari boʻylab tarqaladigan qoʻzgʻalish toʻlqinlari. Nerv hujayralari (neyronlar) qoʻzgʻalganda paydo boʻladi. Signallarni sezuvchi periferik nerv uchlari (re-septorlari)dan markaziy nerv siste-masiga va undan ijrochi aʼzolar (mus-kullar va bezlar)ga oʻtkazib beradi. Nerv impulsi asosida elektr kimyoviy reaksiyalar yotadi. Impuls oʻtkazish tezligi 0,5 dan 120 m/sek. gacha. Nerv impulsi neyrondan neyronga sinapslar orqali oʻtadi.
Ta'sirlovchilar fizik, kimyoviy, elektrik, biologik va boshqa turlarga bo'linadi.
Ta'sirlovchi kelib chiqishiga ko'ra, organ yoki to'qimaga ta'siriga ko'ra adekvat va noadekvat ta'sirlovchilarga bo'linadi.
Muayyan to'qima, hujayra, organ uchun xos bo'lgan ta'sirlovchi adekvat ta'sirlovchi deyiladi. Masalan, ko'z uchun yorug'lik, muskul uchun nerv impulsi adekvat ta'sirlovchi bo`la oladi.
Muayyan to'qima, organ uchun xos bo'lmagan ta'sirlovchi noadekvat ta'sirlovchi deyiladi. Masalan, muskul elektr toki, kislota ta'sirida ham qisqarishi mumkin.
Ta'sirlanish-tashqi, ichki muhit omillari ta'sirida tinch faoliyatdan faol holatga o'tishdir. Bu omillar ta'sirlovchilar hisoblanadi tolalarin.
Dostları ilə paylaş: |
