Z @ 4 ×× 3,14(10
-10 )2 × 5 ×10
2 × 3 ×10
19 c-1 @ 3 ×10
9 s -1
teng bo`lar ekan.
Demak, normal sharoitda molekulalar 1 sekundda bir necha milliard marta to`qnashadilar. Molekulalarning vaqt birligida bosib o`tgan o`rtacha yo`lini vaqt birligidagi to`qnashishlar soni Z ga bo`lsak, molekula erkin yo`lining o`rtacha uzunligi ni topamiz. Vaqt birligida bosib o`tilgan yo`l son jihatdan J tezlikka teng bo`lgani uchun, molekulalar erkin yo`lining o`rtacha uzunligi:
bo`ladi. Bu formulaga (13.4) chi tenglikdagi Z ning qiymatini qo`yamiz:
bo`ladi. (13.6) va (13.7) formulalardan molekulalar erkin yo`lining o`rtacha
uzunligi
l birlik hajmdagi molekulalar soni n0 ga teskari proporsional ekanligi ko`rinib turibdi.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1.O.Axmadjonov. Fizika kursi. Mеxanika va molеkulyar fizika. Toshkеnt . O`qituvchi 1981. ( 128:133 )
U.K.Nazarov, X.Z.Ikromova, K.A. Tursinmеtov. Umumiy mеxanika kursi. Mеxanika va molеkulyar fizika. Toshkеnt. “O`zbеkiston”. 1992. ( 117:129)
A.S.Nu'monxujaеv. Fizika kursi. I qism .Mеxanika va statis tik fizika tеrmodinamika. Tosh. “O`qituvchi” 1992. ( 77:87)
I.V.Savеlеv .Umumiy fizika kursi .I tom . Tosh. “O`qituvchi”.
T.I.Trofimova. Kurs fiziki. M; - Vo`ssh. shk. 1985 (:62:64)
Yu.B.Rushеr, M.S.Ro`vkin .Tеoriya otnositеlnosti. M.UChPЕDGIZ. 1960 (75:98)
M.Ismoilov, P. Habibullaеv, M. Xaliulin «Fizika kursi» Toshkеnt «O`zbеkiston» 2000
O`.Q. Nazarov «Umumiy fizika kursi» Toshkеnt «O`zbеkiston» 2002