Agnit maydon harakatlanayotgan

Magnit maydon qanday hosil boʻladi?
Magnit maydonlar zaryad harakatda boʻlganda yuzaga keladi. Kattaroq zaryad koʻproq harakatga keltirilganda, magnit maydonning kuchi oshadi.
Magnetizm va magnit maydonlar – tabiatdagi toʻrtta fundamental kuchdan biri boʻlgan magnit kuchning bir qismi.
Biz ikki xil usul yordamida zaryadni harakatga keltirib, foydali elektr maydonni hosil qilishimiz mumkin:

1. 
   Sim orqali tok oʻtkazamiz, masalan, uni batareyaga ulash orqali. Tok kuchini (harakatdagi zaryad miqdorini) koʻpaytirsak, maydon mutanosib ravishda oshadi. Simdan uzoqroq yurganimizda, maydon kuchlangani masofaga mutanosib ravishda pasayadi. Bu Amper qonuni bilan tushuntiriladi. �II tok oqayotgan cheksiz uzun toʻgʻri oʻtkazgichdan �rr masofada hosil boʻlgan magnit maydon induksiya vektorining soddalashtirilgan formulasi quyidagicha:
   

�=�0�2��B=2πrμ0​I​B, equals, start fraction, mu, start subscript, 0, end subscript, I, divided by, 2, pi, r, end fraction
Bu yerda �0μ0​mu, start subscript, 0, end subscript magniy doimiysi boʻlib, u boʻshliqning magnit oʻtkazuvchanligi deb ham ataladi. �0=4�⋅10−7 T⋅m/Aμ0​=4π⋅10−7 T⋅m/Amu, start subscript, 0, end subscript, equals, 4, pi, dot, 10, start superscript, minus, 7, end superscript, space, T, dot, m, slash, A. Baʼzi materiallar magnit maydonni bir joyga toʻplash qobiliyatiga ega, bu holat oʻtkazuvchanlik darajasi yuqori boʻlgan materiallarda kuzatiladi.
Magnit maydon induksiyasi vektor boʻlgani uchun biz uning yoʻnalishini ham bilishimiz kerak. Toʻgʻri oʻtkazgich orqali oʻtadigan doimiy tok uchun uni oʻng qoʻl qoidasi orqali topish mumkin. Ushbu qoidadan foydalanish uchun oʻng qoʻlingizdagi bosh barmogʻingiz tok kuchi bilan bir xil yoʻnalishda boʻlsin, shunda simni oʻrab turgan barmoqlaringiz magnit maydonning yoʻnalishini koʻrsatadi. 
[Izoh]

Oʻng qoʻl qoidasidan tok kuchi (I) ning yoʻnalishiga koʻra magnit maydon maydon induksiyasi (B) ning yoʻnalishini topishda foydalaniladi. [3]