5A330501 – Kompyuter injiniringi (Kompyuter tizimlarini loyihalash) mutaxassisligi
Dissertatsiyaning tuzilishi va hajmi
Yüklə 43,8 Kb.
|
|
Dissertatsiyaning tuzilishi va hajmi. Dissertatsiya ishi kirish, uchta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati va ilovalardan tashkil topishi rejalashtirilmoqda.
Dissertatsiyani tayyorlash mobaynida o’rganilgan maqola va adabiyotlar asosida ushbu ilmiy tadqiqot mavzusi bo’yicha dastlabki ma’lumotlar jamlandi va bibliografik ro’yxat shakllantirildi. SHuningdek, tadqiqot natijalarini chop etish uchun maqola va tezislarni tayyorlash mobaynida bir qator manbalardan ham foydalanilmoqda. Jumladan, Н.П. Красненко, А.С. Раков, Д.С. Раков, Ц.Д. Сандуков – “Установки направленного акустического воздействия для отпугивания птиц в аеропортах”, Кухта А.Э., Болшакова Н.П., Мацюра А.В.- “Концептуальные подходы к орнитологическому обеспечению безопасности полётов воздушных судов” , М.Г. Кучински – “Мероприятия по уменьшению орнитологической опасности в аеропорту”, И.Р.Еналеев, И.И.Рахимов – “Особенности использования хищных птиц в качестве биологических репеллентов на взлетножпосадочной полосе”, А.В. Мацюра, Р.В. Яковлев, П.Н. Уланов – “Обзор акустических средств для отпугивания птиц”, Грабовский М.А. - “Пернатые хищники и авиация, д.в. Залозных - некоторые этологические аспекты использования хищных птиц в обеспечении орнитологической безопасности полетов воздушных судов”, Щербинин В.В., Понькина Е.В., Уланов П.Н., Мацюра А.В. – “Оценка эффективности применения биоакустического отпугивателя птиц для управления численностью птиц на территории полигона твердых бытовых отходов города Барнаула”, И.Р. Еналеев, И.И. Рахимов – “Особенности использования хищных птиц в качестве биологических репеллентов на взлетно-посадочной полосе”, И.Р. Еналеев, А.В. Аринина – “Момент критичесного страха в оборонительном поведении птиц при репеллентном воздействии” va boshqalar. Ilmiy tadqiqot predmeti va muammoni aniqlashtirish uchun bir nechta aeroportlarga o’rnaligan va muvaffaqiyatli qo’llanilayotgan tizimlar taxlil qilindi va quyidagi xulosalar olindi. Jumladan, CHelyabinsk xalqaro aeroportidagi o’rnatilgan tizim. Ko’p asrlar davomida qushlar rassomlarni, shoir va yozuvchilarni, quruvchilar va dizaynerlarni san’at asarlarini yaratishga ilhomlantirgan. Ammo aerodrom xizmati mutaxassislari va aeroportlarda parvozlar xavfsizligini tekshirish bo’yicha mutaxassislar orasida qushlarning parvozi faqat tashvish va xavotirni keltirib chiqaradi. Bu ajablanarli xolat emas, chunki har yili ISAO (Xalqaro fuqaro aviatsiyasi tashkiloti) dunyo bo’ylab aviakompaniyalarga jiddiy zarar yetkazadigan 5400 ga yaqin samolyotlarning qushlar bilan to’qnashuvlarini qayd etgan. "CHelyabinsk Aviatsiya Korxonasi" OAJ aerodrom hududida havo bo’shlig’ini ornitologik himoya qilish tizimini takomillashtirish ustida doimiy ish olib boradi va ko’chib yuruvchi qushlarning kuz-bahor ko’chib o’tishi paytida qushlar yoki ornitologik vaziyatning yomonlashishi alomatlari paydo bo’lganda javob beradi. Ornitologik xavfsizlikni ta’minlash "CHelyabinsk Aviatsiya Korxonasi" OAJ tomonidan qabul qilingan qonun-qoidalarga muvofiq amalga oshiriladigan majburiy faoliyat to’plamiga kiritilgan. Bular: qushlarni vizual kuzatish, hududni ekologik va ornitologik tekshirish; qushlarning kontsentratsiyasiga olib keladigan sharoitlarni yo’q qilish; ekipaj a’zolarini va ularning harakatlari qiyin bo’lgan ornitologik sharoitda ogohlantirish; aerodromdan qushlarni qo’rqitish. Aeroportda turli samarali usullar va zamonaviy texnik vositalar yordamida ornitologik qo’llab-quvvatlash amalga oshiriladi. Ornitologiyaga bevosita javob beradigan bo’lim aerodrom xizmatining bir qismidir va uni professional biolog-ornitologlar boshqaradilar. Ularning fikriga ko’ra, aerodrom hududidagi ornitologik vaziyatni yomonlashtiradigan eng xavfli omillar – bu qishloq xo’jaligi ob’ektlari, xususan, donli ekinlar bor maydonlarning mavjudligi, shuningdek, aeroport yaqinida chiqindixonalarning joylashishi hisoblanadi. Mutaxassislarning fikriga ko’ra, parvozlar xavfsizligi nuqtai nazaridan qushlarning eng xavfli turlari bu zambaklar, kekiklar va qirg’iylardan iborat. Aerodrom xizmati qushlarni parvarish qilishning zamonaviy tizimlari va ornitologik xavfsizlikni ta’minlaydigan turli xil texnik vositalar bilan jihozlangan. So’nggi yillarda aerodrom statsionar bio-akustik qurilmalar bilan jihozlandi. Har birining qamrab olish maydoni 16 ga. Kuchli elektron repellerlar xavfli signal sifatida qabul qiladigan qushlar uchun bezovta qiluvchi tovushlarni chiqaradilar. SHu bilan birga, aerodromda propan qurollari paydo bo’ldi. Parvozlardagi ornitologik xavfsizlikni ta’minlash uchun, texnik vositalardan tashqari, avtotransport xodimlaridan tarkib topgan, katta tajribaga ega bo’lgan mustaqil ornitologik guruh tuzilgan va faol ishlamoqda. Aerodrom va aerodrom hududida qushlarning paydo bo’lishi uchun sharoitlarni yo’q qilish choralari faoliyatning muhim jihatlaridan biridir. Muntazam ravishda aeroportning aylanma yo’lining butun perimetri bo’ylab uyalarni yo’q qilish, butalarni kesish va o’tlarni maydalash ishlari olib boriladi. Xo’jalik organlari bilan birgalikda, qushlarning kontsentratsiyasiga hissa qo’shadigan ruxsat berilmagan predmetlar, oziq-ovqat chiqindilarini aniqlash va yo’q qilish bo’yicha reydlar o’tkaziladi. Bularning barchasiga parvoz xavfsizligi tizimining muhim qismi bo’lgan ornitologik xavfsizlik tizimi deyiladi. (https://cekport.ru/presscenter/news/251457/) Bibliografik ro’yxat (xorijiy adabiyotlar): Walmsley B. Best practice guidelines for novel endophyte grass establishment at airports // 29th Meeting of the International Bird Strike Committee, Cairns (Australia). — 2010. — P. 1—4. V Yemene щenok ne dal prizemlitьsya passajirskomu samoletu. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://proturizm.com/blog/tournews/v-iemene-shenok-ne-dal-prizemlitsjapassazhirskomu-samoletu.html V Rostove-na-Donu sobaka na VPP pomeshala posadke samoleta. — URL: http://www.tvc. ru/news/show/id/42813 Lisa igraet so smertьyu na vzletnoy polose. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://www. ridus.ru/news/37166 Na Irkutskom aerodrome gonyayut sobak, zaytsev i lis. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://baikalpress.ru/sm/2007/43/004001.html Pennell C., Rolston P. The potential of specialty endophyte-infected grasses for the aviation industry // 29th Meeting of the International Bird Strike Committee, Cairns (Australia). — 2010. — P. 1—9. Rыchkova Yu.V. Sobaki ot A do Ya. Moskva, 2005. [Elektronnыy resurs]. — URL: http:// royallib.ru/book/richkova_yuliya/sobaki_ot_a_do_ya.html Samolet s italьyanskimi politikami stolknulsya s zaytsem. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://meta.kz/novosti/oddly/158476-samolet-s-italjanskimi-politikami-stolknulsja-s. html Sobaki na vzletno-posadochnoy polose — podborka statey. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://www.animalsprotectiontribune.ru/nnnn690.htm Sobaki oxranyayut aeroportы ot ptits. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://www.travel. ru/news/2008/12/21/165758.html Civil Aviation Authority (CAA) (2002) CAP 680 Aerodrome Bird Control. Safety Regulation Group, CAA. [Elektronnыy resurs]. — URL: http://www.shepway.gov.uk/webapp/lyddairport/CORE%20DOCS/CD16/CD16.18.pdf 2019-2020 o’quv yilining I semestr sentyabrь oyida magistrlik dissertatsiyasi tadqiqot ob’ekti va mavzusi aniqlandi. So’ngra tadqiqot mavzusi tanlab olindi. Oktyabrь oyida tanlangan mavzu bo’yicha bibliografiya va axborot resurslar, kutubxona fondlari va elektron resurslari bilan tanishib chiqildi. Terminologiya bilan tanishib, qo’llaniladigan terminlar (atamalar) kartotekasini ochish, kartochkalarga ularning mazmunini kiritib borish jarayonida ishtirok etildi. Noyabrь oyida bibliografik ro’yxat shakllantirildi. Ro’yxatga ko’ra jami adabiyotlar ro’yxati 150 ga yaqin adabiyot manbaasini o’z ichiga oladi. Undan, 50 tasi ilmiy jurnallar, 50 dan ziyodi qo’llanma va kitoblar, 50 dan ortiq internet manbalaridir. Tillar bo’yicha 15 dan ziyodi o’zbek tilida, 40 ga yaqin adabiyotlar rus tilida va 10 ta boshqa xorijiy tildagi adabiyotlar o’rin olgan. Tanlangan adabiyotlar chuqur tahlil qilindi va mavzuga yaqinroq bo’lgan adabiyotlar saralandi. Olib borilayotgan izlanishlar natijasida adabiyotlar ro’yxatida o’zgarishlar, yangilanishlar ham kuzatilmoqda. Tanlab olingan mavzuga oid turli yangiliklar, hukumat qarorlari asosida olib borilayotgan islohotlar, qabul qilinayotgan yo’l xaritalari, chet davlatlar tajribalari asosida ma’lumotlar bazasi kengayib bormoqda. Bu borada tadqiqot mavzusiga oidlari saralanib, qiyoslanib, tahlil qilib borilmoqda. SHuningdek, ilmiy raxbar I.Tojiboev bilan birgalikda turli xalqaro va respublika miqyosidagi ilmiy-amaliy konferentsiyalarda ilmiy maqola va tezislar yuborildi. Mavzu yuzasidan dastlabki yig’ilgan materiallar asosida respublika OAK tasarrufidagi ilmiy jurnallar va ilmiy-amaliy konferentsiyalarda maqola hamda tezislar bilan ishtirok etildi. Jumladan: «Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalari soxasida axborot xavfsizligi muammolari» mavzusidagi Respublika ilmiy-texnik konferentsiyasida “Zaщita rechevoy informatsii v opticheskix setyax” mavzusida maqola e’lon qilindi. NamDU ilmiy axborotnomasi jurnalining 2019 yil 11-sonida “Axborot xavfsizligiga bo’ladigan taxdidlar va ularning taxlil” mavzusidagi ilmiy maqola e’lon qilindi. NamDU ilmiy axborotnomasi jurnalining 2020 yil 1-sonida Kompьyuter tizimlari kafedrasi dotsenti B.Abdullaev bilan “Agrar sektorda dronlardan foydalanishni tashkil etishning istiqbollari” mavzusida ilmiy maqola chop etildi. NamDU ilmiy axborotnomasi jurnalining 2020 yil 2-sonida Axborot xavfsizligi kafedrasi dotsenti O.Qo’ldashov bilan “Ustroystva dlya zaщitы akusticheskoy informatsii” nomli maqola e’lon qilindi. NamDU ilmiy axborotnomasi 2020 yil 6-sonida Telekommunikatsiya injiniringi kafedrasi dotsenti O.Raimjonova bilan “Kratkiy obzor eksperimentalьnogo issledovaniya otkrыtoy opticheskoy sistemы dlya kontrolya otkloneniy zdaniy iz jelezobetonnыx izdeliy” nomli maqola e’lon qilindi. 2020 yil 2 sentyabr kuni o’tkazilgan Respublika yosh olimlar kengashi nodavlat notijorat tashkilotining “Yangilanayotgan O’zbekiston yoshlari va innovatsion faoliyat” mavzusidagi ikkinchi respublika tarmoqli ilmiy masofaviy onlayn konferensiyasida “Loyihani boshqarishda tarkibiy modellashtirish va mantiqiy-tarkibiy yondoshuv” mavzusidagi tezis bilan ishtirok etildi. Bundan tashqari O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbarining 2019 yil 29 avgustdagi 19909-xh-son topshirig’i (O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbari huzurida 2019 yil 28 avgust kuni o’tkazilgan 15-sonli majlis bayoni) hamda Filial raxbariyatining topshirig’iga asosan yuqoridagi xujjatlarning ijrosini ta’minlash maqsadida Ishchi guruhi a’zolari tarkibida TATU FF magistri U.Azimjonov Farg’ona viloyati Quvasoy shahar xalq ta’limi tasarrufidagi 1-umumiy o’rta ta’lim maktabiga amaliy yordam berish maqsadida tashrif amalga oshirildi. M1-19 guruh magistri: U.Azimjonov Yüklə 43,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|