A k ġ f k a m a L
Yüklə 10,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Övladlarıma üç Ģeyi əmanət qoyuram: dilimiz,
qeyrətimiz, vətənimiz! ġ a h Ġ s m a y ı l X ə t a i Təəssüf ki, müxtəlif tarixi dövrlərdə parçalanmış Azərbaycan adlanan-doğma torpağımızın bir hissəsi də 20-ci əsrin sonlarında erməni və rus işğalçıları tərəfindən işğal edildi. Itirilmiş ərazilərlə bərabər işğalçılara qarşı 1988-1994-cü illərdə apardığımız azadlıq mübarizəsində və Qarabağ müharibəsində xalqımız iyirmi mindən çox şəhid vermişdi. Bu müharibədə on minlərlə döyüşçümüz yaralanmış, əlil və şikəst olmuş, minlərlə mülki əhali və hərbçi əsir düşmüşdür. Qarabağ müharibəsində Azərbaycanın ən rəşadətli oğulları böyük ruh yüksəkliyi ilə döyüşmüş, yeri gəldikcə ermənilərə öz həddini göstərmiş, hətta Vətən uğrunda öz canlarını qurban verməkdən çəkinməmişlər. Qarabağ müharibəsi haqqında çox yazılıb və bundan sonra da yazılacaq. Bu müharibənin başlanması, müharibənin aparılması, uğurlar və ya uğursuzluqlar zaman-zaman insanları düşündürməyə vadar edəcək. 1993-cü ilin fevralınadək ermənilər Qarabağ müharibəsində yenə də uduzmuşdular. 1992-ci il döyüşləri-Ağdərə və digər bölgələrin azad edilməsi- buna misal ola bilər. Lakin rusların birbaşa hərbi yardımı ilə - “Qarabağ” ümidləri demək olar ki puç olmuş ermənilər - yenidən dirçəlməyə başladılar. Həmin ildən ruslar bizim ölkə ilə demək olar ki, bütün əlaqələri kəsdilər. Onlar hətta bizə ərzaq və digər malların Rusiyanın ərazisindən keçirilməsini də qadağan etmişdilər. Bundan başqa Xankəndində və Ermənistanda yerləşdirilmiş rus ordusu bölmələrinin birbaşa müdaxiləsi ilə Şuşa, Laçın, Kəlbəcər və digər bölgələr işğal olundu, Xocalı soyqırımı törədildi. Müharibənin gedişində ermənilərin dönüş yaratmasına, Azərbaycandakı daxili çəkişmələr də yardım göstərdi. Elə bu çəkişmələri də ruslar təşkil etmişdilər. Torpaqlarımızın əsas işğal səbəblərini, məhz ruslarla ermənilərin işğalçılıq planlarında axtarmaq lazımdır. Məğlubiyyətimizin səbəblərini biz-“piyadaların” güclü və ya gücsüzlüyündə deyil, şahmat taxtasında daha böyük “fiqurların” at oynatmasında axtarmaq lazımdır. Döyüşlər zamanı düşmənə borclu qalmamışıq. Bunu ermənilərin özləri də yaxşı bilirlər. Məlumdur ki, bu müharibədə ermənilər, heç də bizdən az itki verməmişlər. Azərbaycan Ordusunun ermənilərə qarşı 6 apardığı Qarabağ müharibəsində şanlı səhifələr çoxdur. Bu şanlı səhifələr Azərbaycan tarixi salnaməsinə Laçında, Ağdamda, Qubadlıda, Fizulidə, Cəbrayılda, Zəngilanda, Goranboyda, Şuşada, Ağdərədə, Kəlbəcərdə, Murovdağda rəşadətli oğulların qanları ilə yazılmışdı. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, 1992-ci ilin yayında Dağlıq Qarabağ adlanan ərazinin yarısı-Ağdərə bölgəsi, Əsgəranın və Xocavəndin bir çox Cəsurlara tale də kömək edir__T. P u b l i kəndləri düşməndən azad edilmiş, ermənilər Xankəndi ətrafına qədər sıxışdırmışdı. Müharibə meydanlarında ermənilərə divan tutan da, onları həm canlı qüvvə, həm də döyüş texnikası itkilərinə məruz qoyan da, Azərbaycanın qalan ərazilərinin-80 faiz ərazisinin- işğal olunmasının qarşısını alan da, məhz həmin Azərbaycan ordusu idi. Bu barədə yüzlərlə- minlərlə döyüş faktları və hadisələr var. Bu müharibədə bir çox qəhrəman oğullarımız həlak olsa da, həmin döyüşlərin canlı şahidləri-müharibə veteranları da çoxdur və hələ yaşayırlar. Bəzən 1991-1994-cü illərdəki Azərbaycan ordusu nizamsız, zəif təchiz olunmuş, peşəkar hərbçilərin çatışmadığı bir ordu kimi xatırlanır. Təbii ki, 71 ildən sonra yenicə müstəqillik əldə etmiş Azərbaycanın yeni yaradılan ordusunda da çatışmamazlıqlar var idi. Peşəkar zabitlər çatışmır, ordu silah və sursatla tam təchiz edilmir, bəzən əsgərlər hazırlıqsız döyüşə cəlb edilirdi. Lakin bütün bunların əvəzində əlinə silah alıb düşmən üzərinə gedən hər bir kəsdə yüksək döyüş əhval-ruhiyyəsi var idi. Beləliklə, Azərbaycanın igid oğulları bu çətinliklərə sinə gərərək ordu yaradır və eyni zamanda erməni və rus işğalçılarına qarşı müharibə aparırdı. Nizami ordu tam hazır olmasa da, döyüşən igidlər var idi. Az bir vaxtda heçdən ordu yaratmaq, bu ordunu döyüş texnikası ilə, silah- sursatla, geyimlə və ərzaqla təchiz etmək, həm onlara hərbi təlim keçmək, həm də eyni zamanda erməni və ruslarla müharibə aparmaq-bu, əlbəttə, çox çətin idi. Bütün bu çətinlik və çatışmamazlıqlara baxmayaraq Azərbaycanın vətənpərvər oğulları, babalardan bizə miras qalmış iqidlik, qeyrət, namus və şərəfi yaddaşlarında yaşadaraq, 71 ildən sonra milli ordu yaratmağa nail ola bildilər. Azərbaycan ordusunun ilk bölmələrindən biri kimi 1991-ci ilin oktyabrında Kəlbəcərdə yaradılan Kəlbəcər Ərazi Müdafiə Batalyonu - “Kəlbəcər Batalyonu”- erməni işğalçılarına qarşı amansız döyüşlər aparmış, Kəlbəcəri 1993-cü ilin aprelinədək mərdliklə müdafiə etmiş, bununla bərabər Laçın, Ağdərə, Fizuli, Ağdam, Tərtər, Goranboy, Murovdağ bölgələrinin düşməndən azad edilməsi əməliyyatlarında da fəal iştirak etmişdur. Bu batalyon Qarabağ müharibəsinin sonunadək ön cəbhədə olmuşdur. 1991-ci il oktyabr ayından yaradılmasına başlanılan 7 Kəlbəcər Ərazi Müdafiə Batalyonu, sonralar 809-cu Əlahiddə Batalyon, 1992-ci ilin may-iyun aylarında 701-ci hərbi hissə (“Əfsanəvi Alay”) ilə birləşərək əvvəlcə onun tərkibində 712-ci batalyon, sonralar isə 3-cü tabor adlandırılmışdır. Ayrı-ayrı adlar və nömrələr daşımasına baxmayaraq, bu tabor-“ Kəlbəcər Batalyonu” - adı ilə məşhurlaşmış və həmişə ön cəbhədə Yüklə 10,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|