A. B. Radjiyev Abdulla Avloniy nomidagi Xalq ta’limi tizimi rahbar va mutaxassis

11-
dars
. CMS (CONTENT MANAGEMENT SYSTEMS —
KONTENTNI BOSHQARUV TIZIMLARI) HAQIDA
11
-dars. 
CMS (CONTENT MANAGEMENT SYSTEMS — 
KONTENTNING BOSHQARUV TIZIMLARI) HAQIDA
So‘nggi yillarda internet omma hayotiga shunchalik jadal ta’sir 
ko‘rsatmoqdaki, bu bilan u nafaqat inson hayotining muhim 
qismiga aylanmoqda, balki biznes loyihalarning rivojlanishida 
hal qiluvchi omil vazifasini ham o‘tamoqda. Internet tarmog‘i 
kompaniyalarga o‘z biznesini yuritish va rivojlantirishda katta 
yordam berish bilan bu jarayonlarda asosiy rol o‘ynamoqda, 
shuningdek, u barcha uchun tengi yo‘q aloqa vositasi hamdir. 
Internet virtual axborot makoni bo‘lib, bu makon millionlab web-
saytlardan iborat. 
Siz ham o‘z saytingizni yaratib, ushbu makonning bir qismiga 
aylanishingiz mumkin. Buning uchun professional yoki tajribali 
dasturchi bo‘lishingiz yoki g‘oyangizni amalga oshirish uchun 
dizayner, dasturchi mutaxassislar jamoasini yollashingiz shart 
emas, balki oddiygina CMSdan foydalanish ko‘nikmalariga ega 
bo‘lsangiz kifoya.
BUNI BILASIZMI?
CMS deganda nimani tushunasiz?
Sizningcha, CMS nima uchun kerak? 
CMS qanday imkoniyatlarga ega?
CMS platformalarini tanlashda nimalarga e’tibor berish lozim?
TAYANCH 
TUSHUNCHALAR
Xaker
— maxfiy 
axborotlarni ruxsatsiz 
olish va ularni virus bilan 
zararlash maqsadida 
yopiq axborot tizimlari, 
ma’lumotlar banki 
kabi tarmoqlar himoya 
tizimini buzib kiradigan 
kompyuter dasturchisi.
Template (shablon) 
— 
mazmuni (matn, rasm, 
multimedia va b.) 
sayt tizimi mexanizmi 
tomonidan to‘ldiriladigan, 
o‘ziga xos dizayn va 
tuzilmaga ega HTML 
teglar to‘plamidan iborat 
sahifa.
CMS (content management system 
—
kontentni boshqaruv tizimi)
— tayyor shablonli 
tuzilmalar, ma’lumotlarni kiritish va dizayn ishlariga mo‘ljallangan funksiyalar to‘plamidan 
iborat platforma. Shuningdek, CMS matnli va multimediali sahifalardan iborat saytlarni qulay 
va oson yaratish hamda o‘zgartirish (qo‘shish, tahrirlash va o‘chirish) imkonini beradigan 
boshqaruv tizimidir. 
CMS saytda yangi sahifalar yaratish, mahsulotlar katalogini o‘zgartirish, buyurtma berish 
kabi jarayonlarni amalga oshirish imkoniyatlarini ham beradi. 
DIQQAT

---

38