A k ġ f k a m a L

Kapitan A.Kamalov 1997-ci il 
 

---

 
298 
Son  söz əvəzi  
Döyüşdə  olduğum  illəri,  ayları,  günləri,  saatları  ömrümün  ən 
şərəfli  anları  hesab  edirəm.  Düşmənlə  döyüşmək-Vətənə  məhəbbətdən, 
torpağa bağlılıqdan  doğan elə bir istəkdir, elə bir hissdir ki, bu hissi hətta 
sözlə də ifadə etmək mümkün deyil...  
Qarabağın  azad  olunması  üçün  aparılan  saysız-hesabsız 
döyüşlərdə  iştirak  etdik,  dəfələrlə  mühasirəyə  düşdük,  ölümlə  üz-üzə 
gəldik,  lakin,  heç  vaxt  ümidsiz  qalmadıq.  Torpağa,  Vətənə  olan  sevgi 
hissi bütün ölüm təhdidlərinə üstün gəldi. Vətən sevgisi və yüksək döyüş 
ruhu,  bütün  çıxılmaz  vəziyyətlərə,  mühasirələrə,  qarlı  dağların  ölüm 
hədələrinə  sinə  gərməyə  bizi  vadar  etdi  və  biz  bu  vətən  sevgisi  ilə 
Azərbaycan ordusunun döyüş salnaməsinə şanlı səhifələr yazdıq!!!  
Bəzən  müharibəyə  könüllü  gedənləri  “fanat”  adlandıranlar  da 
olur.  Mən  isə  bu  sözü  heç  cür  qəbul  edə  bilmirəm.  “Fanat”-sözü 
düşünmədən, dərk etmədən edilən hərəkət deməkdir. Lakin, ağlın yerində 
ola-ola  və  düşünərək  ki,  bu  yolda  ölə  bilərsən,  yaralana  bilərsən,  öz 
doğmalarını gözü yaşlı qoya bilərsən, yenə də dönmədən döyüşə gedəsən 
–bax  belələrini “fanat” adlandırmaq düz olmaz...  
Müharibə  qurtardı,  ya  qurtarmadı-aradan  çox  illər  ötdü.  Günlər 
ayları, aylar fəsilləri, fəsillər illəri gətirdi.  “Atəşkəs” illəri bir-birini əvəz 
etdi.  Lakin,  nə  Dağlıq  Qarabağı,  nə  də  onun  ətrafındakı  bölgələri-
Kəlbəcəri,  Laçını,  Şuşanı,  Ağdamı,  Fizulini,  Cəbrayılı,  Qubadlını, 
Zəngilanı  azad  edə  bildik.  Bu  torpaqlarımız  da  Göyçə,  Zəngəzur,  Vedi, 
Dərələyəz,  Ağbaba,  Loru,  Borçalı,  Dərbənd,  Kərkük  kimi  itirilmiş 
torpaqlarımıza  qoşuldu.  Qarabağ  müharibəsində  iştirak  etmiş  təcrübəli 
döyüşçülər  və  komandirlər  ordu  sıralarından  tərxis  olundular.    Ordu 
sıralarında onların yerini hərbi məktəbləri bitirmiş gənc zabitlər və 18-20 
yaşlı  gənc  əsgərlər  tutdular.  Hazırkı  ordumuz  da  nizam-intizamlı,  güclü 
və  yenilməz  bir  orduya  çevrilmiş,  hər  an  düşmənə  lazımi  zərbə  vurmaq 
üçün hazırdır.   
Hərdən Qarabağ müharibəsindən sağ  qalmış döyüşçü yoldaşlarla 
görüşür, müharibə günlərini xatırlayırıq. Lakin, qəlbimizin dərinliklərində 
bizi  rahat  buraxmayan  bir  qisas  hissi  yatır.  Biz-Qarabağ  müharibəsinin 
döyüşçüləri-  döyüşlər  zamanı  düşmənə  layiqli  cavab  versək  də,  hələ  də 
son  sözümüzü  deməmişik  və  son  sözümüzü  deməyin  məqamını 
gözləyirik.  Döyüşdə  olduğum  kimi,  bu  sətirləri  yazanda  da  həyəcan 
keçirirəm.  Torpağımız  düşmən  tapdağında  ola-ola,  ata-baba  qəbirləri 
ermənilər  tərəfindən  dağıdıldığı  halda,  qanında  babalarımızın  döyüş 
ruhunu gəzdirən hər bir soydaşıma-istər kişi olsun, istərsə də qadın olsun-
rahat yaşamağı, sakit oturmağı qəbahət sayıram.  Biz-həmin itirilmiş  

---

 
299 
torpaqları-dədə-babalarımızın min illərlə şərəflə qoruduqları torpaqları- 
döyüşlə geri qaytarmalı və gələcək nəslimizə töhmət olmamalıyıq.  
Qoy  məğlubiyyəti  döyüşməyənlər  öz  alınlarına  yazsınlar!  Biz-
döyüşənlər  məğlub  olmadığımızı  sübut  etmək  üçün  düşmən  üzərinə  bir 
daha getməyə hazırıq! 
Qələbə  -  elə  bir  ecazkar  nemətdir  ki,  onun  şirinliyini  şəkərlə, 
balla, hətta dünyada olan nemətlərin heç biri ilə müqayisə etmək olmaz. 
Bu nemətin ləzzətini, yalnız, özün dadandan sonra dərk edirsən. Qarabağ 
uğrundakı döyüşlərdə həmin qələbə nemətindən çox dadmışıq. Ona görə 
də  qələbənin  nə  olduğunu  biz-keçmiş  döyüşçülər-daha  yaxşı  bilirik  və 
dərk  edirik.  Döyüşçü  dostlarıma  və  bütün  xalqıma  torpaqlarımızı  azad 
görməyi və qələbə nemətini dadmağı arzulayıram! 
Millətimə  ulularımızın  bizə  miras  qoyduqları  döyüş  ənənələrini 
davam  etdirməyi,  Cavanşir,  Babək,  Bayandur  xan,  Qazan  xan,  Koroğlu, 
Qaçaq  Nəbi  və  yüzlərlə,  minlərlə  tarixi  qəhrəmanlarımız,  həmçinin, 
Qarabağ  uğrunda  döyüşən  qəhrəman  oğullarımız  kimi,  torpaq  və  vətən 
qeyrətini çəkməyi arzu edirəm!  
Qoy  bizim  analarımız  öz  qızlarına  daş-qaş  əvəzinə  qılınc  və 
tüfəng,    ev  əşyaları  əvəzinə  müqəddəs  bayrağımızı,  “Dədə  Qorqud”, 
“Koroğlu”,  “Qaçaq  Nəbi”,  “Qaçaq  Kərəm”-dastanlarını,  cehiz  versinlər. 
Məhz, elə bu dastanlarımızda ən ülvi insani duyğular - torpaq məhəbbəti, 
vətən  həsrəti,  yurd  sevgisi,  ata  qeyrəti,  oğul  şücayəti,  ana  müqəddəsliyi, 
qardaş dönməzliyi, bacı namusu vardır. 
Qoy  bizim  hər  bir  övladımız,  Qarabağ  uğrunda  qəhrəmanlıq 
göstərmiş oğullarımız haqqında yazılanları dönə-dönə oxusunlar.  
Qoy  bizim  ana  və  bacılarımız  öz  övladlarına  xalqımızın 
qəhrəmanlıq 
ənənələrini  öyrətsinlər,  onları  doğma  torpaqların 
müdafiəçiləri kimi böyütsünlər! 
Biz  onda  böyük  millət  olarıq  ki,  analar  öz  oğullarını  döyüşə 
göndərə bilsinlər! Biz onda böyük millət olarıq ki, ana öz oğlunun vətən 
uğrunda şəhid olmasına heyifsılənməsin! 
Biz  onda  millətlər  içərisində  sayılarıq  ki,  hər  bir  ata  öz  oğlunu 
düşmən qarşısına çıxara bilsin!  
Biz  onda  yenilməz  olarıq  ki,  hər  bir  oğul  vətən  harayına  qalxa 
bilsin!  Biz  onda  işğal  olunmuş  torpaqlarımızı  geri  qaytararıq  ki, 
qızlarımız vətən uğrunda döyüşməyəni sevməsinlər!  
Bizim  onda  dünya  xalqları  qarşısında  deməyə  sözümüz  olar  ki, 
torpağımızı düşmən tapdağından azad edək!