7. Hujayra sitoplazmasidagi hujayra shirasi bilan to'lgan bo'shliq
Yüklə 1,29 Mb.
|
|
1719. Moslanishning "mimikriya" turiga xos misolni belgilang. A) ninachiiarning- yashil barglari orasida yashashi B) baqachanoqlarning- daraxt kurtaklariga o'xshashligi
D) zaharli gelekonius kapalagi 1720.Moslanishning "himoya rangi" turiga xos misolni belgilang.
B) baqachanoqlarning daraxt kurtaklariga o'xshashligi C) korall aspidiga Amerika suviloni rangining o'xshashligi D) zaharli gelekonius kapalagi 1721. Organizmlarning muhit sharoitiga moslanishi nima ta'sirida paydo bo'lgan? A) sun'iy tanlash B) yalpi tanlash C) yakka tanlash D) tabiiy tanlash 1722. Organizmlardagi moslanishlar qanday xarakterga ega? A) mutlaq B) doirniy C) nisbiy D) azaliy 1723. O'tloqzorlarda - zaharli ayiqtovon, sernam yerlarda - sudraluvchi ayiqtovon, botqoqliklarda - achishtiradigan ayiqtovon turlari uchrashi qanday mezonga mansub? A) ekologik B) genetik C) morfologik D) Biologik 1724. Tur belgilarining tarqalishi (ajralishi) qanday nomlanadi? A) konvergensiya B) regenerateiya
1725. Populyatsiyalarning geografik alohidalanishi tur egallagan arealning qaysi qismida ko'proq sodir bo'ladi? A) chetki B) o'rta C) markaziy D) faqat markaziy va o'rta 1726. Sirdaryo va Amudaryoda yashovchi soxtakurakburunga yaqin bo'lgan baliq turlari qayerda yashaydi (uchraydi)? A) Shimoliy Amerikaning Missisipi daryosida B) Baykai ko'hda C) Atlantika okeanining Sargass dengizida D) Shimoliy Afrikaning suv havzalarida 1727. G'o'za avlodining turlari qaysi alohidalanish natijasi? A) ekologik B) simpatrik C) geografik D) etologik 1728. Populyatsiya genofondidagi genlarning tasodifiy o'zgarishi, bu — ... A) alohidalanish B) populyatsiya to'lqini C) genlar dreyfi D) divergensiya 1729. Populyatsiya tarkibidagi organizmlarning son jihatidan ortib ketishi yoki kamayib ketishi, bu - A) alohidalanish B) populyatsiya to'lqini C) genlar dreyfi D) divergensiya 1730. Evolutsiya boshlang'ich omillarining tabiiy tanlanishdan farqini aniqlang. A) ma'lum yo'nalishga ega bo'ladi B) faqat populyatsiya doirasida sodir bo'ladi C) ma'lum yo'nalishga ega bo'lmaydi D) moslashgan organizmlar hosil bo'ladi 1731. Gemoglobin oqsilining a zanjirida nechta aminokislota bor? A) 149 B) 151 C) 141 D) 145 1732. Gemoglobin oqsilining /3 zanjirida nechta aminokislota bor? A) 149 B) 151 C) 141 D) 145 1733. Gemoglobinning 2 ta tuzilishi bir-biriga yaqin bo'lgan zanjirlardan tashkil topganligi sababini aniqlang.
B) bitta polipeptid zanjirning konvergensiyasi natijasi C) bitta polipeptid zanjirning divergensiyasi natijasi D) sun'iy tanlash va kombinativ o'zgaruvchanlik natijasi 1734. Odamning gemoglobin oqsili tarkibidagi aminokislotalar izchilligi qaysi hayvonlarnikiga deyarli o'xshash? A) quyon B) echki C) ot D) odamsimon maymunlar 1735. Sistematik jihatdan bir-biriga yaqin turlarda (1) va uzoq turlarda (2) mutatsiyalar soni qanday bo'ladi? a) kam; b) ko'p; c) teng A) l b, 2 a B) l a, 2 b C) 1 c, 2 a D) l b, 2 b 1736. Turli xil sistematik guruhlarning divergensiya muddati nimaga asoslanib aniqlanadi? A) oqsil tarkibidagi aminokislotalar almashinuviga B) oqsil tarkibidagi nukleotidlar almashinuviga C) oqsilning uchlamchi va to'rtlamchi tuzilishiga qarab D) DNK molekulasidagi nukleotidlar almashinuviga 1737.Madaniy g'o'zalar shaxsiy rivojlanishida qaysi yovvoyi g'o'za turlarining barg shaklini takrorlaydi? A) xirzutum, raymondiy B) barbadenze, klotsianum
D) xerbatsium, xirzutum 1738.Biogenetik qonun (1), filembriogenez nazariyasi (2), korrelatsiya qonuni (3) ni kashf etgan olimlarni aniqlang. a) A.Seversev; b) E.Gekkel; c) J.Kyuvye; d) F.Myuller; e) K.Ber A) 1 b, d; 2 a; 3 c B) 1 a, b; 2d; 3 c C) 1 b, d; 2 a; 3 e D) 1 b, d; 2 e; 3 a 1739.No'xat gajaklari, zirk, kaktus tikanlari qaysi organlarga misol bo'ladi? A) analogik B) rudiment C) gomologik D) atavizm 1740.Bosh oyoqli molluskalar ko'zi bilan umurtaqali hayvonlarning ko'zi qaysi organlarga misol bo'ladi? A) analogik B) rudiment C) gomologik D) atavizm 1741. Rudiment organlarai aniqlang. a) paporotniklarning ildizpoyasidagi qobiqlar; b) kitning dumg'aza va oyoq suyaklari; c) toychalar zebrasimon bo'lishi; d) pashshalarning bir juft kichik qanotlari; e) to'riq otlarning orasida xira yo'l chiziqlilaming paydo bo'lishi A) c, e B) a, b, d C) a, b e D) c, d, e 1742. Atavizm hodisasiga misol keltiring. a) paporotniklarning ildizpoyasidagi qobiqlar; b) kitning dumg'aza va oyoq suyaklari; c) toychalar zebrasimon bo'lishi; d) pashshalarning bir juft kichik qanotlari; e) to'riq otning orasida xira yo'l chiziqlilaming paydo bo'lishi A) c,e B) a, b, d C) a, b e D) c, d, e 1743. Ixtiozavrlar qaysi erada yashagan va qaysi sinf vakili hisoblanadi? A) paleozoy; qushlar B) mezozoy; baliqlar C) kaynozoy; qushlar D) mezozoy; sudralib yuruvchilar 1744. Kapachi qushlar, lira qushi, janubiy qora qayinlar qaysi biogeografik viloyatga xos?
1745. Qaysi viloyatlarning hayvonot va o'simlik olami ko'p jihatdan o'xshash? A) Avstraiiya, Paieoarktik B) Neotropik, Hindomalay C) Paleoarktik, Neoarktik D) Habashiston, Avstraiiya 1746. Pashshaning lichinkaiari chirigan go'shtda o'z-o'zidan paydo bo'lmasligini isbotlagan olimni aniqlang. A) L.Paster B) Aristotel C) F.Krik D) F.Redi 1747. Hayot har xil shakllarining o'z-o'zidan paydo bo'lmasligini isbotlagan olimlarni aniqlang. A) L.Paster, F.Krik B) F.Krik, S.Arrenius
D) V.Vernadskiy, A.Oparin 1748.A.Oparin oqsilning kolloid gidrofil kompleksini qanday nomlagan? A) protobiont B) birlamchi hujayra C) koatservat D) protenoidlar 1749. Qaysi evolutsiya yo'nalishida organizmlarda faqat xususiy moslanishlar paydo bo'ladi? A) aromorfoz B) idioadaptatsiya C) umumiy degeneratsiya D) biologik progress 1750. Biologik progressni amalga oshirish usullarini aniqlang. a) organizmlar hayot faoliyati uchun nihoyatda muhim bo'lgan organlar sistemalarining takomillashishi; b) organizmlar hayot faoliyati uchun ikkinchi darajali organlar sistemasi o'zgarishi; c) organizmlar tuzilishining murakkablashmagan holda muhitga moslashishi; d) organizmlar tuzilishining murakkabdan soddaga o'zgarishi. A) a, b B) a, b, c, d C) c, d D) a, b, d 1751. Aristotel tomonidan qaysi tip vakillari "zoofitlar" deb atalgan? A) bo'shliqichlilar B) sodda hayvonlar C) yassi chuvalchanglar D) to'garak chuvalchanglar 1752. Quyidagi fikr qaysi olimga tegishh? "Organlar alohida-alohida paydo bo'lgan. Organlaming muvofiq qo'shilishidan normal organizmlar, nomuvofiq qo'shilishidan anormal organizmlar vujudga kelgan." A) Faies B) Teofrast C) Empedokl D) Aristotel 1753. Evolutsiyaning harakatlantiruvchi kuchlari — yashash uchun kurash (a) va tabiiy tanlanish (b) qaysi olimlar tomonidan CH.Darvingacha e'tirof etilgan? 1) Ahmad ibn Nasr Jayhoniy; 2) Abu Nasr Earobiy; 3) Abu Rayhon Beniniy; 4) Abu Ali ibn Sino; 5) Zahiriddin Muhammad Bobur A) a - 1, 2; b - 2 B) a - 2; b - 5 C) a-2;b-4 D) a - 3; b - 2, 3 1754. Lamark hayvonlarni klassifikatsiyalashda qaysi organlar sistemalarining tuzilishiga asoslangan? 1) ayirish; 2) ovqat hazm qilish; 3) nafas olish; 4) ko'payish; 5) qon aylanish; 6) nerv A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 3, 4, 5 C) 3, 4, 5, 6 D) 2, 3, 5, 6 1755. Yangi dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida chiqarilgan? 1) Gos.arbareum; 2) Gos.barbadenze; 3) Gos.hirzutum; 4) Gos.herbatseum A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 D) 1,4 1756. Eski dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida chiqarilgan? 1) Gos.arbareum; 2) Gos.barbadenze; 3) Gos.hirzutum; 4) Gos.herbatseum A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 D) 1,4 1757. Liven zoti qaysi hayvonlar uchun xos?
1758. Yakobin zoti qaysi hayvonlar uchun xos? A) tovuq B) kaptar C) qo'y D) qoramol 1759. Quyidagi o'simlik turlaridan qaysi biri relikt forma hisoblanadi? A) ajdar daraxti B) sekvoyyadendron C) sfagnum yo'sini D) gingko biloba 1760. Relikt (a) va oraliq (b) formalarni juftlab ko'rsating. 1) urug'li paporotnik; 2) gingko biloba; 3) psilofit; 4) opossum; 5) yirtqich tishli kaltakesak; 6) gatteriya A) a - 1, 2, 3; b - 4, 5, 6 B) a-2,4,6;b-l,3,5 C) 2, 5, 6; b-1,3,4
1761. Ko'lbuqa qaysi sinf vakili hisoblanadi? A) baliqlar B) suvda va quruqlikda yashovchilar C) qushlar D) sutemizuvchilar 1762. Sanchuvchi meva qaysi o'simlik turi uchun xos? A) beda B) qariqiz C) temirtikan D) aylant 1763. Qarmoqli savatcha qaysi o'simlik turi uchun xos? A) beda B) qariqiz C) temirtikan D) aylant 1764. Zaharli ayiqtovon turi qayerda tarqalgan? A) cho'lda B) dala, o'tloqlarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda 1765. Sudraluvchi ayiqtovon turi qayerda tarqalgan? A) cho'lda B) dala, o'tJoqlarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda 1766. Achishtiruvchi ayiqtovon turi qayerda tarqalgan? A) cho'lda B) daia, o'tioqiarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda 1767. Kalamushning ikkita qiyofadosh turining chatisha olmasligi sababi qaysi mezon yordamida aniqlangan? A) Rziologik B) ekologik C) geograRk D) genetik 1768. Ogohlantiruvchi rangga ega bo'lgan hayvonni belgilang. A) nina baiiq B) kuropatlca C) suvarak D) tukli ari 1769. Zoofitlar tushunchasini taklif qilgan olimni aniqlang. A) Empedokl B) Aristotel C) Abu Rayhon Beruniy D) Abu Nasr Farobiy 1770. Abu Nasr Farobiy fikrlarini aniqlang. a) inson organizmi yaxlit sistema; b) inson hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan; c) yer yuzasida doimo o'zgarishlar sodir bo'iadi; d) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi; e) tabiiy va sun'iy tanlashni e'tirof etgan; f) kasalliklar oziqlanish tartibiga bog'liq; j) yer yuzining o'zgarishi o'simlik va hayvonlarning o'zgarishiga olib keladi; k) odamlarning rangi va qiyofasi faqat irsiyatga bog'liq emas.
1771. Abu R-ayhon Beruniy fikrlarini aniqlang. a) inson organizmi yaxlit sistema; b) inson hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan; c) yer yuzasida doimo o'zgarishlar sodir bo'iadi; d) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi; e) tabiiy va sun'iy tanlashni e'tirof etgan; f) kasalliklar oziqlanish tartibiga bog'liq; j) yer yuzining o'zgarishi o'simlik va hayvonlarning o'zgarishiga olib keladi; k) odamlarning rangi va qiyofasi faqat irsiyatga bog'liq emas. A) a, b, e, f B) c, d, j, k C) a, b, c, d D) e,f,j,k 1772. Teofrast fikrini aniqlang. A) qonli hayvonlarning ichki organlari o'zaro o'xshash va bir xil joylashgan B) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi C) o'simliklar rivojlanishning quyi bosqichida, hayvonlar - o'rta bosqichida, odam - eng yuqori bosqichida turadi D) bir o'simlik turi boshqa turga aylanishi mutnkin 1773. Markaziy Osiyo olimlarining qaysi biri tabiiy tanlashni e'tirof etganlar? a) Ahmad Jayhoniy; b) Abu Nasr Farobiy; c) Abu Rayhon Beruniy; d) Zahiriddin Bobur
1774. K.Linneyning ijobiy (1) va salbiy (2) g'oyalarini aniqlang. a) sistematik guruhlarni taklif qilgan; b) sun'iy sistema tuzgan; c) o'simliklarni changdonlari soniga va changi iplarining uzun-qisqaligiga qarab birlashtirgan; d) turlar o'zgarmaydi degan; e) turlar o'zgaradi degan; f) sodda hayvonlar o'z-o'zidan anorganik tabiatdan paydo bo'iadi; j) turlar tabiatda real emas; k) birinchi evolyutsion ta'limotni yaratdi; l) binar nomenklatura taklif qildi; m) o'zgarish soddadan murakkablashish tomonga boradi.
C) 1 b, c, d; 2 a, 1 D) 1 f, j; 2 e, k, m 1775. J.B.Lamarkning ijobiy (1) va salbiy (2) g'oyalarini aniqlang. a) sistematik guruhlarni taklif qilgan; b) sun'iy sistema tuzgan; c) o'simliklarni changdonlari soniga va changi iplarining uzun-qisqaligiga qarab birlashtirgan; d) turlar o'zgarmaydi degan; e) turlar o'zgaradi degan; f) sodda hayvonlar o'z-o'zidan anorganik tabiatdan paydo bo'iadi; j) turlar tabiatda real emas; k) birinchi evolyutsion ta'limotni yaratdi; 1) binar nomenklatura taklif qildi; m) o'zgarish soddadan murakkablashish tomonga boradi. A) 1 a, 1; 2b,c,d B) 1 e, k, m; 2 f, j C) 1 b, c, d; 2 a, 1 D) 1 f, j; 2e,k,m 1776. Har xil turga kiruvchi populyatsiyalar bir-biridan nima bilan farqlanadi? A) faqat biologik alohidalanish turi
C) harakatlanishining bir xilligi D) genlarning bir xil o'zgarishi 1777. Mikroevolutsiya (1) va makroevolutsiyaning (2) farqini aniqlang. a) tur doirasida sodir bo'iadi; b) turdan yuqori sistematik guruhlarda ro'y beradi; c) qisqa muddatda amalga oshadi; d) million yillar davomida amalga oshadi; e) to'g'ridan to'g'ri o'rganish mumkin; f) bevosita kuzatib bo'lmaydi.
B) 1 b, d, f; 2a,c,e C) 1 a, d, f; 2b,c,e D) 1 b, c, e; 2 a, d, f 1778. Nima sababdan makroevolutsiya mikroevolutsiyaning uzviy davomi sanaladi? a) mutatsion o'zgaruvchanlik kuzatiladi; b) kombinativ o'zgaruvchanlik kuzatiladi; c) populyatsiyaning genetik va ekologik jihatdan xilma-xil bo'lishi kuzatiladi; d) genlar dreyfi, populyatsiya to'lqini ham o'z ta'sirini ko'rsatadi; e) alohidalanish o'z ta'sirini ko'rsatadi; f) evolutsiyaning boshlang'ich omillari o'z ta'sirini ko'rsatmaydi; j) populyatsiya bilan bog'liq emas. A) a, b, c, d, e B) a, b, f, j C) a, b, d, e, j D) b, c,d, e, j 1779. Gemoglobin oqsilining a (1) va /? (2) zanjirining farqi (I) va o'xshashligi (II) ni aniqlang. a) 141 aminokislotadan iborat; b) tarkibida 145 aminokislota bo'iadi; c) tarkibida 145 nukleotid bo'iadi; d) tarkibida 141 nukleotid bo'iadi; e) aminokislotalarning izchilligi o'xshash; f) aminokislotalarning izchilligi bilan farq qiladi. A) II a 2 b; II e B) 11 c 2 d; II f C) I la, f2 b, e;IIf D) 11 b 2 d; lie 1780. Odam DNK molekulasining tuzilishi ho'kiz (1), losos balig'i (2) va kalamush (3) DNK tuzilishiga necha foiz o'xshashligi aniqlangan? a) 2; b) 8; c) 66; d) 28; e) 17 A) 1 c, 2 a, 3 d B) 1 b, 2 a, 3 e C) ld,2b,3e D) la, 2 c, 3 b 1781. Yevropa zubri (1), Sibir bug'usi maral (2), Yevropa mufloni (3) qaysi hayvonlarga o'xshashligini aniqlang. a) Shimoliy Amerikadagi bizonga; b) Amerika vapitasiga; c) Amerika tog' qo'yiga.
1782. Qaysi biogeografik viloyatlarda daraxtda yashovchi ilonlar (1), chala maymunlar - tupaylar (2), lemur (3) oq va qora ikki shoxli nosoroglar (4) uchraydi. a) Hindomalay; b) Neotropik; c) Habashiston; d) Neoarktik.
1783. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida adenin sintezladi? A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlarni ta'sir etib B) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib C) D.Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib 1784. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida riboza va dezoksiriboza sintezladi?
B) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib C) D.Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib 1785. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida glitsin, glutamin aminokislotalarini sintezladi? A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta'sir etib B) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib C) D.Oro; vodorod, sianid, ammiak va suvni qizdirib D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib 1786. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida protenoidlarni sintezladi? A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta'sir etib B) S.MiUer; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib C) D.Oro; vodorod, sianid, ammiak va suvni qizdirib
1787. Qaysi erada aerob organizmlar (1), kovakichlilar (2), qalqpndor baliqlar (3) suvda va quriqlikda yashovchilaming dastlabki turlari (4), sutemizuvchilarning xaltali va yoidoshli kenja sinf vakillari (5) paydo bo'lgan? a) arxey; b) paleozoy; c) proterozoy; d) mezozoy; e) kaynozoy.
B) J a, 2 b, 3 c, 4 d, 5 e C) la, 2 c, 3 b, 4 c, 5 e D) lc,2a,3b,4b,5e 1788. Qaysi davrlarda ochiq urug'li o'simliklar paydo bo'lgan (1), hukmronlik qilgan (2) va kamaygan (3)? a) bo'r; b) yura; c) trias; d) toshko'mir; e) perm. A) ld,2c,b3a B) 1 e, 2 c, b 3 a C) la, 2 b 3 c, e D) 1 c, 2 d, 3 a, e 1789. Qaysi era va davrda qaliii yungli karkidonlar, mastodontlar va dengiz sigirlari qirib yuborilgan? A) mezozoy, trias B) mezozoy, yura C) kaynozoy, uchlamchi D) kaynozoy, to'rtlamchi 1790. Zaharsiz Amerika suv iloni tashqi ko'rinishidan zaharli korall aspidiga o'xshaydi. Mazkur holat moslanishning qaysi turiga misol bo'ladi? A) mimikriya B) adaptatsiya C) niqoblanish D) ogohlantiruvchi rang 1791. Parija qanotli baliqlar, arxeopteriks, teropsid -bular ... A) qadimgi sudralib yuruvchilar B) mezozoy erasi hayvonlari C) qadimgi yirtqichlar D) oraliq formalar 1792. Habashiston biogeografik viloyatining sutemizuvchi hayvonlarini belgilang. A) mindanoo, vapita B) qiloyoq, kanna C) kafr buyvoli, maral D) malla revun, shinshilla 1793. O'simlikka tushayotgan quyosh nurining necha foizi suv bug'lanishiga sarf bo'ladi? A) 25 B) 50 C) 10 D) 75 1794. Mutalizm (1), kommensalizm (2) ga mos keladigan misollarni aniqlang. a) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib yashashi; b) baliqlar o'zining tuxumlarini baqachanoqniiig mantiya bo'shlig'iga qo'yishi; c) chumolilarning ichagida xivchinlilaming yashashi; d) lishayniklaming tallomi; e) odam og'iz bo'shlig'ida og'iz amyobasining yashashi.
C) 1 a, e; 2 c, d D) 1 a, b, c; 2 d, e 1795. Topografik omillarni aniqlang. a) balandlik; b) iqlim; c) tirik organizmlar; d) qiyalikning joylashishi; e) vaqt; f) qiyalikning tikligi; j) fotoperiodizm. A) a, b, c B) d, e, f C) a, d, f D) e, f, j 1796. Shimoliy yarimsharda janubga qaragan qiyaliklarda yorug'lik va harorat shimolga qaragan qiyalikiarga nisbatan qanday? A) pastroq B) yuqoriroq C) teng D) judapast 1797. Turning yaxlitligi individlar orasidagi qanday xususiyatga bog'liq? A) sun 'iy urchishga
C) migratsiyaga D) sun'iy urchishga va migratsiyaga 1798. Turning yaxlitligini saqlovchi mexanizmni aniqlang. A) mjgratsiya B) sun'iy urchish C) fotoperiodizm D) alohidalanish 1799. Tasodifiy o'zgarishlar qaysi populyatsiyalarga kuchli ta'sir ko'rsatmaydi? A) kam sonli B) ko’p sonli C) gomozigotali D) panmiksiya kuzatilmaydigan 1800. Populyatsiya dinamikasiga nima katta ta'sir ko'rsatadi? a) bir turga kiruvchi har xil populyatsiyalar orasidagi raqobat shakllari; b) har xil turlarga kiruvchi populyatsiyalar orasidagi raqobat shakllari; c) bir turga kiruvchi har xil populyatsiyalar orasidagi moslanish turi. A) a, b, c B) b, c C) a, c D) a, b 1801. Tabiiy sharoitlarda qaysi populyatsiyalar ko'proq saqlanib qoladi? A) raqobatga chiday olmagan B) kam sonli
D) gomozigotali 1802. Xalqaro "Qizil kitob"ga nechta sutemizuvchilar (1), qushlar (2), sudralib yuruvchilar (3) turi kiritilgan? a) 321; b) 485; c) 141; d) 41; e) 194 A) la, 2 b, 3 c B) 1 a, 2 d, 3 e C) lb, 2 c, 3d D) lc,2d,3e 1803. Xalqaro "Qizil kitob"ga nechta suvda va quruqlikda yashovchilar (1), baliqlar (2) turi kiritilgan? a) 141; b) 41; c) 194 A) la, 2 b B) 1 b, 2 c C) 1 c, 2 b D) la, 2c 1804. Xalqaro "Qizil kitob"ga (a) va O'zbekiston "Qizil kitob"iga (b) nechta sudralib yuruvchilar kiritilgan?
1805. O'zbekiston "Qizil kitob"ining hayvonlarga (1) va o'simliklarga (2) bag'ishlangan ikkinchi jildiga nechta tur kiritilgan? a) 163; b) 301; c) 63; d) 184 A) Id, 2 a B) 1 d, 2 b C) 1 c, 2 d D) la, 2 b 1806. Agroekosistemaning tabiiy ekosistemadan farqini aniqlang. a) turlar soni ko'p; b) turlar soni kam; c) o'z-o'zini idora qila olmaydi; d) turg'unligi mustahkam emas; e) turg'unligi mustahkam; f) energiya manbai quyosh energiyasi va inson tomonidan sarfianadigan energiya. A) a, c, e, f B) b, c, e C) b, c, d, f D) a,c,d,f 1807. Qaysi adaptiv tiplarning ko'krak qafasi tor (1) va keng (2) bo'lishi aniqlangan? a) tog'; b) o'rta iqlim; c) arktik; d) tropik. A) 1 d, 2 a B) 1 b, 2 a C) 1 a, 2 d D) lc,2b 1843. Hayvonlar va o'simliklaming janubdan shimolga tarqalishida nima cheklovchi omil hisoblanadi? A) namlik yetishmasligi
C) issiqlik va bosimning yuqori bo'lishi D) bosim 1844. Keng bargli o'rmonning birinchi yarusini qaysi o'simliklar tashkil qiladi? A) eman, shumtol B) zarang, chetan C) kalina, zarang D) gulxayri, qirqbo'g'in 1845. Dengiz ekosistemalarini nimalar tashkil qiladi? A) limanlar
C) kontinental shel&ar D) ochiq dengizlar 1846. Agrosistemalar tabiiy ekosistemalardan nima bilan farqlanadi? A) turlar sonining kamligi bilan B) o'z-o'zini idora qila ohnasligi bilan C) turg'unligining inustahkain emasligi bilan D) berilganlarning barchasi 1847. Biogeosenozning turg'unligini nima ta'minlaydi? A) moddalarning davriy aylanishi B) tabiiy tanlanish C) produtsentlar D) redutsentlar 1848. Hayvon organizmidagi davriy o'zgarishlarni belgilovchi omilni ko'rsating. A) oziqning kamayishi B) haroratning o'zgarishi
D) hayot faoliyatining susayishi 1849. Biogeosenozlar nimalarni o'z ichiga oladi? A) faqat mikroorganizmlar, o'simliklar, hayvonlar B) anorganik va organik moddalar, avtotrof va geierotrof organlzmlar C) anorganilc moddalar, topograGk omillar, iqlim, mikroorganizmlar va antropogen omillar D) molekula, hujayra, organizm, populyatsiya 1850. Qaysi organizmlar tuproq gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi? A) tuproq bakteriyalari B) azot bakteriyalari C) zamburug'lar D) Hshayniklar 1851. Autekologiya nimani o'rganadi? A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi 1852. Sinekologiya nimani o'rganadi? A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi 1853. Evolyutsion ekologiya nimani o'rganadi? A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi 1854. Tarixiy ekologiya nimani o'rganadi? A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini D) inson faoliyati natyasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi 1855. Alp o'simliklarida suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud? A) bargining tikanga aylanishi B) qalin mum qavatining hosil bo'tishi C) qalin tuklar bilan qoplanishi
1856. Sigirquyruqda suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud? A) bargining tikanga aylanishi B) qalin mum qavatining hosil bo'Ushi C) qalin tuklar bilan qoplanishi D) barglarining so'lganligi 1857. Tuyada suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud? A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi
C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash 1858. Hasharotlarda suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud? A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi B) ter ajratishning kamayishi C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash 1859. Termitlarda suv so'rilishini kuchaytiruvchi qanday moslanish bor? A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopihshi B) ter ajratishning kamayishi
D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash 1860. Sahro baqasida suv tanqishgiga qanday moslanish bor? A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi B) ter ajratishning kamayishi C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash 1861. Paporotnik, plaun, mox va lishayniklarda suvni yo'qotishga qanday fiziologik chidamlilik bor? A) urug', spora, tugunak, piyozcha sifatida noqulay sharoitni o'tkazish
C) tana massasi ancha kamayganda ham suv mavjudhgida tez tiklanishi D) yozgi tinim davriga o'tishi 1862. Tuproqshunoslik faniga qaysi olim asos solgan? A) V.Vernadskiy B) N.Zyuss
1863. V.Dokuchayevning fikricha, tuproq hosil qiluvchi omillar nechta? A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 1864. Gumus nima? A) tuproqdagi organik moddalar yig'indisi B) tuproqdagi mineral moddalar yig'indisi C) organik moddalar parchalanishining oxirgi mahsuloti D) tuproq biotik tarkibining jamlanmasi 1865. Tik qiyaliklarda asosan qanday o'simliklar o'sadi? A) gigrofit B) gidrofit C) mezofit D) kserofit 1866. Gormonlar sekretsiyasi va hujayra bo'linish tezligining o'zgarishi bioritmlarning qaysi turiga kiradi?
1867. Konkurensiya, parazitizm va yirtqichlik hodisalari organizmlar o'zaro munosabatlarining qaysi turiga kiradi? A) simbioz B) antibioz C) neytralizm D) mutualizm 1868. O'simliklarda ovqat resurslari uchun raqobat mavjudligi qaysi olim tomonidan o'rganilgan? A) K.Timiryazev B) D.Pryanishnikov C) G.Gauze D) N.Vavilov 1869. Zamburug' va bakteriyalar bilan zararlangan o'simliklar ularga qarshi qanday modda ishlab chiqaradilar? A) fikotsian B) fitoaleksin C) penitsiilin D) siankolamin 1870. Mutualizmga misol keltiring. A) baliq tuxumlarini yumshoq tanlilarning mantiya bo'shlig'iga qo'yishi B) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi C) mikoriza D) hayvonlarning qisbki uyquga ketishi 1871. Sinoykiyaga misol keltiring.
B) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi C) mikoriza D) hayvonlarning qishki uyquga ketishi 1872. Kommensalizmga misol keltiring. A) baliq tuxumlarini yumshoq tanlilarning mantiya bo'shlig'iga qo'yishi B) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi C) mikoriza D) hayvonlarning qishki uyquga ketishi 1873. TMXI ning ko'rsatmasiga binoan "Qizil kitob"ga kiritilgan turlar nechta kategoriyaga bo'linadi? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 1874. O'zbekiston hududida baliqlarning necha turi mavjud? A) 79 B) 37 C) 410 D) 99 1875. O'zbekiston hududida sudralib yuruvchilarning necha turi mavjud? A) 79 B) 37 C) 410 D) 99 1876. O'zbekiston hududida qushlarning necha turi mavjud? A) 79 B) 37 C) 410 D) 99 1877. O'zbekiston hududida sutemizuvchilarning necha turi mavjud? A) 79 B) 37 C) 410 D) 99 1878. Qaysi kimyoviy element hayvon hujayralarida biologik katalizatorlar tarkibida biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradi? A) Ca B) Mg C) Fe D) P 1879. Mikroskopning ko'rish kuchi qanday aniqlanadi? A) ikki nuqtani farq qilish uchun zarur bo'lgan maksimum masofa bilan
C) obyektiv va okulyardagi sonlarning ko'paytmasi bilan D) obyektiv va okulyardagi sonlarning yig'indisi bilan 1880. Mikroskop ko'rish kuchining chegarasi nimaga teng? A) yorug'lik to'lqin uzunligining yarmiga B) yorug'lik to'lqin uzunligining 1/3 qismiga C) obyektiv bilan preparat orasidagi masofaga D) obyektiv va okulyardagi sonlarning ayirmasiga 1881. Qanday organizmlarda DNK sitoplazmada joylashgan bo'lib membrana bilan o'ralmagan?
1882. Faqat prokariot hujayrada uchraydigan organoid qanday nomlanadi? A) plazmida B) mezosoma C) hivchin D) valcuol 1883. Qaysi organizmlarning DNKlari oqsillar bilan birga komplekslar hosil qilmaydi? A) achitqi B) vertitsill C) bakteriya D) zamburug' 1884. Nerv hujayralarida hosil bo'ladigan qo'zg'alishlarning o'tishi qaysi kimyoviy elementlarga bog'liq? A) Na, K, CI B) Na, K, Ca C) Fe, Mg, K D) Na,K, Fe 1885. Qaysi element jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi? A) Ca B) Zn C) Fe D) Na 1886. Qon hosil bo'lishida muhim ahamiyatga ega bo'lgan elementni belgilang. A) Fe B) Zn C) Mg D) Na 1887. Ca va P tuzlarining asosiy qismi qaysi to'qimani hosil qilishda ishtirok etadi? A) muskul B) nerv C) suyak D) epiteHy 1888. Organik birikmalar tirik organizmlar hujayrasining necha foizini tashkil qiladi? A) 20-30 B) 50-80 C) 10-15 D) 40-45 1889. Kichik molekulali oddiy organik birikmalar nima deb ataladi? A) aminokislota B) monomer C) makromolekula D) ferment 1890. Biopolimerlar qatoriga xos bo'lmagan moddalar keltirilgan javobni toping. A) kletchatka, oqsil, DNK B) Icraxmal, kletchatka, oqsil C) DNK, RNK, oqsil
1891. Organizmdagi eng muhim biopolimerlar qaysilar? A) oqsil, nuklein kislotalar B) yog', oqsil C) ko/ermentlar, nuklein kislotalar D) yog', nuklein kislotalar 1892. Hujayrani energiya bilan ta'minlovchi biomolekulalarni aniqlang. A) gormon, lipid B) lipid, uglevod C) lipid, DNK D) ferment, uglevod 1893. Oqsil uchun xos bo'lgan vazifalarni aniqlang. A) qurilish, tashish B) kataktik, energiya C) zahira, himoya D) berilganlarning barchasi 1894. Yumaloq shaklga ega bo'lgan oqsilni belgilang. A) gemoglobin B) hayvon junidagi oqsil C) odam sochidagi oqsil D) ipak qurti ipagidagi oqsil 1895. Tolasimon oqsil keltirilmagan javobni toping. A) odam sochidagi oqsil B) hayvon sochidagi oqsil C) ipak qurti ipagidagi oqsil D) gemoglobin 1896. Organizmlarning qarishi nimaga bog'liq? A) suvning kamayishiga
C) tuzlarning ko'payishiga D) yog'laming ko'payishiga 1897. Qaysi murakkab oqsil yadro hamda sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi? A) lipoprotein B) nukleoprotein C) xromoprotein D) glikoprotein 1898. Qaysi oqsil xromoprotein guruhiga kiradi? A) albumin B) globulin C) gemoglobin D) fibrin 1899. Eng muhim monosaxaridlarni belgilang. A) riboza, saxaroza B) glukoza, fruktoza C) glukoza, saxaroza D) glukoza, maltoza 1900. Disaxaridlar guruhiga raos kelmaydigan moddani toping. A) laktoza B) saxaroza C) fruktoza D) maltoza 1901. Xitin qanday modda hisoblanadi? A) oqsil B) yog’ C) polisaxarid D) disaxarid 1902. Umurtqali hayvonlarda qaysi modda issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi?
1903. 1 gr yog'ning to'liq parchalanishi natijasida qancha (kj) energiya ajralib chiqadi? A) 17,6 B) 38,9 C) 9,3 D) 39,8 1904. Tuya o'rkachiga to'plangan yog' nimaning manbai hisoblanadi? A) energiya B) ozuqa C) suv D) ozuqa va energiya 1905. Asalari uyalari qanday moddadan iborat? A) selluloza B) xitin C) mum D) yog1 1906. Lipoproteinlar hujayrada qanday vazifani bajaradilar? A) qurilisb va himoya B) transport C) himoya D) qurilish va transport 1907. Tiroksin gormonining tarkibida uchraydigan aminokislotani belgilang. A) treonin B) tirozin C) triptofan D) glutamin 1908. Oqsil molekulalarining o'lchami qanday (nm)? A) 15-20 B) 20-25 C) 5-10 D) 1-3 1909. Assimilatsiya, bu — ...
B) energiya almashinuvi C) oddiy moddalarning parchalanishi D) oqsilning parchalanishi 1910. i-RNK nukleotidlarning ketma-ketligi qaysi modda molekulasidagi nukleotidlar ketma-ketligiga mos? A) r-RNK B) DNK C) ATF D) barchasiga 1911. O'simlik yoki mikroorganizmlarning hujayralarida kechadigan anaerob nafas olish jarayoni nima deb ataladi? A) fotosintez B) gidroliz C) achish D) chirish 1912. Barcha tirik organizmlar energiya olish turiga qarab qanday guruhlarga bo'linadi? A) fototrof, xemotrof B) avtotrof, geterotrof C) avtotrof, saproht, parazit D) fototrof, geterotrof 1913. Qanday organizmlar energiya manbaidan foydalanish turiga qarab fototrof va xemotroflarga bo'linadi?
1914. Ma'lum fermentning ta'siri uchun zarur bo'lgan omilni belgilang. A) koferment B) xoloferment C) apoferment D) oqsil 1915. Mitoxondriya tarkibidagi qanday moddaning mavjudligi ularni bo'linish yo'li bilan tezda ko'payishiga imkon yaratadi? A) DNK B) DNK,RNK C) oqsii D) DNK, oqsil 1916. Transpiratsiya nima? A) o'simliklardan suv bug'lanishi B) moddalarning membrana orqali o'tishi C) oqsil haqidagi axborotning DNKdan i-RNKga ko'chirilishi D) hayvonlaming migratsiyasi Yüklə 1,29 Mb. Dostları ilə paylaş:
|