7. Mavzu. O’zbekiston Respublikasidagi ijtimoiy o’zgarishlar. Reja

Nodavlat notijorat tashkilotlarining ijtimoiy himoya va manzilli ijtimoiy yordamni amalga oshirishdagi ishtiroki.

1	Assotsiatsiya	70 ta	5	Markazlar	53 ta	9	Qo’mitalar	5 ta
2	Jamiyatlar	71 ta	6	Partiyalar	4 ta	10	Harakatlar	2 ta
3	Jamg’armalar	69 ta	7	Uyushmalar	22 ta	11	Klublar	7 ta
4	Kasaba uyushmalari	15 ta	8	Federatsiyalar	79 ta	12	Boshqa tashkilotlar	62 ta
						Jami		462 ta

Nodavlat notijorat tashkilotlarni tashkil etishdan maqsad – jismoniy va yuridik shaxslarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini, boshqa demokratik qadriyatlarni himoya qilish, ijtimoiy, madaniy va ma’rifiy maqsadlarga erishish, ma’naviy va boshqa nomoddiy ehtiyojlarni qondirish, xayriya faoliyatini amalga oshirish hamda boshqa ijtimoiy foydali natijalarga erishishdir. Nodavlat notijorat tashkilotlarni tashkil etishdan maqsad – jismoniy va yuridik shaxslarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini, boshqa demokratik qadriyatlarni himoya qilish, ijtimoiy, madaniy va ma’rifiy maqsadlarga erishish, ma’naviy va boshqa nomoddiy ehtiyojlarni qondirish, xayriya faoliyatini amalga oshirish hamda boshqa ijtimoiy foydali natijalarga erishishdir.

Bugungi kunda mamlakatimizda yildan yilga nodavlat notijorat tashkilotlarining samarali faoliyat ko’rsatishlari uchun qulay shart-sharoitlar yaratilmoqda. Natijada ularning soni yildan yilga o’sish bilan birga va faoliyat ko’rsatish sohalari kengayib bormoqda, masalan 1991 yilda respublikada 100 ga yaqin NNTlar mavjud bo’lgan bo’lsa, hozirga kelib ularning soni 9 478 tani tashkil etadi (2017 yil 1 iyul holatiga 8 801 ta). Ushbu tashkilotlarning 6 561 tasi jamoat birlashmasi, 434 tasi muassasa, 488 tasi jamoat fondi va 1 995 tasi boshqa tashkiliy-huquqiy shaklda (shundan 1423 tasi suvdan foydalanish uyushmalari) tashkil etilgan. Shuningdek, adliya organlarida 16 ta diniy konfessiyaga mansub jami 2 256 ta diniy tashkilotlar va 235 ta doimiy faoliyat ko’rsatuvchi hakamlik sudlari hisobi ro’yxatdan o’tkazilgan bo’lib, ular tarkibida 715 ta sudya faoliyat ko’rsatmoqda. Nodavlat notijorat tashkilotlari ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-ma’rifiy sohanining turli yo’nalishlarida, xususan, tadbirkorlik rivojlantirish sohasida – 2 000 dan ortiq, ekologiyani asrash sohasida – 100 dan ortiq, sportni rivojlantirish sohasida – 1200 dan ortiq, imkoniyati cheklangan shaxslarni ijtimoiy qo’llab-quvvatlash sohasida – 600 dan ortiq, yoshlarni qo’llab-quvvatlash sohasida – 600 dan ortiq, ayollarni ijtimoiy-iqtisodiy himoya qilishda – 300 dan ortiq, faxriylarni qo’llab-quvvatlash sohasida – 400 dan ortiq, milliy madaniy aloqalarni va millatlaro do’stlikni rivojlantirish sohasida – 200 dan ortiq, xodimlarning huquqlarini himoya qilish sohasida – 570 dan ortiq, ta’lim, fan va ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish sohasida – 240 dan ortiq, sog’liqni saqlash sohasida – 220 dan ortiq, OAV va jurnalistikani rivojlantirish sohasida – 30 ga yaqin, madaniyat, tarix va ma’rifat sohasida – ortiq NNT va uning hududiy bo’limlari mavjud.
2018 yil 1 fevral holatiga NNTlarda jami 55 000 dan ortiq xodimlar, shundan 21 000 dan ortig’i jamoatchilik asosida ishlagan.