8-ma’ruza mashg`uloti Mavzu: Termodinamika qonunlari. Reja: Erkinlik darajasi bo’yicha energiya taqsimoti
Diqqat! Ballondagi temperatura keskin ko’tarilib ketmasligi uchun unga asta sekinlik bilan havo damlash kerak
Yüklə 0,64 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- O’lchash natijalarini hisoblashga doir ko’rsatmalar
- O’z-o’zini tekshirish uchun savol va topshiriqlar
|
Diqqat! Ballondagi temperatura keskin ko’tarilib ketmasligi uchun unga asta sekinlik bilan havo damlash kerak. Bundan tashqari ustundagi suyuqlikning quyi darajasi qizil ehtiyot chizig’iga yetib bormasligi kerak. Aks holda avtomatik ravishda jarayon to’xtatiladi.
O’lchash natijalarini hisoblashga doir ko’rsatmalar Olingan natijalar asosida = a t + b to’g’ri chiziq yasalib uning parametrlari a va b hisoblanadi. Shu parametrlar yordamida ln p" va р" hisoblanadi (3-rasmga qarang). р" ning р' ga nisbatini aniqlang (Olingan natijalar asosida qanday qilib p' ni hisoblash mumkin? ) ni (18) formula yordamida hisoblang. р' ni topishdagi nisbiy hatolikni quyidagi formula bilan aniqlang: (21) Shu formulani keltirib chiqaring! Koeffitsiyentlarning nisbiy hatoligini baholash yo’li bilan (ln р") ni aniqlang. So’ngra р"ni quyidagi р"= р" (ln р"). formula yordamida hisoblang. ni hisoblashdagi nisbiy va absolyut hatoliklarni aniqlang: , (22) 8. р', р" va uchun qabul qilishi mumkin bo’lgan oraliqlarni yozing . 9. ning nazariy qiymati (12) shu oraliqqa to’g’ri kelish kelmasligini aniqlang. O’z-o’zini tekshirish uchun savol va topshiriqlar SI birliklar sistemasida hajm, temperatura va molyar issiqlik sig’imlari qanday birliklarda o’lchanadi? Ср va Сv molyar issiqlik sig’imlariga ta’rif bering. Qanday jarayon adiabatik jarayon deyiladi? Boyl-Mariott qonunini ta’riflang. Bu qonun qaysi jarayon uchun qo’llaniladi? PV koordinata o’qlarida bir nuqtadan boshlanuvchi izoxorik sovutish, izobarik qizdirish, izotermik va adiabatik kengayish jarayonlari grafigini tasvirlang. Biror termodinamik jarayon natijasida bajarilgan ish va sistema ichki energiyasining o’ta kichik o’zgarishini qanday hisoblash mumkin? Molyar issiqlik sig’imlari Ср va Сv, molekulalarning erkinlik darajasi i bilan qanday bog’langan? ning nazariy qiymati qanday? Puasson tenglamaga ta’rif bering? Biror miqdordagi gazning hajmi 2 marta adiabatik kengayganda uning bosimi qanday o’zgaradi? Adiabatik jarayon tenglamasini isbotlashda qaysi fizik qonunlardan foydalanildi? (18) formulani keltirib chiqarishda qaysi lemmalardan foydalanildi va ular qayn darajada o’z isbotini topdi? nisbat nechaga teng ? Labaratoriya qurilmasi qanday elementlardan tashkil topgan? Ideal gazning ichki energiyasiga tushuncha bering . Bu energiya 1 а adiabatik jarayonda qanday o’zgarishlarga uchraydi? Bu tajribadagi qaysi grafik р" –ikkinchi ortiqcha bosimga tegishli va nima uchun? Agar 1-klapanni 10 sekund davomida ochiq qoldirsak ushbu qurilmada gaz bilan bog’liq qanday jarayonlar yuz beradi ? Bu labaratoriya ishida biror miqdordagi gazda sodir bo’lgan jarayonlarni PV (Bosim-Hajm) grafigida tasvirlang. “Adiabatik kengayish” jarayonidagi issiqlik almashinuvi 1 а (2-rasmga qarang) grafikga va yakuniy natijaga qanday ta’sir ko’rsatadi? Issiqlik muvozanati holatida T temperatura uchun molekulaning bitta erkinlik darajasiga qanday miqdordagi kinetik energiya to’g’ri keladi? Bir mol gaz uchun Ср –Сv = R ekanini isbotlang Quruq havo qanday komponentlardan tashkil topgan? Yüklə 0,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|