5- amaliy mashgulot. Termik ishlashining po‘lat tuzilishiga va mexanik xossalariga ta’sirini o‘rganish

2S+O2=2CO,
2CO=CO2+Catm,
Feγ+ Catm= Feγ(C)
Shu bilan birga karbonat tuzlari (VaSO3 yoki NaCO3) ham parchalanadi. Bunda ajralayotgankarbonat angidrid gazi pistakumir (S) bilan reaksiyaga kirib, yashikda uglerod (II) oksid gazi mivdorini kupaytiradi. Yukorida kayd etilgandek, bu gaz parchalanib, yashikdagi atomlar uglerod mikdori ortadi. Bu esa navbatida dementitlash jarayonining tezlashishiga kumaklashadi.
Masala 1.Yevtektoid pulatni kanday termik ishlash usullariga dugar kelish mumkin va ularni xarorati nimaga teng.
Masala 2.Pulat toblangan sungra bushatilgan.Bu texnologik jaroen kaysi asosiy uzgarishlardan tashkil topgan.
Masala 3.Pulatni kizdirishda austenitni mayda zarrachalarini olish uchun kanday chorolarni kurish kerak.
Masala 4.Toblangan xoldagi pulat kanday xossalarda ega.
Masala 5.Zavod sexi kichkina partiyada mayda asboblarini-keskichlarni ishlab chikaryapti; bular uchun uglerodni kuyishi (kamayishi) yul kuyilmaydi. Bu xolda toblash uchun kizdirishni kaysi usuli optimal (yaxshi) xisoblanadi:1-nazoratli atmosferada; 2-vakti-vakti bilan kaytaruvchi tuz vannasida.
Masala 6.Pulat list sovuk cho‘zilgan va yumshatilgan (kayta kristallangan). Natijada yirik zarrachali-donali struktura olingan. Bu nuksonni kanday tugrilash mumkin: 1-tula yumshatib; 2-chala yumshatib; 3-normallashtirib.
Masala 7.Yevtektoiddan keyingi pulatlarni to‘la toblanganda pulat tarkibidagi uglerod kulayishi bilan uning kottikligi nisbotan posayadi.Sababi nimoda?
Masala 8. Evtektoiddan keyingi pulatlarni tula emas toblash maksadga muvofikligini nima bilan tushuntursa buladi?
Masala 9.Toblash jaroenida sovitish muxiti sifatida yog‘ ishlatilganda toblashda darz ketish ixtimoli kam buladi.Nega?
Masala 10.Pulatning toblanishligi nimaga boglik?
Masala 11.Tablanishlik chukurlitini oshirish va butun kundalang kesim buyicha yukori xossalarni olish uchun nima kilish kerak? 1-Toblash uchun kizdirishni yukori xaroratda olib borish kerak:austenitni birxilligi kutariladi;2-uglerodli pulatni legirlangan pulatda olmoshtirish lozim.
Masala 12.Pulat 40 optimal konstruktiv mustaxkamlikka erishish uchun kanday termik ishlash kerak? 1-toblash va yukori bo‘shatish; 2-toblash (840⁰ S da) va urta bo‘shatish (650⁰ S)
Masala 13.Detal pulat 15X dan yasalgan. Yukori konstruktiv mustaxkam kilish uchun kanday termik ishlov berishi rejimi lozim? 1-toblash va yukori bo‘shatish; 2-toblash va past bo‘shatish.
Masala 14.Pulat detallarni yukori chastotali tok (T.V.Ch.) biln kizdirishda kizdirilgan katlam chukurligini kanday uzgartirish mumkin?
Masola 15.Sementitlash bilan detalni ishkalanib eyilishga karshiligini oshirib buladimi?Sementatsiya nima uchun kullaniladi?
Masola 16.Maxsulotdan-detaldan yuzasini juda yukori kattikligi ≥1000 HV talab kilinmokda.Bunga kanday eritish mumkin?
Masala 17.Juda murakkab formali detal yuzasiga kattiklik ≥67 HRC berish kerak.Kaysi usulni kullams maksadga tuvofik?1-yuzani toblash; 2-azotlash.
Masala 18.Kam uglerodli va urta uglerodli pulatdan yasalgan detallarni eng optimal xossalar beruvchi termik ishlash usulini aniklang.Bunda kanday struktura xosil buladi?
Masala 19.Uglerodli 0,9 %S bulgan pulatdan keskich yasalgan. Egda toblangandan sung (770⁰S) kattikligi past. Sababi?