Ko’ng‘irboshdoshlar oilachasi (Poaceae).
Bu oilacha muxim don va em-xashak o’simliklarini o’z ichiga oladi. Bu oilachaning boshoqchalari bir gulli yoki ko’p gulli, ikki po’stli bo’ladi.
Bug‘doy turkumi (Triticum) vakillari bir yillik o’simliklardir. To’pguli murakkab boshoq. Boshoq o’qining bo’g‘inchalariga oddiy boshoqchalari bittadan o’rnashgan, ularda 3-7 guli bo’ladi. Ammo hammasi ham don hosil qilmaydi. Oddiy boshoqchalar 2 ta boshoqcha kobg‘iga ega. Gullari ikki: ostki va ustki gul qobig‘iga ega. Bug‘doy ershari axolisining asosiy don ozig‘idir. Bug‘doy turkimining 19 ga yaqin bir yillik turi bor. Ularning 4 tasi yovvoyi turdir (bir yillik baxori; ikki yillik - kuzgi bug‘doylardir). Bulardan 2 turi qattiq bug‘doy ( T. durum) va yumshok bug‘doy (T.aestivum) eng ko’p amaliy ahamiyatga egadir. Yumshok bug‘doy juda keng tarqalan ekiladigan tur bo’lib, doni kalta, yo’g‘on bo’ladi. Qattiq bug‘doy doni oson yanchiladigan, unidan yuqori sifatli makaronlar qilinadi.
Arpa (Hordeum) turkumining esa 26 turi bo’lib, shundan 2 turi madaniy xolda ekiladi. Tog‘ va tog‘ oldi xududlarda keng tarqalgan. Tak-tak (H. bulbosum) - poyasining ostki kismida piyozchalarga ega bo’lgan, ko’p yillik o’simlikdir, H. spontaneum – yovvoyi arpa bir yillik o’t o’simligi bo’lib, em-xashak sifatida katta ahamiyatga ega.
Shuningdek, chorva mollari uchun ko’ng‘irboshlar (Poa bulbosa), bo’g‘doyiq (Elytrigia repens) yoki javdar (Secale cereale) kabilar ham muxim o’rin egallaydi.
GLOSSARIY
16- mavzu
|
Palmakabilar ajdodchasi (Arecidae)
Bulduruqo’tkabilar ajdodchasi (Alismatiidae)
|
16.1. Ta’lim berish texnologiyasining modeli
Mashg‘ulot vaqti-2 soat
|
Talabalar soni: 20 – 60 gacha
|
Mashg‘ulot shakli
|
Vizual ma’ruza
|
Ma’ruza rejasi
|
1. Komillinkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi.
2. Palmanamolar qabilasi.
3. Bulduruqo’tkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi.
4. Bulduruqo’tnamolar, g`ichchaknamolar, gulso’tanamolar, kuchalanamolar, qo’g`anamolar qabilalarining umumiy xususiyatlari, asosiy vakillari. tarqalishi, ahamiyati.
|
O’quv mashg‘ulotining maqsadi: Komillinkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari,tasnifi,tarqalishi. Palmanamolar qabilasi. Bulduruqo’tkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari,tasnifi,tarqalishi. bulduruqo’tnamolar, g`ichchaknamolar, gulso’tanamolar, kuchalanamolar, qo’g`anamolar qabilalarining umumiy xususiyatlari, asosiy vakillari, tarqalishi xaqida tasavvur xosil qilish.
|
Pedagogik vazifalar:
- Komillinkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi bilan tanishtirish.
- Palmanamolar qabilasi bilan tanishtirish.
- Bulduruqo’tkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi bilan tanishtirish.
- Bulduruqo’tnamolar, g`ichchaknamolar, gulso’tanamolar, kuchalanamolar, qo’g`anamolar qabilalarining umumiy xususiyatlari, asosiy vakillari, tarqalishi, ahamiyatini tushuntiradi.
|
O’quv faoliyati natijalari:
Talaba:
- Komillinkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi bilan tanishadi.
- Palmanamolar qabilasi bilan tanishadi.
- Bulduruqo’tkabilar ajdodchasining o`ziga xos belgilari, tasnifi, tarqalishi bilan tanishadi.
- Bulduruqo’tnamolar, g`ichchaknamolar, gulso’tanamolar, kuchalanamolar, qo’g`anamolar qabilalarining umumiy xususiyatlari, asosiy vakillari, tarqalishi, ahamiyatini tushunib oladi.
|
O’qitish uslubi va texnikasi
|
Ko’rgazmali ma’ruza, suhbat, bayon qilish, aqliy hujum, blis so’rov
|
O’qitish shakli
|
Ommaviy, jamoaviy
|
O’qitish vositalari
|
O’quv qo’llanma, proektor, grafik organayzerlar, doska
|
O’qitish shart-sharoiti
|
Hamkorlikda ishlash va taqdimotlarni amalga oshirish imkoniga ega bo’lgan auditoriya.
|
Monitoring va baholash
|
Og‘zaki nazorat: savol-javob
|
“Palmakabilar ajdodchasi (Arecidae)
Dostları ilə paylaş: |