7-laboratoriya mashg’uloti. Tibbiy tashxislovchi ekspert tizimning dasturiy ta’minoti

7-laboratoriya mashg’uloti. Tibbiy tashxislovchi ekspert tizimning

dasturiy ta’minoti

Tibbiy ekspert tizim(TET)lari. TETlar nima va ularning sog'liqni saqlashdagi o'rni qanday? Ular qanday vazifalarni hal qilishadi va kompyuter bir kun kelib shifokorning o'rnini to'liq almashtiradimi? Keling, TETlar qanday ishlashini va u qanday foydali bo'lishi mumkinligini aniqlaylik.
TET turli kasalliklarga chalingan bemorlarni kuzatish va davolashning tibbiy tajribasiga asoslanadi. Kasallikning og'irligi va tibbiy aralashuv darajasi har bir holatda har xil bo'lganligi sababli, bunday tizimlarni tibbiyotda qo'llash doirasi juda keng.
Tibbiy bilimlar deganda shifokor uchun potentsial zarur bo'lgan ma'lumotlar tushuniladi, xususan, bu bemorning sog'lig'i holati, ma'lum bir tibbiyot sohasi, vaziyat, muammolar, ularni hal qilish qoidalari, shuningdek, shifokor uchun zarur bo'lgan muayyan sharoitlar to'g'risidagi qoidalarni tanlashni aniqlashi uchun ma'lumotlar bo'lishi mumkin. Tibbiy bilimlar tibbiy ma'lumotlardan ko'proq murakkabligi, mavhumligi, to'liqligi va tibbiyotning ma'lum bir predmetini tavsiflashning ko'p qirraliligi bilan farq qiladi. Eslatib o'tamiz, informatika nuqtai nazaridan tibbiyot o'ziga xos fan emas, shuning uchun tibbiyotda bilim bazalarini yaratish juda mashaqqatli jarayondir, haqiqiy hayotda har qanday vaziyatlar va "tashhis qoidalari" soni ba'zan tizimga kiritilgan bilimlar doirasidan tashqarida bo'lib chiqadi.
TET tibbiy xodimlarga muammoli vaziyatlarni hal qilish va bemorlarni davolash bo'yicha qarorlar qabul qilishda tezkor va tizimli yordam ko'rsatish uchun mo'ljallangan. TET tibbiyot muassasasida qabul qilingan qonunlar, qoidalar, milliy tavsiyalar va qoidalar asosida quriladi. Bunday tizimlarning funksionalligi quyidagi eng muhim kompleks komponentlardan iborat: ekspert ma'lumotlarini yig'ish va saqlash moduli va zarur ekspert qarorlarini ishlab chiqarish moduli.
TET quyidagi xususiyatlarga ega:
• turli fan sohalarida ishlash qobiliyati;
• turli darajadagi taxminlar bilan tuzilgan dastlabki ma'lumotlar mavjud bo'lganda yechim va javoblarni taqdim etish qobiliyati;
• taklif qilingan asoslar va xulosalar zanjirini tushuntirish;
• chegaralangan xulosalarni shakllantirish mexanizmining mavjudligi;
• individual holatlar bo'yicha nafaqat tashxis, tavsiyalar yoki maslahatlar, balki o'rganilayotgan ob'ekt bilan nima sodir bo'lganligi haqida taxminlarni shakllantirish qobiliyatini yaratish;
• tizim funksionalligini bosqichma-bosqich kengaytirish va modernizatsiya qilish imkoniyati.
Avtomatlashtirilgan TET tibbiy xizmatlarni tashkil etish va amalga oshirishda yuzaga keladigan xatolar sonini va boshqa xavflarni kamaytiradi. Ta'riflangan dasturiy ta'minot tizimlarini amalga oshirish boshqaruv jamoasi va sohadagi tibbiyot xodimlari tomonidan qaror qabul qilish jarayonini osonlashtirishga yordam beradi. Tizim, shuningdek, nostandart vaziyatlarda qaror qabul qilish imkonini beradi, buning uchun hozirda mavjud bo'lgan eng muhim ma'lumotlarni taqdim etadi: ekspert tavsiyalari, klinik sinovlar natijalari, kazuistik vaziyatlarni hal qilishda shifokorlarning tajribasi, qonun hujjatlaridan ko'chirmalar va boshqalar.