Adabiyotlar sharxi

§ 2.2. Tuproqshunoslik va agrokimyo ilmiy-tadqiqot institute asosiy vazifalari.
- oʼz faoliyati yoʼnalishlariga mos ravishda respublika tuproq qoplamini tadqiq etish, tuproqlar unumdorligini tiklash, saqlash va oshirishga qaratilgan muhim nazariy, amaliy, innovatsion ilmiy-tadqiqotlarni bajarish, amaliy tavsiyalar ishlab chiqish va tadqiqot natijalarini joriy qilishga taqdim etish;

- tuproqlarning genetik-geografik xossalari va evolyutsiyasi, tuproq qoplami transformatsiyasi, tuproqlarni kompleks baholash va agroishlab chiqarish guruhlariga ajralish usullarini ishlab chiqish;

- qishloq xoʼjaligi yerlari tuproqlarining unumdorligini oshirish, ifloslangan, eroziyaga uchragan, oʼta zichlashgan va degradatsiyaga uchragan tuproqlar meliorativ holatini yaxshilashning yangi innovatsion usullarini ishlab chiqish;

- tuproq, oʼsimlik, sugʼorish va sizot suvlarini dala va laboratoriya sharoitida anʼanaviy hamda ekspress usullardan foydalangan holda tadqiq etish;

- kimyoviy, fizik-kimyoviy, biologik jarayonlar va tuproqlarning ekologik holati oʼrtasidagi oʼzaro bogʼliqlik qonuniyatlarini aniqlash va ularni boshqarish yoʼllarini, tuproqlarning ekologik, shoʼrlanganlik kartalarini va kartogrammalarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy qilish;

- tuproqlarning kimyoviy, fizikaviy xossalari va oziqa rejimlarini boshqarishning samarali uslub va texnologiyalarini yaratish va ishlab chiqarishga tadbiq etish, agrokimyoviy hamda boshqa tematik kartogrammalarni ishlab chiqish;

- «Аniq dehqonchilik» va GIS dasturiy taʼminotlaridan foydalangan holda qishloq xoʼjaligi ekinlarini geofazoviy avtomatlashgan maqbul oziqa muhitini yaratish, tuproqlarni turli oʼgʼit qoldiqlari va toksik elementlar bilan ifloslanishini oldini olish, atrof-muhit ekologiyasiga boʼlgan salbiy bosimni kamaytirish, oziqa elementlar bankini yaratish va monitoringini yuritish, xavfsiz, ekologik toza oziq-ovqat ishlab chiqish;

- elektromagnit (infraqizil, ulьtrabinafsha va rentgen nurlari) toʼlqinlariga asoslangan zamonaviy asbob-uskunalar yordamida tuproq-oʼsimlik diagnostikasi asosida qishloq xoʼjaligi ekinlarini maqbul oziqlantirish tizimini ishlab chiqish;

- qishloq xoʼjaligi klasterlari, fermer xoʼjaliklari va boshqa yerdan foydalanuvchilarga tuproqlarning holatini diagnostika qilish hamda unumdorligini oshirish boʼyicha institutda tashkil etilgan “Tuproq klinikasi” orqali tijorat xizmatlarini koʼrsatish hamda ilmiy-amaliy tavsiyalar berish;

- sugʼoriladigan va lalmi yerlarning unumdorligi va ball-bonitetini aniqlashning ilmiy asoslangan uslublarini ishlab chiqish va tuproq-baholash (bonitirovka) ishlarini bajarish, tuproq unumdorligini saqlash va oshirish hamda muhofaza qilishga doir ilmiy tavsiyalarni ishlab chiqish hamda viloyat, tuman, hudud va fermer xoʼjaliklari kesimida tuproq baholash va tuproq kartalarini yaratish va ishlab chiqarishga joriy etish;

- qishloq xoʼjaligiga yaroqli yerlar tuproqlari holatini kuzatish, oʼzgarishlarni oʼz vaqtida aniqlash, salbiy (shoʼrlanish, degradatsiya, ifloslanish, eroziya) jarayonlarining oldini olish va oqibatlarini bartaraf etishga qaratilgan tavsiyalar ishlab chiqish maqsadida tuproq monitoringini amalga oshirish;

- tuproqlar unumdorligini boshqarish, degradatsiya, sahrolanish jarayonlarini tahlil qilishda masofadan obʼektlarni zondlash (MOZ) va uchuvchisiz uchar qurilmalar (UUQ)dan foydalanish;

- ilmiy-texnik, ekologik, ijtimoiy-iqtisodiy va ishlab chiqarish loyihalarini ekspertiza qilishda qatnashish;

- ilmiy muassasalar xodimlarining kasbiy malakasini doimiy ravishda oshirish va takomillashtirib borish, seminarlar va treninglarni oʼtkazish, maʼruzalar, videoroliklar va internet axborot resurslarini tashkil etish, soha mazmunidagi kitoblar, varaqalar, plakatlar, monografiya va toʼplamlar chop etish;

- ilmiy yoʼnalishda fan doktorlari va falsafa doktorlarini tayyorlash, mos yoʼnalishlardagi yetakchi xorijiy ilmiy muassasalar, oliy oʼquv yurtlari, markazlar hamda xalqaro tashkilotlar bilan xalqaro hamkorlikni kengaytirish va mustahkamlash, belgilangan tartibda xorijiy grantlarni jalb etish, mutaxassislar, toʼplangan tajribalar va axborotlar almashuvini taʼminlash;